Bir memur, AVON veya Amway gibi firmaların ürünlerini pazarlayabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı" başlıklı değişik 28 inci maddesinde; "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç).
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri ile kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim ve denetim kurulları üyelikleri görevleri ve özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler. " hükmü yer almaktadır.

Sözkonusu hüküm ile genel olarak memurun ticaret ve gelir getirici faaliyetleri yasaklanmış olup, bu yasağın istisnaları da belirtilmiş bulunmaktadır.

Anılan hükümde devlet memurlarının Ticaret sicili Nizamnamesinin 14 üncü maddesinde "Türk Ticaret Kanununun 12 nci maddesinde tarif edilen ticarethane veya fabrikalar ile 13 üncü maddesinde tarif edilen ticari şekilde işletilen diğer müesseseler ticari işletmedir.
Bir gelir sağlamayı hedef tutmıyan veya devamlı olmıyan faaliyetlerle Türk Ticaret Kanununun 17 nci maddesinde tarif edilen esnaf faaliyeti sınırlarını aşmıyan faaliyetler ticari işletme sayılmaz." denilmektedir.

6762 sayılı Türk Ticaret Kanununda bir ticari işletmeyi, kısmen dahi olsa kendi adına işleten kimseye tacir deneceği, ister gezici olsunlar, ister bir dükkanda veya bir sokağın muayyen yerlerinde sabit bulunsunlar, iktisadi faaliyeti nakdi sermayesinden ziyade bedeni çalışmasına dayanan ve kazancı ancak geçimini sağlamaya yetecek derecede az olan sanat ve ticaret sahipleri tacir değil "esnaf" sayılacağı hükme bağlanmıştır.

Yukarıda yer verilen açıklamalar uyarınca;

1-Devlet memurlarını mesai saatleri dışında da olsa gelir getirici faaliyetlerde bulunmaları yasaklanmıştır.

2- Bazı firmaların ürünlerinin pazarlanması ticaret ve gelir getirici faaliyet istisnaları içinde yer almamaktadır.

3- Devlet memuru mesai saati içinde veya mesai saati dışında, bazı firmaların ürünlerinin pazarlamasını yapması satması 657 sayılı Kanunun 28 inci maddesi uyarınca yasaktır.