Öğretmen ücret karşılığı web tasarımı yapabilir mi?
Soru
Merhaba,
Öğretmenler herhangi bir iş yerinden bağımsız olarak ücret karşılığı web tasarımı
yapabilirler mi? Web tasarımı serbest meslek içinde olduğu için yasak olmadığını
ancak serbest meslek vergisinin verilmemesinde ceza alınabileceğini söyleyen arkadaşlarım
oldu. Yasal ise vergiden ceza almamız durumunda idari bir ceza almamıza da neden
olabilir mi olur ise cezası nedir?
Cevabınız için şimdiden teşekkür ediyorum. İyi çalışmalar.
Cevap
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici
Faaliyetlerde Bulunma Yasağı" başlıklı 650 sayılı KHK ile değişik 28
inci maddesinde "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf)
sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde
görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak
veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların
iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, meslekî
faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane
ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir işyerinde veya vakıf
üniversitelerinde çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim,
denetim ve disiplin kurulları üyelikleri görevleri, özel kanunlarda belirtilen
görevler ile kurumundan izin alınmak kaydıyla yapılan insanî ve sosyal amaçlı
gönüllü çalışmalar bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan
memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler."hükmü
yer almaktadır.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanunun "İkinci görev yasağı" başlıklı
87 inci maddesinde "Memurlara;
a) Bu Kanuna tabi kurumlarda,
b) Sermayesinin tamamı Devlet tarafından verilmek suretiyle kurulan iktisadi kurumlar
ile sermayesinin yarısından fazlası Devlete ait bankalarda,
c) Özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanılarak kurulan banka
ve kuruluşlarda,
ç) Yukarıdaki bentlerde yazılı idare, kuruluş ve bankalar tarafından sermayelerinin
yarısından fazlasına katılmak suretiyle kurulan kuruluşlarla bunların aynı oranda
katılmaları ile vücut bulan kurumlarda,
İkinci görev verilemez; bu kurumlardan her ne ad ile olursa olsun para ödenemez
ve yarar sağlanamaz.
Ancak, bu Kanunun memurlara ikinci görev verilmesini öngören hükümleri ile hakem,
tasfiye memuru ve bilirkişilere takdir olunan İl Genel Meclisi ve İl Daimi Encümeni
başkanları, özel kanunlarla kurulan ve asli görevlerinin devamı niteliğinde olmayan
çeşitli kurul, komisyon, heyet ve jüri çalışmalarına, Üniversiteler, Akademiler,
Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsü ve Özel Kanunlarla kurulan araştırma
kurumları tarafından idareyle ilgili olarak yapılan inceleme ve araştırma çalışmalarına
katılanlar için özel kanunlarınca gösterilen veya bu kanunlara dayanılarak tespit
edilen ücretlerin ödenmesine ilişkin hükümler saklıdır."ifadesi yer almaktadır.
Söz konusu hüküm uyarınca Devlet memurunun ticaret ve kazanç getirici faaliyetler
yasaklanmış ve yapabileceği işler ve yasağın istisnaları sayılmıştır.
Bu açıklamalar çerçevesinde;
- 28 inci madde de yer alan kazanç getirici görev vefaaliyetleri yapabileceği,
- Özel kanunlarda hükümler var ise bu hükümlerden faydalanabilecekleri
5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu uyarınca ders vermeleri
- Ayrıca 87 madde uyarınca verilen ikinci görev görevler diğer kazanç getirici
faaliyetler kapsamı dışında bulunmaktadır.
Devlet Memurları Kanunun 125 inci maddesinde Devlet memurlarına verilecek disiplin
cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve haller sayılmış (tadat)
bulunmaktadır. Anılan Maddede "Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına
yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak," disiplin cezası
gerektiren faaliyetler arasında sayılmıştır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca; Öğretmenlerin ücret (gelir)
karşılığında internet sitesi yazarak (web tasarımı) gelir elde edebileceklerine
dair özel Kanunda hükme rastlanılamamış olması sebebiyle 657 sayılı Kanunun 28
inci maddesinde yer alan yasak kapsamında olduğu değerlendirilmektedir.
657 sayılı Kanunun 28 inci maddesi hükümlerine aykırı hareket eden devlet memuru
657 sayılı Kanunun 125 inci maddesi hükmü uyarınca disiplin cezası gerektirdiği
düşünülmektedir.