657 sayılı
Devlet Memurları Kanunun 4 üncü maddesinde "B) Sözleşmeli personel:
Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin
hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri
ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına
ihtiyaç gösteren geçici işlerde, Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller
çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine
Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme
ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir.
Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını
değerlendirenlerin mütercimlerin; tercümanların; Milli Eğitim Bakanlığında norm
kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla
kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin; dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu
avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatlarını, (....) kadrolu istihdamın
mümkün olamadığı hallerde tabip veya uzman tabiplerin; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının;
Devlet Konservatuvarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuvarı
sanatçılarının; bu Kanuna tabi kamu idarelerinde ve dış kuruluşlarda belirli
bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile
istihdamları caizdir.
Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek
ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak
izinler, pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların
iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel
Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca
belirlenir. Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı
hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme
dönemi içerisinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi
tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe
kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler."
hükmü yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun değişik 4. maddesinin ikinci fıkrası hükmü
uyarınca "Sözleşmeli
Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar" çıkarılmış ve bu esaslar,
28.6.1978 tarih ve 16330 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Son değişiklikleriyle, 4/B'li
Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar
Söz konusu Esasların "Yeniden Hizmete Alınma" başlıklı Ek 1 inci
maddesinde "Sözleşmeli personelin, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı
hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmesinin feshedilmesi veya sözleşme
dönemi içinde sözleşmeyi tek taraflı feshetmesi halinde, fesih tarihinden itibaren
bir yıl geçmedikçe kamu kurum ve kuruluşlarının sözleşmeli personel pozisyonlarında
yeniden istihdam edilemez.
Sözleşmesini;
a) Kısmi zamanlı veya proje süresi ile sınırlı çalışanlardan,
b) Ek 4 üncü madde çerçevesinde unvan değişikliği yapanlardan,
c) Eş veya sağlık durumu nedeniyle yer değişikliği talebinde bulunmakla beraber;
geçiş yapacağı hizmet birimi bulunmaması, birim bulunmakla beraber o birimde
aynı unvan ve niteliği haiz boş pozisyon bulunmaması veya en az bir yıllık fiili
çalışma şartını karşılayamaması nedenlerinden herhangi birine bağlı olarak,
Ek 3 üncü maddenin (b) veya (c) bendi hükmü kendilerine uygulanamayanlardan,
tek taraflı feshedenler, bir yıllık süre şartına tabi tutulmadan yeniden istihdam
edilebilirler."ifadesi yer almaktadır.
Eş durumu nedeniyle istifa
eden 4/B'li 1 yıllık sınırlamaya tabi midir?
4/B sözleşmeli personelken istifa eden ve tekrar diğer kamu kurum ve kuruluşlarında
657 sayılı Kanunun 4/B maddesi uyarınca sözleşmeli olarak istihdam edilecek
personel için 1 yıl çalıştırılmama yasağı bulunmaktadır. Farklı kanunlar uyarınca
yapılan hizmet sözleşmesi ile istihdam edilecekler için söz konusu yaptırımın
uygulanması mümkün değildir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;
1-4/B sözleşmesinden istifa edenler 1 yıl geçmedikçe aynı statüde istihdam edilemezler.
2-TRT'de 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi uyarınca sözleşeli personel istihdam
edilmemektedir.
3-TRT de sözleşmeli personel Kuruluş kanunu hükümleri çerçevesinde istihdam
edilmesi sebebiyle 4/B uyarınca çalışmakta iken istifa eden kişinin bekleme
süresine tabi olmadan sözleşmeli olarak istihdam edilebileceği değerlendirilmektedir.