Kimyager özelde iş güvenliği uzmanı olabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Ticaret ve Diğer Kazanç Getirici Faaliyetlerde Bulunma Yasağı" başlıklı değişik 28 inci maddesinde "Memurlar Türk Ticaret Kanununa göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler,"hükmü yer almaktadır.

Devlet memurlarının özel kanunlarda belirtilen görevler ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı kapsamı dışında tutulmuştur.

20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun "İşyeri hekimleri ve iş güvenliği uzmanları" başlıklı 8 inci maddesinde "(7) Kamu kurum ve kuruluşlarında ilgili mevzuata göre çalıştırılan işyeri hekimi veya iş güvenliği uzmanı olma niteliğini haiz personel, gerekli belgeye sahip olmaları şartıyla asli görevlerinin yanında, belirlenen çalışma süresine riayet ederek çalışmakta oldukları kurumda veya ilgili personelin muvafakati ve üst yöneticinin onayı ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personele, görev yaptığı her saat için (200) gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı tutarında ilave ödeme, hizmet alan kurum tarafından yapılır. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir kesinti yapılmaz. Bu durumdaki görevlendirmeye ilişkin ilave ödemelerde, günlük mesai saatlerine bağlı kalmak kaydıyla, aylık toplam seksen saatten fazla olan görevlendirmeler dikkate alınmaz.
(8) Kamu sağlık hizmetlerinde tam süreli çalışmaya ilişkin mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, işyeri hekimlerinin ve diğer sağlık personelinin işyeri sağlık ve güvenlik birimi ile ortak sağlık ve güvenlik birimlerinde görevlendirilmelerinde ve hizmet verilen işyerlerinde çalışanlarla sınırlı olmak üzere görevlerini yerine getirmelerinde, diğer kanunların kısıtlayıcı hükümleri uygulanmaz." hükmü yer almaktadır.
sözkonusu hüküm uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan iş güvenliği uzmanlarının, işlerinin yanında çalıştıkları kurumlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarında belirlenen şartlar ile çalışmalarına imkan sağlanmış olup bunların özel kuruluşlarda da iş güvenliği uzmanı olarak çalışmalarının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

Devlet Memurlarının Ticaret Yapmaları ve Kazanç Elde Etmeleri

Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun

Ayrıca, Türkiye'de kimyager, kimya yüksek mühendisi ve kimya mühendisi unvanlarının kullanılması ve bu unvanların verdiği hak ve salahiyetlerin belirlenmesi amacıyla 15/2/1954 ve 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisliği Hakkında Kanun 20/2/1954tarihli ve 8639 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır. Bu Kanunun 5 inci naddesinde "1 inci maddede yazılı unvanları almış olanlardan Devlet ve müesseseleriyle yarı resmi teşekküllerde vazife almış olanlar mesai saatleri dışında mesleki sahada serbest çalışabilirler." ifadesi yer almaktadır.

6269 sayılı Kanunun anılan 5 inci maddesinde serbest çalışabilir denilmesi nedeniyle, mesai saatleri dışında mesleki sahalarında işverene tabi olmaksızın şahsi sorumlulukları altında kendi nam ve hesaplarına veya bir işverene tabi olarak ancak istisna veya vekalet akdine dayanarak çalışmalarının mümkün olduğunu düşünülmektedir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde Kamu kurumunda çalışan iş güvenliği uzmanlığı eğitimi almış KİMYAGER'in ancak;
1- Diğer kamu kurum ve kuruluşlarında 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunun 8 inci maddesi uyarınca iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilebileceği,
2- Özel sektörde iş güvenliği uzmanı olarak görevlendirilemeyebileceği,
3-6269 sayılı Kanunun 5 inci maddesi uyarıca KİMYAGER'lik sahasında serbest olarak çalışabileceği,
değerlendirilmektedir.