SSK'lı hizmet süreleri, hangi halde emekli ikramiyesinin ödenmesinde dikkate alınır?

DEVLET MEMURLARININ EMEKLİLİKLERİNDE KAMUDA SİGORTALI OLARAK GEÇEN SÜRELERE KARŞILIK EMEKLİLİK İKRAMİYESİ ÖDENMEKTEDİR.

İlgililerin devlet memurluğu hizmetleri ile birlikte sigortalı hizmetleri de bulunanların emeklilik işlemlerinde, 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun hükümleri uygulanmaktadır. Bu Kanunun 8 inci maddesi aylığı bağlayacak kurumun tespitini yapmakta, 12 nci maddesi de kıdem tazminatı ödenmemiş olması kaydıyla T.C.Emekli Sandığına tabi daire, kurum ve ortaklıklarda sigortalı olarak geçen sürelere “4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak geçen hizmet sürelerine karşılık emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması” şartları dahilinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emeklilik ikramiyesi verileceğini, ancak bu statüde olmayan yerlerde geçen açık ifade ile özel sektörde geçen sigortalı sürelerin emeklilik ikramiyesinde dikkate alınmayacağını, belirtmektedir. ( [1] )

Özel sektörde sigortalı olarak geçen süreler 5434 ve 2829 sayılı Kanunlara göre emeklilik ikramiyesinde dikkate alınmamakla birlikte, bu hizmetlere karşılıkta sigorta primi kesintisi yapıldığı için hizmet olarak esas alınmaktadır.

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 89 uncu maddesinde de “Emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan; asker, sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için, aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilir.

Verilecek emekli ikramiyesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından fazla süreler nazara alınmaz.” İbaresine göre, emeklilik ikramiyelerinin aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığının esas alınarak emeklilik ikramiyesinin hesaplanacağının belirlendiğini görmekteyiz.( [2] )

Sonuç ve değerlendirme;

- Sigortalı süreleriniz KİT ve Kamu kuruluşlarında (5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 12 nci ( [3] ) maddesinde sayılan yerlerde) geçmiş ve bu sigortalılık haliniz 2829 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde zikredilen “4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak geçen hizmet sürelerine karşılık emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması” şeklinde sona ermiş ve kıdem tazminatı da alınmamış ise, emekli olmanız halinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 89 uncu maddesine göre devlet memurluğu hizmetiniz ile birlikte sigortalı hizmetlerinizin 30 tam yılı geçmemek üzere emeklilik ikramiyesini alabileceğiniz, görülmektedir.

2829 SAYILI KANUNUN 12 NCİ MADDESİNDE YER ALAN “SON DEFA T.C.EMEKLİ SANDIĞINA TABİ GÖREVLERDEN AYRILAN” HÜKME ANAYASA MAHKEMESİNCE İPTAL EDİLMİŞ, İPTAL KARARI BUGÜN İTİBARİYLEYAYINLANMAMIŞTIR. BU KONUDA BİLGİ İÇİN TIKLAYINIZ.

([1] ) 2829 SAYILI KANUN

Aylığı bağlayacak kurum:

Madde 8 – Birleştirilmiş hizmet süreleri toplamı üzerinden, ilgililere; son yedi yıllık fiili hizmet süresi içinde fiili hizmet süresi fazla olan kurumca, hizmet sürelerinin eşit olması halinde ise eşit hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca, kendi mevzuatına göre aylık bağlanır ve ödenir.Ancak, malullük, ölüm, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununa göre yaş haddinden re'sen emekli olma süresi kanunla belirlenen vazifelere atanma veya seçilme ve bağlı oldukları kurumun kanunla değiştirilmesi hallerinde ilgililere hizmet sürelerinden sonuncusunun tabi olduğu kurumca,kendi mevzuatına göre aylık bağlanır.

Emekli ikramiyesi:

Madde 12 – Son defa T.C. Emekli Sandığına tabi görevlerden emekliye ayrılan ve kendilerine bu Kanunun 8 inci maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara, T.C. Emekli Sandığına tabi daire,kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen sürelerinin toplamı üzerinden, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir. 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak geçen hizmet sürelerine karşılık emekli ikramiyesi ödenebilmesi için, iş sözleşmesinin İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirecek şekilde sona ermiş olması; sözleşmeli personel olarak geçen sürelere karşılık olarak emekli ikramiyesi ödenebilmesi için de, hizmet sözleşmesinin ilgili mevzuatına göre iş sonu tazminatına veya aynı mahiyette olmakla birlikte başka bir adla ödenen tazminata hak kazanılmasına uygun olarak sona ermiş olması şarttır.Ancak, ilgililere, her ne suretle olursa olsun evvelce iş sonu tazminatı veya bu mahiyette olmakla birlikte başka bir adla tazminat ödenen süreler ile kıdem tazminatı ya da emekli ikramiyesi ödenmiş olan süreler, emekli ikramiyesinin hesabında dikkate alınmaz. Ayrıca, 8 inci maddenin birinci fıkrası gereğince aylık bağlananlara, emekli oldukları son görevlerinden dolayı ilgili bulundukları sosyal güvenlik kurumu kanununun emekli ikramiyesine veya iş kanununun kıdem tazminatına ilişkin hükümleri uygulanır. Bu fıkraya göre emekli ikramiyesi ödenmesinde, birinci fıkra hükümleri de dikkate alınır.

( [2] ) 5434 SAYILI KANUN

Madde 89 –

Emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan; asker, sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için, aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilir.

Verilecek emekli ikramiyesinin hesabında, 30 fiili hizmet yılından fazla süreler nazara alınmaz.

İştirakçilerden, kanunlarla belirlenen bekleme süreleri sonunda kadrosuzluk veya yaş haddi sebebiyle emekliye sevk edilenler ve vazife malûllüğü hükümlerine göre vazife malûllüğü aylığı bağlananlar ile ölüm sebebiyle haklarında emeklilik işlemi uygulananlara; bu Kanuna göre aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde emekli ikramiyesinin hesaplanmasına esas alınan katsayılarda meydana gelecek artış nedeniyle oluşacak ikramiye farkları ile ilk malî yılın birinci ayında katsayılar dışındaki diğer unsurlarda meydana gelecek artışa, bu tarihte yürürlükte olan katsayılar uygulanmak suretiyle bulunacak ikramiye farkları, emekli ikramiyesi ile ilgili hükümlere göre ayrıca ödenir. Ancak, aylığa hak kazandıkları tarihi takip eden üç ay içinde katsayılarda artış yapılmadığı takdirde, müteakiben katsayılarda altı ay içinde yapılacak ilk artıştan doğan ikramiye farkları da bunlara ayrıca ödenir.

Emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanmadan veyahut toptan ödeme yapılmadan ölen iştirakçiler için yukarıdaki esaslara göre hesaplanacak ikramiyenin tamamı, aylığa veya toptan ödemeye hak kazanan dul ve yetimlere, bu Kanunun 68 inci maddesinde gösterilen hisseleriyle orantılı olarak ödenir.

Emekli ikramiyesini aldıktan sonra yeniden iştirakçi durumuna girenlerin tekrar emekliye ayrılmalarında, sadece sonradan geçen hizmetlerine karşılık yukarıdaki esaslara göre emekli ikramiyesi ödenir. Şu kadar ki, evvelce verilmiş olan ikramiye ile sonradan geçen hizmetler için ayrıca tahakkuk ettirilecek ikramiyenin hesabına esas alınan fiili hizmet süreleri toplamı, 30 yıldan fazla olamaz ve evvelce 30 hizmet yılı için emekli ikramiyesi ödenmiş olanlara hiçbir şekilde ikramiye farkı ödenmez.

Bu Kanunun 88 inci maddesi kapsamına girenlerin emeklilik ikramiyeleri hakkında da yukarıdaki hükümlere göre işlem yapılır.

Sandıkça tahakkuk ettirilmiş veya ettirilecek emekli ikramiyelerini almadan ölenler ile ölüm tarihinde aylığa müstehak dul ve yetim bırakmadan ölen iştirakçilerin ikramiyeleri, kanunî mirasçılarına ödenir.

Bu madde gereğince ödenecek emeklilik ikramiyesi ödendikçe onayı veren kurumca, Sayıştay ve Danıştay başkanlarının ise kendi kurumlarınca, yazı ile istenilmesi üzerine en çok iki ay içinde faturası karşılığında Sandığa ödenir.

Ölenlerin hak sahiplerine ödenecek emeklilik ikramiyesinin tahsili hakkında da yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır.

( [3] ) 5434 SAYILI KANUN

Madde 12 – …

I – Daire, kurum ve ortaklıklar:

a) Genel bütçeye giren daireler;

b) Katma bütçeli daireler;

c) Özel idareler;

ç) Belediyeler;

d) 26/6/1938 tarihli ve 3460 sayılı kanunda yazılı Murakabe Heyeti ile kuruluş, idare ve murakabeleri aynı kanun hükümlerine tabi Devlet Ekonomi Kurumları ve bunlara bağlı müesseseler (Emniyet Sandığı dahil);

e) Özel kanunlarla kurulmuş ve kurulacak tüzelkişiliği bulunan Devlet kurumları (Kefalet sandıkları dahil);

f) 10/9/1337 tarihli ve 151 sayılı kanuna göre kurulan Ereğli Kömür Bölgesi Amele Birliği;

g) Özel kanunlarla kurulmuş ve kurulacak bankalar;

h) Genel bütçeye giren veya katma bütçeli dairelerle özel idare ve belediyelere bağlı idare ve müesseseler;

i) (h) bendinde yazılı dairelerin döner sermayeli iş ve teşekkülleri;

j) Ödenmiş sermayesinin yarısından fazlası yukarda sayılan daire, idare, banka ve kurumlardan birine veya bir kaçına ait ortaklıklarla bunların kendi sermayeleri ile kuracakları diğer ortaklıklar;

k) Ticaret ve sanayi odaları ile ticaret ve zahire borsaları;

l) Bu kanunla kurulan Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı;

Yukarıda yazılı yerlerin hepsine bu kanunda (Kurum) denilmiştir.