Aylıksız izin, peşin ödenen aylık ve kurum keseneği...

Sorunuz özelinde görev aylıkları ödenen memurlar, görevlerinden ayrıldıklarında çalışılmayan sürelerin tutarları borç çıkarılır mı? konusunu değerlendirmekteyiz.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümleri;

Aylığın ödeme zamanı ve Esasları :

Madde 164 - (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)

Memurlara aylıkları her ayın başında peşin ödenir. Emekliye ayrılma ve ölüm hallerinde o aya ait peşin ödenen aylık, geri alınmaz.

Sözleşmeli personelin ücretleri sözleşme şartlarına göre; geçici personelin gündelikleri gün hesabıyla hafta veya ay sonlarında ödenir.

(Ek: 5/7/1991 - KHK - 433/2 md.; İptal: Ana. Mah.'nin 5/5/1992 tarih ve E. 1991/33, K. 1992/32 sayılı Kararı ile; Yeniden düzenleme: 18/5/1994 - KHK - 527/7 md.) Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanunu ve 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre almakta bulunan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri (sözleşmeli statüdeki personel dahil) ile kamu ve özel kesimde iş kanunlarına göre istihdam edilen işçilere çeşitli adlar altında yapılan nakdi ve ayni nitelikteki tüm ödemelerin hesaplanma kolaylığını ve basitliğini sağlamak amacıyla, bordro düzenlemesine, tahakkuk ve ödeme işlem ve sürelerine ilişkin esas ve usulleri tesbit etmeye, aydan daha kısa ya da daha uzun sürelerde yapılan ödemelerin aylık dönemler itibariyle tahakkuk ettirilmesi ve ödenmesine karar vermeye Maliye ve Gümrük Bakanlığı yetkilidir.

Açıktan atanmada aylığa hak kazanma :

Madde 165 - (Değişik : 23/12/1972 - KHK 2/1 md.)

Bir göreve açıktan aday veya asıl memur olarak atananlar, göreve başladıkları günden itibaren aylığa hak kazanırlar.

Bu suretle göreve başlamada ilk aylık, gün hesabiyle ay sonunda ödenir.

Kademe ilerlemisinde aylığa hak kazanma :

Madde 166 - (Değişik : 12/2/1982 - 2595/11 md.)

Kademe ilerlemesinde Devlet Memuru, bu ilerlemeye müstehak olduğu tarihi takip eden ay başından itibaren aynı derecenin bir ileri kademesine ait aylığa hak kazanır.

Derece değişikliğinde aylığa hak kazanma:

Madde 167 - (Değişik: 30/5/1973 - KHK 5/7 md.)

Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.

(Ek: 12/2/1982 - 2595/12 md.) Ancak, yürütülmekte olan görevin niteliğinde bir değişme olmaması halinde derece yükselmesine ilişkin onayın geçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun ilgili hükümleri;

Madde 14-Sandığın gelirleri şunlardır:

a)(Değişik Birinci Fıkra : 7/5//1986 - 4884/3 Md.)İştirakçilerin emeklilik keseneğine esas aylık tutarları üzerinden her ay kesilecek %16 emeklilik kesenekleri;

Ay başlarından sonra vazifeye girenlerin o aya ait eksik aylık veya ücretlerinden kesenek alınmaz. Ay başlarından sonra vazifeden ayrılanların eksik aylık veya ücretlerinden tam kesenek alınır.

Madde 15-Emeklilikkeseneği, aşağıda yazılı aylık ve ücret tutarları ile ödeneklerden alınır:

a)Özel teadül ve kuruluş kanunlarına göre müktesep hak olarak alınan derece aylık ve ücret tutarları;

Madde 16-Emeklilik kesenekleri kurumlarca aylık, ücret veya ödeneklerin bordrolarında gösterilir ve bunların hak sahiplerine ödenmesi sırasında kesilir.

Madde 18-Ay başlarından sonra başka bir kurumda emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye geçen iştirakçilerden aylık, ücret veya ödeneklerini peşin alanların emekli kesenekleri, ödemeyi yapan kurumlarca, aylık veya ücretlerini ay sonlarında alanların kesenekleri de geçtikleri kurumlarca tam olarak kesilip karşılıkları ile birlikte 17 nci maddede yazılı esaslara göre Sandığa ödenir.

Madde 30 - İştirakçilere bu kanunun 13 üncü maddesi ile tanınan haklar, durumlarına göre 14 üncü maddenin (a) veya (b) fıkraları gereğince ilk alınan keseneklerin ilgili bulunduğu ay başından başlar.

Madde 31-Fiili hizmet müddeti, iştirakçinin 30 uncu madde gereğince bu kanunla tanınan haklardan faydalanmaya başladığı tarihten itibaren tam kesenek vermek suretiyle geçirdiği müddettir.

Ay başlarından sonra vazifeden ayrılanlar için ayrıldıkları ayın tamamı fiili hizmet müddeti sayılır.

13/11/1943 tarihli ve 4489 sayılı Kanun gereğince aylıksız geçen izin müddetlerinin fiili hizmet müddeti sayılması, bunlar için son aylık veya ücret, yükselme yapılmış ise, yükselen aylık veya ücret üzerinden 14 üncü maddenin (a) ve (c) fıkraları gereğince her aya ait keseneğin ilgililer tarafından 17 nci maddenin (a) fıkrasında yazılı müddet içinde Sandığa gönderilmesine bağlıdır.

SONUÇ DEĞERLENDİRMEMİZ

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerinde memurların aylıkları peşin ödenmektedir. Yani önceden çalışılacak sürenin karşılığı olarak bir görev aylığı verilmektedir. Önceden çalışılacak sure kadar çalışmadan görevinden ayrılanlar için ödenen tutar borç çıkarılır mı?

657 sayılı Kanun tek başına bağımsız olarak düşünülmemesi de gerekir. 2008 yılı Ekim ayı öncesinde 5434 sayılı T.C,Emekli Sandığı Kanununa tabi olarak göreve başlamış devlet memurlarının hizmetlerinde 5434 sayılı Kanunda belirtildiği üzere hizmetlerin olabilmesi için, memurların tam kesenek verdikleri süreler hizmet olarak esas alınmaktadır. Tam kesenek alınabilmesi için de görev aylıklarının tam olarak ödenmesi gerekir.

Sizin durumunuzda, Kurumunuz çalışmadığınız sürelerin görev aylığını borç çıkarırsa bu durum, o ayın sizin için tam kesenek kesilmeyeceğini de ortaya çıkarabilir. Ancak, o ay için tam kesenek kesip de Sosyal Güvenlik Kurumuna göndermişse, adınıza görev aylığınızın borç çıkaramayacağını değerlendirmekteyiz.

Sizin durumunuz tartışılması gereken bir durumu da ortaya çıkarabilir;

1-Kurumlar peşin ödedikleri ay için ödedikleri tutarı çalışılmadan görevinden ayrılanlar için kalan günler için bulacakları tutarları borç çıkarıp aynı zamanda da Sosyal Güvenlik Kurumuna tam kesenek göndermişlerse o ayın hizmet olarak sayılmayacağı, gönderilen tutarların bir fayda sağlamayacağı, derece ve kademe ilerlemelerinde yükselmeyi engelleyeceği, ki bu durum memurlar için aleyhe bir durum olmaktadır.

2-Kurumların peşin ödedikleri görev aylıkları ve bu görev aylıkları üzerinden tam kesenek gönderilmesi Kanun gereği olduğundan, çalışılmayan süreler için ödedikleri görev aylıklarını borç çıkartmadan, hizmet olarak da, derece ve kademe ilerlemelerinde de fayda sağlayacağı bir durumun olacaktır, ki bu durum da memurlar için lehe bir durum olmaktadır.

3-Memurların aylıkları peşin olarak ödendiğinden, çalışılmadan ayrılma durumunda kalan günler için borç çıkartılacağına ilişkin yürürlükte bulunan kanun hükümlerinde açık bir hüküm bulunmamaktadır.