Görev tanımım dışındaki dosyaları yapmalı mıyım?

Devlet Memurları Kanununun "Memurun başka sınıfta ve derecesinin altında bir görevde çalıştırılmayacağı " başlıklı 45. maddesi aşağıdaki şekildedir.

"Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz. 5 inci ve daha aşağı derecelerdeki kadrolara, derece yükselmesi için gerekli nitelikleri haiz memur bulunmaması hallerinde, 36 ncı maddede belirtilen öğrenim durumları itibariyle tespit olunan yükselinebilecek dereceyi aşmamak ve karşılık gösterilecek kadro derecesi kazanılmış hak aylık derecelerinin üç üst derecesinden fazla olmamak kaydıyla, bu dereceler karşılık gösterilerek, kendi derecesi ile aynı sınıftan memur atanması mümkündür. Bu gibiler, işgal ettikleri kadroda kazanılmış derece ve kademelerinin aylığını almaya devam ederler ve kazanılmış aylıklarındaki kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi genel esaslara göre yapılır. Karşılık gösterilen kadrolar, ilgililer için kazanılmış hak teşkil etmez."

Devlet Memurları Kanununun 36. maddesi ile 12 adet sınıf belirlenmiştir. (Genel İdari Hizmetler, Teknik Hizmetler, Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri, Eğitim ve Öğretim Hizmetleri, Avukatlık Hizmetleri, Din Hizmetleri, Emniyet Hizmetleri, Jandarma Hizmetleri, Sahil Güvenlik Hizmetleri, Yardımcı Hizmetler, Mülki İdare Amirliği Hizmetleri, Milli İstihbarat Hizmetleri)

Anayasanın "Kanunsuz emir" başlıklı 137. maddesi "Kamu hizmetlerinde herhangi bir sıfat ve suretle çalışmakta olan kimse, üstünden aldığı emri, yönetmelik, tüzük, kanun veya Anayasa hükümlerine aykırı görürse, yerine getirmez ve bu aykırılığı o emri verene bildirir. Ancak, üstü emrinde ısrar eder ve bu emrini yazı ile yenilerse, emir yerine getirilir; bu halde, emri yerine getiren sorumlu olmaz. Konusu suç teşkil eden emir, hiçbir suretle yerine getirilmez; yerine getiren kimse sorumluluktan kurtulamaz. Askeri hizmetlerin görülmesi ve acele hallerde kamu düzeni ve kamu güvenliğinin korunması için kanunla gösterilen istisnalar saklıdır."

Kamuda bazı unvanların görev tanımı açık bir şekilde yapılmaktadır. Örneğin sağlık personeli için görev tanımları yapılmıştır. Ancak diğer memurlar için bu şekilde bir görev tanımı yoktur.

Ancak üzerinde önemle durulması gereken nokta devlet memuru kendisine yazılı olarak verilen bir emri konusu suç teşkil etmemek kaydıyla yerine getirmek zorundadır. Hukuka aykırı emir ile konusu suç teşkil eden kavramları farklıdır. Bir örnek vermek gerekirse kirayı ödememek hukuka aykırıdır ancak ceza kanunlarında suç olarak tanımlanmamıştır. Ev sahibi icra yoluyla alacağını tahsil yoluna gidebilir. Ceza hukukundaki "kanunilik" ilkesi gereği bir fiilin suç olarak belirlenmesi için açık bir kanun hükmüne ihtiyaç duyulmaktadır.

Devlet memurları kendine verilen yazılı emir suç teşkil etmediği müddetçe yerine getirmek zorundadır. Aksi halde emir hukuka aykırı bile olsa, kendi görev tanımına aykırı bile olsa verilen emri zamanında yerine getirmediği için disiplin hükümleri ile karşılaşacaktır.

Kamu Denetçiliği Kurumu Kanununun "amaç" başlıklı 1. maddesi "Bu Kanunun amacı; kamu hizmetlerinin işleyişinde bağımsız ve etkin bir şikayet mekanizması oluşturmak suretiyle, idarenin her türlü eylem ve işlemleri ile tutum ve davranışlarını; insan haklarına dayalı adalet anlayışı içinde, hukuka ve hakkaniyete uygunluk yönlerinden incelemek, araştırmak ve önerilerde bulunmak üzere Kamu Denetçiliği Kurumunu oluşturmaktır."

Sonuç olarak devlet memuru kendi görev tanımına uymayan bir emirle karşılaştığında emrin yazılı olarak verilmesini isteyebilir, emir suç teşkil etmediği müddetçe memur tarafından süresinde yerine getirilmelidir. Memur mevzuata uygun bir şekilde yazılı olarak bu durumu üst amirlerine bildirebilir. Bu noktada da dilekçenin mevzuata uygun olması (sıralı amirler üzerinden gönderilmeli, amirin şahsiyetini hedef alan ifadeler kullanılmamalı vs) gerekmektedir. Bir diğer yolda Kamu Denetçiliği Kurumuna başvuruda bulunmaktır. Memur hiçbir şekilde konusu suç teşkil etmeyen emri yerine getirmekten kaçınmamalıdır. Konusu suç teşkil etmeyen emir mutlaka yerine getirilmelidir.