Kadroya geçen sözleşmelilerin emekli durumu

Kadroya geçmeden önceki statüleri;

Sözleşmeli statüde çalışan personelin kadroya geçmeden önceki statüleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin ( B ) bendindeki tanım ile açıklanmıştır.

Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.

Bu şekilde sözleşmeli statüde çalışan personelin statüsü 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilmiş ise de, sosyal güvenlikleri açısından Devlet memuru statüsünde işleme tabi tutulmamışlardır. Sosyal güvenlikleri açısından hizmet akdine dayalı olarak çalıştıklarından haklarında işçi statüsü uygulanmıştır.

Emeklilik şartları;

632 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2011 yılında tanınan bir hak ile, işçi statüsünde sözleşmeli olarak çalışanların Devlet memurluğu kadrosuna geçmeleri sağlanmıştır.

Bu şekilde kadroya geçiş yönünde talepte bulunanlara emeklilik açısından kullanılacak olan Kanun hükümleri farklı olmaktadır. Bu farklılık kişilerin daha önce çalışma hayatlarının olup olmadığına göre değişiklik göstermektedir. Bu değişiklik sebebini aşağıda açıklamaktayız.

BİRİNCİ BÖLÜM

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihi olan 2008 yılı Ekim ayı başından önce yedek subaylık, vekil öğretmenlik dahil Devlet memurluğu hizmeti, sigortalı veya bağ-kur lu hizmetleri bulunanların emeklilik işlemlerinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanmaktadır.

Bu şekilde hizmetleri bulunanlardan;

1- 8 Eylül 1999 tarihinden önce yedek subay, vekil öğretmenlik dahil Devlet memurluğu, sigortalı veya bağ-kurlu çalışmaları olanların hizmet ve yaş grubunun belirlenmesinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun kademeli geçiş tespitinde kullanılan Geçici Madde 205, bu maddeye göre emekli olabilmek için kadın memurlar 20, erkek memurlar 25 yıllarını tamamlamak ve yaş gruplarını da doldurmak zorundadırlar.

2- 8 Eylül 1999 tarihinden önce yedek subay, vekil öğretmenlik dahil Devlet memurluğu, sigortalı veya bağ-kurlu çalışmaları bulunmayanların hizmet ve yaş grubunun belirlenmesinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesi, bu maddeye göre emekli olabilmek için kadın ve erkek memurlar 25 yıllarını, kadın memurlar 58, erkek memurlar ise 60 yaşını doldurmak zorundadırlar.

Bu iki grubun emeklilik aylık hesaplanması işlemlerinde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununa göre yapılmaktadır. Kişilerin ünvanları, intibakları, ek göstergeleri gibi unsurlar hesaplama işleminde esas alınmaktadır. Bu hesaplama işlemini daha önce sitemizde detaylı olarak açıklamış bulunmaktayız.

Kurumlarınca da Sosyal Güvenlik Kurumuna prim ödeme şekli, emekli keseneğine esas aylık tutarları üzerinden hesaplanmakta, % 20 Kurum Karşılığı, % 16 da şahıs keseneği olarak Kurumlar tarafından kişiler adına gönderilmektedir. Burada kişilerin almış oldukları görev aylıkları etkili olmamakta, belirli unsurlar esas alınmaktadır.

3- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihi olan 2008 yılı Ekim ayı başından önce yedek subay, vekil öğretmenlik gibi hizmetler dahil Devlet memurluğu hizmeti bulunmayan, ancak sadece sigortalı veya bağ-kurlu çalışmaları bulunanların, hizmet ve yaş koşulları yine durumlarına göre 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun kademeli geçiş yaş hesaplanmasını gösteren Geçici Madde 205, ya da 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesi doğrultusunda olmaktadır.

Ancak, bu grubun emeklilik aylık hesaplanması işleminde 5510 sayılı Kanunun Geçici Madde 2 hükmü uygulanmaktadır.

Ortalama Aylık Kazanç X Aylık Bağlama Oranı

Formülü şeklinde aylık hesabı yapılmaktadır.

Kurumlarınca da Sosyal Güvenlik Kurumuna prim ödeme şekli, görev aylıkları üzerinden yani prime esas kazançlar üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna kişiler adına gönderilmektedir.

Emeklilik esnasında haklarında uygulanacak olan Kanun Hükmü;

Kadroya geçen sözleşmeliler hakkında 2829 sayılı Hizmet Birleştirmeye ait Kanun uygulanacaktır. Sözleşmeliler kadroya geçmeden önce işçi statüsünde olduklarından kadroya geçtikten sonra en az 3 yıl 6 ay ve daha fazla kadroda görev yapmaları durumunda Devlet memuru statüsünde emekli olabileceklerdir.

İKİNCİ BÖLÜM

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun yürürlük tarihi olan 2008 yılı Ekim ayı başından önce yedek subaylık, vekil öğretmenlik dahil Devlet memurluğu hizmeti, sigortalı veya bağ-kurlu hiçbir şekilde hizmeti bulunmayanlar tamamen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına giren kişiler olmaktadır.

Emeklilik yaş ve hizmet grupları;

5510 sayılı Kanunun 28 nci maddesi uygulanacaktır. Buna göre de 9000 gün çalışmaları ve kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını da doldurmuş olmaları da gerekmektedir.

Ancak, 58 veya 60 yaş koşulu;

- 1/1/2036 ilâ 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61,

- 1/1/2038 ilâ 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62,

- 1/1/2040 ilâ 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63,

- 1/1/2042 ilâ 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64,

- 1/1/2044 ilâ 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65,

- 1/1/2046 ilâ 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65,

- 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65,

olarak uygulanmaktadır ve bu yaş hadlerinin uygulanmasında 9000 gün çalışma şartının doldurulduğu tarihteki geçerli olan yaş hadleri esas alınarak uygulanmaktadır. Kademeli yaş grubuna ait ÖRNEK YAŞ DURUMLARI:

- 2.10.2012 tarihinde göreve başlayan 1.1.1987 doğumlu erkek memur, 9000 günü 12.3.2037 tarihinde tamamlamakta olacağından, kişi 5510 sayılı Kanunun 28. maddesindeki kademeli geçiş grubunda sayılan 61 yaşını dolduracağı tarihte yaşlılık aylığı bağlanabilecektir

- 12.3.2016 tarihinde göreve başlayan 1.1.1987 doğumlu erkek mühendis, 9000 günü 12.3.2041 tarihinde tamamlamakta olacağından, kişi 5510 sayılı Kanunun 28. maddesindeki kademeli geçiş grubunda sayılan 63 yaşını dolduracağı tarihte yaşlılık aylığı bağlanabilecektir.

Emeklilik esnasında haklarında uygulanacak olan Kanun Hükmü;

Bu durumda olan ve kadroya geçen sözleşmeliler hakkında 5510 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi uygulanacak ve çalışma süreleri içerisinde fazla olan çalışma şekilleri, yani işçi veya devlet memuru şeklindeki çalışma süreleri içerisinde fazla olan çalışma statüleri esas alınacaktır.