657 sayılı Devlet
Memurları Kanunun 4 üncü maddesinde "B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin
hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri
ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına
ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller
çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine
Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme
ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını
değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; Milli Eğitim Bakanlığında norm
kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla
kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu
avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatlarını, (....) kadrolu istihdamın
mümkün olamadığı hallerde tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının;
Devlet Konservatuvarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı
sanatçılarının; bu Kanuna tabi kamu idarelerinde ve dış kuruluşlarda belirli
bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile
istihdamları caizdir.
Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek
ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak
izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların
iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel
Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca
belirlenir. Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı
hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme
dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi
tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe
kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler." hükmü
yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun değişik 4. maddesinin ikinci fıkrası hükmü
uyarınca "Sözleşmeli
Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar" çıkarılmış ve bu esaslar,
28.6.1978 tarih ve 16330 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Son değişiklikleriyle, 4/B'li
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar
6.6.1978 tarih ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 13 uncu maddesinde "Bakanlar
Kurulunca Devlet memurları için saptanan çalışma saat ve süreleri sözleşmeli
personel için de uygulanır (Sözleşmeli olarak çalıştırılacak hekimler için 2162
sayılı Kanunun 6 ve 7 nci maddeleri hükümleri geçerlidir) .
Ancak, tam gün çalışmayı gerektirmeyen durumlarda Maliye Bakanlığının olumlu
görüşü alınmak kaydıyla birinci fıkra hükmü dışında düzenlemeler yapılabilir.
Bu Karar Esaslarına göre çalıştırılacak sözleşmeli personel o gün bitirilmesi
gereken işlerin bitimine kadar çalışmak zorundadır. Normal çalışma sürelerini
aşan bu süreler için ilgili kanunlarında öngörülen hükümler saklı kalmak kaydıyla
her sekiz saati için bir gün hesabıyla izin verilir.
Yurtdışındaki Enformasyon Merkezlerinde istihdam edilen editörler için bu madde
hükmü uygulanmaz." ifadesi bulunmaktadır.
Söz konusu esaslarda fazla çalışma için ücret ödenmesi yerine 8 saatlik fazla
çalışma için 1 günlük izin verilmesi düzenlenmiştir.
4688 sayılı Kanunun "Kapsam" başlıklı 2 nci maddesinde "Bu
Kanun, Devletin veya diğer kamu tüzel kişilerinin yürütmekle görevli oldukları
kamu hizmetlerinin görüldüğü genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel
idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda kamu iktisadi teşebbüslerinde,
özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan banka
ve teşekküller ile bunlara bağlı kuruluşlarda ve diğer kamu kurum veya kuruluşlarında
işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlileri hakkında uygulanır."denilmektedir.
4688 sayılı Kamu Görevlileri ve Toplu Sözleşme Kanununun ilgili hükümleri uyarınca
Kamu işveren kurulu ile Kamu görevlileri sendikaları arasında imzalanan 2016-2017
yıllarına ilişkin toplu sözleşeme 4688 sayılı Kanun Kapsamında yer alan kamu
görevlileri hakkında uygulanmaktadır.
Kamu işveren kurulu ile kamu görevlileri sendikaları arasında sürdürülen tolu
sözleşme görüşmelerinde anlaşma sağlanmak suretiyle 2016-2017 toplu sözleşmesini
imzalanmış bulunmaktadır.
İşte toplu sözleşme mutabakatının
tam metni
Kamu görevlilerine ilişkin 2016-2017 toplu sözleşmesini genel hükümler bölümünde
"Geçici personele fazla çalışma ücreti" başlıklı 17 nci maddesinde
"(1) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesi ve bu maddeye
göre yürürlüğe konulan 29/12/2014 tarihli ve 2014/7131, 22/12/2014 tarihli ve
2014/7092 sayılı ve 29/12/2014 tarihli ve 2014/7140 sayılı Bakanlar Kurulu kararları
uyarınca kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan geçici personelden normal çalışma
saatleri dışında fiilen çalışanlara, bu çalışmaları karşılığında ayda 50 saati
geçmemek üzere yılı merkezi yönetim bütçe kanununda belirlenen fazla çalışma
saat ücreti tutarında fazla çalışma ücreti ödenir. Bu maddede öngörülen fazla
çalışma ücretinden yararlananlara, başka bir mevzuata göre ayrıca fazla çalışma
ücreti ödenmez."hükmü yer almaktadır.
Genel hükümlerde 4/B sözleşmeli personele
fazla çalışma ücreti ödenmesine ilişkin hükme yer verilmemiştir.
Toplu sözleşmenin diğer maddelerinde de üniversitelerde görevli 4/B sözleşmeli
personele fazla çalışma ücreti ödenmesine ilişkin düzenlemelere rastlanılmamıştır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca; üniversitelerde
çalışan 4/B'li sözleşmeli personele fazla çalışma yaptırılması halinde Sözleşmeli
Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar'ın 13 üncü maddesi uyarınca izin verilebileceği
fazla çalışma ücreti ödenmesinin mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.
Yazdır