657 sayılı
Devlet Memurları Kanunun "Memurların bir kurumdan diğerine nakilleri"
başlıklı 74 üncü maddesinde "Memurların bu Kanuna tabi kurumlar arasında,
kurumların muvafakatı ile kazanılmış hak dereceleri üzerinden veya 68 inci maddedeki
esaslar çerçevesinde derece yükselmesi suretiyle, bulundukları sınıftan veya
öğrenim durumları itibariyle girebilecekleri sınıftan, bir kadroya nakilleri
mümkündür. Kazanılmış hak derecelerinin altındaki derecelere atanabilmeleri
için ise atanacakları kadro derecesi ile kazanılmış hak dereceleri arasındaki
farkın 3 dereceden çok olmaması ve memurların isteği de şarttır.
Aşağı dereceye atananların 68 inci maddede yazılı süre kaydı aranmaksızın eski
derecelerine tekrar atanmaları caizdir.
Kazanılmış hak derecelerinden aşağı derecelere atananların aylık derece ve kademeleri
genel hükümlere göre tespit edilmekle beraber, atandıkları bu derecelerde geçirdikleri
süreler (kesenek ve karşılık farklarının kendileri tarafından her ay T.C. Emekli
Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri şartiyle) emeklilik yönünden eski derecelerinde
değerlendirilir.
13/12/1960 tarihli ve 160 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarla
bu Kanuna tabi kurumlar arasındaki nakillerde de yukarıdaki hükümler uygulanır.
Aynı kanunun 4 üncü maddesi kapsamına giren kurumlarda çalışıp 657 sayılı Kanuna
tabi olmayan personelden, hizmete giriş dereceleri 36 ncı madde ile tespit edilen
giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için kanuni
bekleme sürelerine yukarıda yazılı dereceler arasındaki sürelere tekabül eden
süre kadar ilave edilir."hükmü yer almaktadır.
657 sayılı
Devlet Memurları Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde "Eğitim
ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri
Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece
yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki
derecelerden atama yapılabilir. (2)
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar
için en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için
en az 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az
süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir. Bu sürelerin
hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci
maddesi kapsamına dahil kurumlarda fiilen çalışılan süreler ile Yasama Organı
Üyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi üyeliğinde,
kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dahil yedek subaylıkta
ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yükseköğrenim gördükten
sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık
ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları
ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadrolarına atanacaklar
için tamamı, diğer kadrolara atanacaklar için altı yılı geçmemek üzere dörtte
üçü dikkate alınır.
Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil)
ve diğer haklarından yararlanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda
geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her "3" yıl derece yükselmesi
sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin
yükselmesinde gözönüne alınır. Ancak atandıkları kadro aylıkları, başka görevlere
atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz."ifadesi yer almaktadır.
Söz konusu hüküm kadro için aranılan şartlar:
-Atanacağı kadronun 1-4 üncü dereceli olması,
-Atanacağı kadronun Eğitim Öğretim ve Sağlık
Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı dışında olması gereklidir
Söz konusu hüküm Devlet memuru için aranılan şartlar:
-Yüksek öğretim mezunu olması,
-4 yıllık mezunlar için 8, 10 ve 12 yıl hizmeti
2 yıllık mezunlar için ise 10, 12 ve 14 yıl hizmeti olması gerekebilmektedir.
Diğer taftan; 657
sayılı Devlet Memurları Kanunun kadroların tespiti başlıklı 33 üncü
maddesinin 1 ve 2 inci fıkralarında "Kadrosuz memur çalıştırılamaz.
Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlarla bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlar;
kanunlarla kurulan fonlar, kefalet sandıkları ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde
memur deyimine giren kişilere gördürülen hizmetlerin gerektirdiği görevler için
tespit olunan kadrolar Genel Kadro Kanununda gösterilir. Milli Güvenliğe ilişkin
kadrolardan gizli kalması gerekenler hakkında bu hüküm uygulanmaz." denilmektedir.
Mezkur hüküm uyarınca 13/12/1983 tarih ve 190
sayılı Genel Kadro Ve Usul Hakkında Kanun Hükmünde Kararname 14/12/1983
tarih ve 18251 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
190 sayılı KHK eki cetvellerde milli eğitim bakanlığının öğretmen kadrolarının
dereceleri 1-9 olarak ihdas edilmektedir. Bu kadrolara atanan öğretmenlerin
dereceleri kazanılmışlarına bağlı olarak otamatik olarak değişmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar çerçevesinde;
1- Torba kadro (68/B)uygulaması EÖHS Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfındaki kadrolara
uygulanmamaktadır.
2- Öğretmen kadrosu Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfında yer almaktadır.
3-Torba kadro uygulaması ile atanılan kadro kazanılmış hak teşkil etmemektedir.
4-Memurken 1-9 dereceli öğretmen kadrolarına atanalar 657 sayılı Kanunun 74
üncü maddesi uyarınca kazanılmış hak aylık dereceleri esas alınarak atanmaları
yapılmaktadır. Aylıkları da Kazanılmış
hak aylık derce ve kademeleri esas alınarak ödenmesi gerekmektedir.
5-Kanuna aykırı olarak kazanılmış hak aylık dereceleri üzerinde bir dereceden
sehven ödenen aylıklar memurlardan talep edilir. Ödenmemesi halinde Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde tahsil edilmesi gerekmektedir.
Amme Alacaklarının
Tahsil Usulü Hakkında Kanun