4/B'li personele doğum yapması halinde aylıksız izin verilir mi?
Soru
Eşim Milli Eğitim Bakanlığında 4/B sözleşmeli olarak çalışmaktadır. Eşim doğum
yaptı. 4/B sözleşmelilerin hakları memurlarla aynı olduğu söyleniyor. Eşim doğum
sebebiyle aylıksız izin kullanabilir mi?
Cevap
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 4 üncü maddesinin ( B) bendinde "Kalkınma
planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması,
gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai
hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç
gösteren geçici işlerde, kurumun teklifi üzerine Devlet Personel Başkanlığı
ve Maliye Bakanlığının görüşleri alınarak Bakanlar Kurulunca geçici olarak sözleşme
ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
(36 ncı maddenin II - Teknik Hizmetler Sınıfında belirtilen görevlerde yukarıdaki
fıkra uyarınca çalıştırılanlar için, işin geçici şartı aranmaz.)
Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını
değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; Millî Eğitim Bakanlığında norm
kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla
kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu
avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatlarını, (....) kadrolu istihdamın
mümkün olamadığı hallerde tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının;
Devlet Konservatuvarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı
sanatçılarının; bu Kanuna tâbi kamu idarelerinde ve dış kuruluşlarda belirli
bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile
istihdamları caizdir.
Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek
ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak
izinler ve bu hususlara ilişkin esas ve usûller Bakanlar Kurulunca kararlaştırılır."hükmü
yer almaktadır.
657 sayılı Kanun 4 üncü maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca 06.06.1978
Tarih ve 7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kararlaştırılan Sözleşmeli Personel
Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar 28.6.1978 tarih ve 16330 Sayılı Resmi Gazete'de
yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Anılan Esasların 9 uncu maddesinde "217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
2 nci maddesinde sayılan kurumlarda ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına prim ödemek
suretiyle geçen hizmet süresi, bir yıldan on yıla kadar olan personele yirmi
gün, on yıldan fazla olanlara otuz gün ücretli yıllık izin verilir.
Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının
kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde sözleşme ile çalıştırılacak
öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara,
hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez
Sözleşmeli kadın personele, doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz hafta
olmak üzere toplam on altı hafta süre ile izin verilir. Çoğul gebelik halinde,
doğum öncesi sekiz haftalık izin süresine iki hafta eklenir. Ancak beklenen
doğum tarihinden sekiz hafta öncesinde, sağlık durumunun uygun olduğunu doktor
raporu ile belgeleyen sözleşmeli kadın personel, isterse doğumdan önceki üç
haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, sözleşmeli kadın personelin
isteği halinde doğum öncesi çalıştığı süreler, doğum sonrası izin süresine eklenir.
Sözleşmeli personele, bir yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde
toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Süt izninin kullanımında annenin saat
seçimi hakkı vardır.
Sözleşmeli Personele isteği üzerine; eşinin doğum yapması halinde iki gün, kendisinin
veya çocuğunun evlenmesi, annesinin, babasının, eşinin, çocuğunun veya kardeşinin
ölümü halinde ve her olay için üç gün ücretli mazeret izni verilir.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan ve doğrudan radyasyona maruz
kalan sözleşmeli personele ilgili mevzuatı uyarınca ücretli sağlık izni verilir."
denilmektedir.
Yukarıda yer verilen mevzuat uyarınca;
1- 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca sözleşmeli olarak istihdam edilen
personelin doğum sonrası aylıksız izin kullanılmasına ilişkin düzenleme bulunmamakta
olduğundan 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendi uyarınca istihdam
edilen personelin doğum sonrası aylıksız izin kullanması mümkün bulunmamaktadır.
2- Aylıksız izin kullanılabilmesi için konuya ilişkin mevzuatta değişiklik
yapılması gerekmektedir.