Memur ziraat mühendisi süt birliklerinenin yönetim kurullarında görev alabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı" başlıklı değişik 28 inci maddesinde "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler,"hükmü yer almaktadır.
Devlet memurlarının özel kanunlarda belirtilen görevler ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı kapsamı dışında tutulmuştur.

Söz konusu hüküm uyarınca Devlet memurunun ticaret ve kazanç getirici faaliyetler yasaklanmış ve yapabileceği işler ve yasağın istisnaları sayılmıştır.

Bu açıklamalar çerçevesinde;
- 28 inci madde de yer alan kazanç getirici görev ve faaliyetleri yapabileceği,
- Özel kanunlarda hükümler var ise bu hükümlerden faydalanabilecekleri
5580 Sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu uyarınca ders vermeleri
- Ayrıca 87 madde uyarınca verilen ikinci görev görevler diğer kazanç getirici faaliyetler kapsamı dışında bulunmaktadır.

29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu

Üretimi talebe göre plânlamak, ürün kalitesini iyileştirmek, kendi mülkiyetine almamak kaydıyla pazara geçerli norm ve standartlara uygun ürün sevk etmek ve ürünlerin ulusal ve uluslararası ölçekte pazarlama gücünü artırıcı tedbirler almak üzere tarım üreticilerinin, ürün veya ürün grubu bazında bir araya gelerek, tüzel kişiliği haiz tarımsal üretici birlikleri kurmalarını sağlamak amacıyla 29/6/2004 tarihli ve 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu 06/07/2004tarihli ve 25514 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Söz konusu Kanunun tanımlar başlıklı 2 nci maddesinin (b) bendinde "Tarım üreticisi: Her türlü bitkisel ve hayvansal ürünler ile avcılık ve yetiştiricilik yoluyla su ürünleri üretimini yaparak, bunları pazara sunan gerçek ve tüzel kişileri," ifade edeceği hükmü bulunmaktadır.

5200 sayılı Kanunun "Üyelik şartları, aidat ve üyelikten çıkarılma" başlıklı 10 uncu maddesinde "Birliğe üye olmak isteyen tarım üreticilerinde aşağıdaki genel şartlar aranır:
a) Üye olacağı birliğin iştigal ettiği ürün veya ürün grubu ile ilgili pazara yönelik üretimde bulunmak.
b) Çiftçi belgesi sahibi olmak.
c) Gerçek kişiler bakımından, onsekiz yaşını doldurmuş olmak.
Üyelik için gerekli özel şartlar birlik tüzüğünde belirlenir.
Tüzel kişilerin birliklere üyelik başvurusu için kendi yetkili organlarınca yetkilendirilmesi gerekir.
Yönetim kurulu, müracaat tarihinden itibaren bir ay içerisinde üyelik şartlarını taşıyanların üyeliklerini kabul eder. Üyelik, giriş aidatının ödenmesi ile kazanılır.
Birlik üyeleri, giriş aidatı ve her yıl için yıllık aidat ödemekle yükümlüdür. Giriş aidatı ile yıllık aidat, onaltı yaşından büyükler için uygulanan aylık asgarî ücretin brüt tutarının yüzde onundan az, yarısından fazla olamaz. Giriş aidatının alındığı yıl için ayrıca yıllık aidat alınmaz. Giriş aidatı ve yıllık aidat miktarları, belirlenecek dereceler üzerinden ve tarifelere göre yönetim kurulunun teklifi ile genel kurul tarafından belirlenir.
Üyelikten çıkarılmayı gerektiren haller, birlik tüzüğünde belirlenir." hükmü yer almaktadır.

Pazara yönelik üretim yapan ve çiftçi belgesi sahibi olan kişilerin, gelir elde etmeye yönelik üretim yaptıklarında ihtilaf bulunmadığı değerlendirilmektedir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;

Devlet memurlarının ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetleri yasaklanmış olup, memurların yapabilecek oldukları faaliyetler sayılmış bulunmaktadır.

5200 sayılı Kanununda memurların pazara yönelik üretimi yapabilmelerine ilişkin özel bir hüküm bulunmamaktadır.

5200 sayılı Kanununda memurların pazara yönelik üretimi yapabilmelerine ilişkin özel bir hüküm bulunmaması sebebiyle ziraat mühendisi memurun 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu uyarıca kurulan süt birliklerine üye olamayacakları ve birlik yönetim Kurullarında görev alamayacakları değerlendirilmektedir.