Aşçı kadrosunda olan, teknikerliğe başvurabilir mi?

CEVAP: 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 43 üncü maddesinde, "Aynı meslek ve bilim dallarında, eğitim - öğretim yapan üniversitelerde, eğitim - öğretim, metod, kapsam, öğretim süresi ve yıl içindeki değerlendirme esasları bakımından eşdeğer olması ve öğrenimden sonra kazanılan unvanların aynı ve elde edilen hakların eşdeğer sayılması hususu Üniversitelerarası Kurulun önerisi üzerine; öğretmen yetiştiren birimler için belirtilen esasların tespiti Milli Eğitim Bakanlığı ile de işbirliği yapılarak, Yükseköğretim Kurulunca düzenlenir." hükmüne yer verilmiştir. Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik'in ek 3 üncü maddesinde, "Bu Yönetmelik kapsamındaki personelin, en az ortaöğretim düzeyinde mesleki veya teknik eğitim sonucu ihraz edilen unvanlara ilişkin görevlere atanmaları, sözlü sınava ilişkin hükümleri hariç olmak üzere bu Yönetmelikte belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılacak unvan değişikliği sınavı sonundaki başarısına göre gerçekleştirilir." hükmü vardır. Bu Yönetmeliğin 15 inci maddesinde, "İl özel idareleri, belediyeler ve il özel idareleri ve belediyelerin kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki personel için İçişleri Bakanlığı; yükseköğretim üst kuruluşları ile yükseköğretim kurumlarındaki personel için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı olmak üzere kurumlar, bu Yönetmeliğin kapsamına giren görevlere atanacaklarda aranacak şartları ve yapılacak sınavlara ilişkin usul ve esaslar ile diğer hususları Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşünü alarak bu Yönetmeliğe aykırı olmamak üzere çıkaracakları yönetmelikle düzenler." hükmü bulunmaktadır. Aynı Yönetmeliğin 9 uncu maddesinde de, "Görevde yükselme suretiyle atama yapılacak kadro veya pozisyonlar yazılı sınavlardan önce duyurulur. İlan edilen kadro veya pozisyonlar için belirlenen başvuru tarihinin son günü itibarıyla aranan nitelikleri taşıyan personel, başvuru şartlarını taşıdığı farklı unvanlı kadro veya pozisyonlardan sadece biri için duyuruda belirtilen şekilde başvuruda bulunabilir." hükmü mevcuttur. Bu hükümler çerçevesinde aşağıdaki sonuçlara varılabilir:

1- Yükseköğretim Kurulu, yükseköğrenim sonucu kazanılan unvanların tespiti konusunda yetki kullanan bir kurumdur. Yükseköğretim Yürütme Kurulu, 04/06/2014 tarihli Kararıyla, meslek yüksekokullarının "Aşçılık Bölümü" mezunlarının "tekniker" unvanını kullanabilmelerine cevaz vermiştir.

2- Unvan değişikliği sınavları, mesleki veya teknik eğitim sonucu kazanılan unvanlara ilişkin kadrolara atanacaklar hakkında uygulanan bir sınavdır. Dolayısıyla, genel kural olarak, gördüğü öğrenim sonucu tekniker unvanını kazananlar kurumlarınca tekniker unvanlı kadro için açılacak unvan değişikliği sınavlarına başvuruda bulunabileceklerdir.

3- Tekniker unvanı, yüzlerce farklı yüksekokul programından mezun olanlara verilen bir unvandır. Tekniker unvanına ilişkin kadronun adı da teknikerdir ve içerisinde çok çeşitli bölüm mezunlarını barındırmaktadır. Tekniker kadrosunda, inşaat teknikerleri, ziraat teknikerleri, elektrik teknikerleri gibi birbirinden çok farklı alanlardan mezun olan kişiler görev yapmaktadır. Bu durumda, kurumların kendi görev alanları ve ihtiyaçları çerçevesinde tekniker istihdam etmek istemeleri kamu yararı ve hizmetin gereğidir. Bu da, kurumlar tekniker kadrosu için duyuruya çıktıklarında hangi bölümlerden personel talep ettiklerini açıkça belirtmeleri ile mümkündür. Duyuruda bölüm sınırlaması yapılabilmesi için kurumların kendi kurumsal yönetmeliklerinde bu yönde açık hükümlerin bulunması da hukuki sorunların ortaya çıkmaması adına gereklidir. Nitekim, Danıştay 2. Dairesinin 15/12/2009 tarihli ve Esas No: 2008/4101, Karar No: 2009/4699 sayılı Kararında, "Peyzaj Mimarlığı Bölümü" mezunu olup, YÖK Kararıyla "mühendis" unvanını kazanan bir personelin, Çevre ve Orman Bakanlığında mühendis kadrosu için düzenlenen unvan değişikliği sınavına başvurusunun kabul edilmemesi işlemini, yönetmelikte bölüm sınırlamasına yer verilmediği için, hukuka aykırı bulmuştur.