9 yıl memur, 6 yıl işçi olarak çalışan engelli, emekli olabilir mi?

ENGELLİ EMEKLİLİK KONUSUNDAKİ SORULARINIZA KARŞILIK DEĞERLENDİRMELERİMİZ.

Ben şunu sormak istiyorum X şahıs ENGELLİ 657 S.K. a tabi olarak devlet memuru olarak göreve 27.12..2005 tarihinde başlasa normal şartlarda memur olarak devam etse 27.12.2020 de hadi 4 gün de si atın 01.01.2021 de memuriyetten emekliliğe hak kazanıyor.

Diyelim ki X şahıs 27.12.2014 de memuriyetten 9 tam yıl hizmet sonrası yada makaledeki arkadaş gibi 13 tam yıl hizmet sonrası ayrılmış olsun...

Bu X şahsın Sigortalı (Özel Sektör) hizmeti yada Bağkur hizmeti başlamış olsun.

SORU 1-) 9 yılın üstüne 6 tam yıl sigortalı hizmet etse 15 yılını doldursa Engelli ve/veya Yaşlılık aylığına hak kazanır mı ?

CEVAP 1- ) 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu Geçici Madde 4 hükmünde yer alan bölüm;

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup, çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az % 40 oranında engelli olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az % 40 oranında doğuştan engelli olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlara; en az 5400 gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği ödenmiş olması kaydıyla, istekleri halinde bu madde hükümleri esas alınarak yaşlılık aylığı bağlanır.

Bu bölümdeki hükümde ifadesi bulunan "bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının ( c ) bendi kapsamında sigortalı olanlara" hükmünün anlamı, engellilik hükümlerinden yararlanılması için Devlet memuru olarak çalışırken aylık talebinde bulunmayı belirtmektedir. Bu nedenledir ki, 9 yılın üstüne 6 tam yıl SSK.lı çalışan kişi 15 yılını doldurursa DEVLET MEMURU olarak engelli veya yaşlılık aylığına hak kazanamayacağını değerlendirmekteyiz.

ANCAK, 5510 sayılı Kanunun Madde 25 ve 28 hükümlerinde yer alan bölümler kapsamında MALUL SSK.LI OLARAK YAŞLILIK AYLIĞI ALABİLECEĞİNİ DEĞERLENDİRMEKTEYİZ;

MADDE 25-

Sigortalının veya işverenin talebi üzerine Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca usülüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün veya iş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünün en az % 60'ını, (c) bendi kapsamındaki sigortalılar için çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiği Kurum Sağlık Kurulunca tespit edilen sigortalı, malül sayılır.

Ancak, sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce sigortalının çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edilirse, sigortalı bu hastalık veya engelliliği sebebiyle malüllük aylığından yararlanamaz.

MADDE 28-

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce 25 inci maddenin ikinci fıkrasına göre malül sayılmayı gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malüllük aylığından yararlanamayan sigortalılara, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usülüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) % 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

b) % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla ikinci fıkranın (a) bendindeki yaş şartları aranmaksızın yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar 94 üncü madde hükümlerine göre kontrol muayenesine tabi tutulabilirler.

55 yaşını dolduran ve erken yaşlanmış olduğu tespit edilen sigortalılar, yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık aylığından yararlanırlar.

Bu bölümlerde ifadesi bulunan hükümler kapsamında SSK.lı olarak çalıştığında yine 15 yıllık sigortalılık süresi olması koşulu aranmaktadır. Ayrıca, engellilik oranına göre sigortalılık süreleri 16 veya 18 yıla kadar çıkmaktadır.

SORU 2-) 9 yılın üstüne (3240 prim günü) ara ara çalışsa ve ancak 5400 ü doldurmasa ve işe ilk başladığı 2005 in üstünden tam 15 yıl geçse atıyorum 3600 gün yada 3960 gün de emekli olabilir mi ? Başlangıcı 657 S.K. tabi memuriyet hizmeti ama devamı özel firmada sigortalı hizmet... (Makalelerden birinde şöyle bir şey gördüm "En az 15 yıldır sigortalı olmak ve 3600 gün / 3960 gün prim gün sayısı olmak)

CEVAP 2-) Sigortalılık süresinin ara ara çalışması halinde yalnızca SSK.lı olarak aylık bağlandığında i geçerli olacağın değerlendirmekteyiz. Devlet memurlarında en az 15 yıl hizmet aranmaktadır. Devlet memuriyet hizmeti ve devamında özel firmada SSK.lı çalışılmasında SSK.lı olarak malullük aylığı bağlanması için 15 yıllık sigortalılık süresi ve maluliyet oranına göre 3960 gün veya 4320 veya 4680 gün gerektiğini değerlendirmekteyiz.

SORU 3-) Engel oranı %84 vergi indirimi 1. derecenden vergi muafiyeti.

CEVAP 3-) Aylıklarda engel oranına göre ilave edilen bir tutar bulunmamaktadır.

SORU 4-) Sanırım 2008 öncesi ve 1999 sonrası işe girdiğimiz için 25 yıl çalışmayınca ve/veya 4500 gün prim yatırmayınca EMEKLİ İKRAMİYESİ hak edemiyoruz ? 15 sene kesintisiz 5400 gün prim yatırsak bile; Bir engelli memur 15 yıl ve 5400 gün şartını sağlayıp emeklilik dilekçesini verdiğinde EMEKLİ İKRAMİYESİ alır mı ?

CEVAP 4-) Devlet memuriyet hizmetlerinden ayrılan, devamında SSK.lı veya Bağ-Kurlu çalışanların emeklilik ikramiyelerine ilişkin kapsamlı açıklamalarımıza sitemizde yer vermiş bulunmaktayız.

Bu kapsamda, 8 Eylül 1999 tarihinden sonra memurluk görevine başlamış engelli Devlet memurları 5400 günü tamamlayıp memuriyet sırasında engelli aylığı için müracaat ederlerse, engelli aylığı bağlanır ve memurluk sürelerine emeklilik ikramiyesi ödenir.

Şayet, 15 yılı tamamlayıp istifa etmek suretiyle SSK.lı veya Bağ-Kurlu çalışırlarsa, istifa tarihlerinde 25 yıllık sigortalılık süresi ve bu süre içerisinde 4500 gün hizmet veya sadece 7000 gün hizmet var iken istifa olmayacağından memurluk hizmetlerine emekli ikramiyesi verilemeyeceğini değerlendirmekteyiz.

SORU 5-) Engelli Memura bağlanan emekli maaş 25 yıl şartını doldurup emeklilik isteyen NORMAL MEMURUN emekli maaşına denk olur mu ? Yoksa nispeten daha mı düşük olur ?

CEVAP 5-) Emekli maaşları engelli emekliler için bu tarih itibariyle en az 1311 TL. olur. Ancak engelli devlet memuru ek göstergesi 2200 den daha yüksek bir ek göstergeye veya makam tazminatına sahipse aylıklar değişebilir.

Engelli Devlet memuru 15 yıla 1311 TL. aylık aldığında, ilkokul, lise mezunu gibi 25 yıl hizmeti olan normal emekli Devlet memuru da 1311 TL. almaktadır.

Alt sınır aylığı uygulamasına yönelik açıklamalarımız sitemizde yer almıştır.

Ayrıca, emekli ikramiye tutarları da hizmet süreleri fazla olacağından 25 yıllık hizmete ödenen ikramiye ile 15 yıl hizmete ödenen ikramiye arasında yaklaşık yarı yarıya fark olacaktır. 2014 yılı emekli aylık ve ikramiye tutarlarını sitemizde belirtmiş bulunmaktayız.