Aylıksız izinli memur 4/B sözleşmeli çalışabilir mi?
Soru
Merhabalar benim sorum:
Türkiye İş Kurumu Mersin İl Müdürlüğünde 2005 yılından beri kadrolu VHKİ olarak
görev yapıyorum, yine Türkiye İş Kurumu Mersin İl Müdürlüğüne Sözleşmeli İş ve
Meslek Danışmanı olarak atandım. VHKİ den istifa etmeden 657 DMK 108.md. E bendine
göre 1 yıllık aylıksız izin alıp kendi kurumumda 4/B statüsündeki sözleşmeli iş
ve meslek danışmanlığına atanabilir miyim?
İyi çalışmalar dilerim.
Cevap
Bilindiği üzere, 675 sayılı Devlet Memurları Kanunun Ticaret ve Diğer Kazanç
Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı başlıklı 28 inci maddesinde "Memurlar
Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir
faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil
veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite
ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen
alacakları görevler hariç). Memurlar, meslekî faaliyette veya serbest meslek icrasında
bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere,
özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına
ait herhangi bir işyerinde veya vakıf üniversitelerinde çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim,
denetim ve disiplin kurulları üyelikleri görevleri, özel kanunlarda belirtilen
görevler ile kurumundan izin alınmak kaydıyla yapılan insanî ve sosyal amaçlı
gönüllü çalışmalar bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan
memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler."
hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanunun 108 inci maddesinde aylıksız izne ilişkin düzenleme
yapılmış olup, mezkur Maddenin (E) bendinde"Memura, yıllık izinde esas alınan
süreler itibarıyla beş hizmet yılını tamamlamış olması ve isteği hâlinde memuriyeti
boyunca ve en fazla iki defada kullanılmak üzere, toplam bir yıla kadar aylıksız
izin verilebilir. Ancak, sıkıyönetim, olağanüstü hâl veya genel hayata müessir
afet hâli ilan edilen bölgelere 72 nci madde gereğince belli bir süre görev yapmak
üzere zorunlu olarak sürekli görevle atananlar hakkında bu bölgelerdeki görev
süreleri içinde bu fıkra hükmü uygulanmaz. " denilmektedir.
Sözkonusu hükümden de anlaşılacağı üzere aylıksız izin memura tanınmış bir hak
olup, kişinin memuriyet sıfatını sona ermemektedir. Memuriyet maaş dışındaki hak
ve vecibeleri devam etmektedir.
01.02.1988 tarih ve 4620/1 sayılı Genel Kurul Kararında aylıksız izinli olan devlet
memurunun memuriyet sıfatının devam ettiğini belirmek suretiyle eş ile bakmaya
mecbur oldu ana, baba ve çocuklarının tedavi giderlerinin kurumunca ödenmesi yönünde
karar vermiştir. Sayıştay kararı da bu görüşümüzü destekler mahiyettedir.
Sayıştay Kararı için tıklayınız.
Diğer taraftan Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet memurları Kanunun 125 inci maddesinde
disiplin cezaları;
A) Uyarma,
B) Kınama,
C) Aylıktan kesme,
D) Kademe ilerlemesinin durdurulması,
E) Devlet memurluğundan çıkarma olarak belirlenmiştir.
Bu disiplin cezalarını gerektiren fiil ve haller tek tek sayılmıştır. Anılan maddenin
Kademe ilerlemesinin durdurulmasını düzenleyen (D) bendinin(h) fıkrasında "Ticaret
yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde
bulunmak," hükmü yer almaktadır.
Devlet memurlarının aylıksız izinde çalışmaları yukarıda yer verilen mevzuata aykırı olup, Kademe ilerlemesinin durdurulması disiplin cezasını gerektirmektedir.