657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun yer değiştirme suretiyle atanma başlıklı 72 ikinci maddesinde
"Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine,
özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden
benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler
arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza
etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan
diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı
yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme
suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması
ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması
ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı
olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık
(taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler
düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;
a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen
illerde görevli olanlara % 60'ı,
b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50'si,
c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25'i,
kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.
Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.
Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak
saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez.
Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri
devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi
için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli
Sandığına yatırılması gerekir.
Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların
özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar
hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet
Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya
tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının
görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar." hükmü
yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun 72 maddesinin son fıkrası hükmü gereğince 19/4/1983 tarih
ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kuru Kararı ile karalaştırılan Devlet
Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik 25/6/1983
tarih ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Mezkur Yönetmelikte;
"Hizmetin Gereği Olarak Yapılabilecek Yer Değiştirmeler"e ilişkin
düzenlemelere 11 inci,
"Memurun İsteği Üzerine Yapılabilecek Yer Değiştirmeler"e 12
nci,
"Sağlık Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği"ne ilişkin 13 üncü,
"Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği"ne ilişkin 14
üncü,
"Can Güvenliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği"ne ilişkin
14 /A üncü maddesinde düzenlemelere yer verilmiş bulunmaktadır.
Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmeliğin
"Aile Birliği Mazeretine Bağlı Yer Değişikliği" başlıklı 14 üncü
maddesinde "Aile birliği mazeretine dayanarak yer değişikliği memurun;
a) Kamu personeli olan eşinin, kurum içi yer değiştirme suretiyle atanma imkanının
olmaması veya mevzuatı uyarınca eşin zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan bir
görevde bulunması durumunda bu kapsamdaki eşin bulunduğu yere,
b) Eşlerin her ikisinin de aynı kurumda çalışıyor olması halinde, kurumun daha
fazla hizmet ihtiyacı duyduğu yere,
c) Eşlerin farklı kurumda çalışıyor olması halinde kurumlar arasında gerekli
koordinasyon sağlanmak suretiyle her iki kurumun da öncelikli hizmet ihtiyacının
bulunduğu yere,
d) Kamu personeli olmayan eşinin, talep edilen yerde kesintisiz
son üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek suretiyle kendi adına veya bir hizmet
akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış ve halen çalışıyor olması halinde bu
durumda olan eşin bulunduğu yere,
e) Milletvekili, belediye başkanı, muhtar veya noter olan eşlerinin bulunduğu
yere, atanması suretiyle yapılabilir.
Aile birliği mazeretine dayanarak yer değiştirme isteğinde bulunan memur, eşinin
kamu kurum ve kuruluşlarında kamu personeli olarak çalıştığına veya atanmayı
talep ettiği yerde eşinin kesintisiz son üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek
suretiyle kendi adına veya bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak halen çalıştığına
ya da birinci fıkranın (e) bendinde sayılan görevlerde bulunduğuna ilişkin belgeyi
kurumuna ibraz etmekle yükümlüdür. Ayrıca yer değiştirme başvurusuna, evlilik
durumunu kanıtlayan belgenin de eklenmesi gerekir." hükmü bulunmaktadır.
Bu maddenin (d) bendindeki hükümde kamu personelinin kamu personeli
olmayan eşinin talep edilen yerde;
1-Kesintisiz son üç yıl sosyal güvenlik primi ödemek,
2-Kendi adına çalışmış,
3-Bir hizmet akdi ile işverene bağlı olarak çalışmış,
4-Halen çalışıyor olması,
halinde bu durumda olan eşin bulunduğu yere atanması yapılabilir.
Anılan hükümde 3 yıl sigortalılık süresinin aynı işverende olmasına ilişkin
bir düzenleme yer almamaktadır.
Kesintisiz sigortalılık süresinden ara boşluğun olmamasının anlaşılması gerekmektedir.
Taşeron firmada çalışılan
süreler kazanılmış hak aylığında değerlendirilir mi?
Yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamalar uyarınca;
1-3 yıl sigortalılık süresinin aynı işverende olmasına gerek olmadığı prim ödemelerinde
boşluk olmaması gerekmektedir.
2-Taşeron firmada yapılan çalışmalar özel sektörde yapılan hizmet olarak değerlendirilmektedir.