1994 yılında memur, 2006 yılından itibaren % 55 oranında özürlü olan kişi ne zaman emekli olur?

5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununda özürlülere aylık bağlanabilmesinin şartlarının 39. maddesinin ( j ) fıkrasında ve ek geçici 22. maddesinde yer aldığı görülmektedir.

39. ( j ) bendi hükmü; “(Ek : 13/11/1981 - 2559/3 Md.) Sakatlıkları sebebiyle ilgili mevzuat uyarınca göreve alınanlardan en az 15 yıl fiili hizmeti bulunanların istekleri üzerine;”

Ek Geçici 22. madde hükmü; “(22/9/1983 - 2889/1 Md. ile gelen Ek Geçici Madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)

"Sakat olup sakatlarla ilgili mevzuattan yararlanmaksızın ve 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesine göre tescili yapılmaksızın T.C.Emekli Sandığına tabi görevlere giren ve bedensel ve zihinsel yeteneklerindeki eksiklik nedeniyle çalışma güçlerini en az % 40 oranında yitirdiği sağlık kurulu raporu ile belgelenen ve 15 yıl ve daha fazla fiili hizmeti olanlar da 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun 39 uncu maddesine, 13/11/1981 tarih ve 2559 sayılı Kanunla eklenen (j) fıkrası hükmünden yararlanırlar.”

Asıl maddenin 1981 yılında, geçici maddenin ise 1983 yılında düzenlendiği, bu hükümlerden asıl madde olan 39. madde ile, mutlak surette göreve sakatlıkları dolayısıyla alınmış olmasının gerektiği, geçici madde ile de mağduriyet giderilmesinin amaçlandığı anlaşılan bu düzenleme ile, sakat olmalarına rağmen göreve bu durumlarına göre alınmayanların daha sonra bu durumlarını sağlık kurulu raporu ile belgelemeleri halinde 15 yıl ve daha fazla hizmeti bulunmak şartıyla aylık bağlanacağı, anlaşılmaktadır.

Durum böyle iken, 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren yürürlükte olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile sonradan dahi özürlü duruma düşen devlet memurlarına büyük bir kolaylık sağlanan bir hükme yer verildiği görülmektedir.

5510 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinde yer alan hüküm gereğince, halen 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre iştirakçi olanlardan, bu görevlerine başlamadan ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az % 40 oranında özürlü olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az yüzde 40 oranında doğuştan özürlü olduklarını belgeleyenlerden ve halen görevde bulunanların aylık bağlanmasını talep etmeleri durumunda, en az 5400 gün (15 yıl) hizmetlerinin bulunması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanması mümkün olacağı gibi,

devamında yer alan cümledeki hüküm ile de,

Ancak göreve başladıktan sonra Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılanlar için en az 5760,

b) % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılanlar için ise en az 6480,

gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması şartları aranmak suretiyle yaşlılık aylığı bağlanacağı anlaşılmaktadır.

Sonuç değerlendirmemiz: Sizin durumunuza göre özürlülük oranınız % 55, hizmet süreniz de 16 yıl, bu duruma göre söz konusu hükme göre tarafınıza yaşlılık aylığı bağlanabileceğini değerlendirmekteyiz. Bu konudaki müracaatınızı sağlık kurulu raporunuz ile birlikte Sosyal Güvenlik Kurumuna yapmanız gerekecektir.

5510 sayılı Kanunun geçici 4. madde hükmü;

“5434 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri

GEÇİCİ MADDE 4- (Değişik: 17/4/2008-5754/68 md.)

…

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup, çalışmaya başlamadan önce ilgili mevzuatına göre alınmış ve en az % 40 oranında özürlü olduklarını gösterir sağlık kurulu raporu bulunanlar ile en az % 40 oranında doğuştan özürlü olduklarını belgeleyenlerden aylık talep tarihinde bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı olanlara; en az 5400 gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş ya da emekli keseneği ödenmiş olması kaydıyla, istekleri halinde bu madde hükümleri esas alınarak yaşlılık aylığı bağlanır. Ancak çalışmaya başladıktan sonra, Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usûlüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi sonucu, Kurum Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

a) % 50 ilâ % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 5760,

b) % 40 ilâ % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 6480,

gün uzun vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması kaydıyla, haklarında bu fıkra hükümleri uygulanır.

Benzer konudaki açıklamalarımız için tıklayınız