Aylıksız izinde olan memurun aile yardımı, yıllık izni ve mazeret izni kullanımı

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun Doğum yardımı ödeneği başlıklı "Devlet memurlarından çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir.
Ana ve babanın her ikisi de Devlet memuru iseler ödenek yalnız babaya verilir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum yardımı ödeneği ödenmez, daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir.
Mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar için bu yardım anaya verilir.
Doğum yardımı Ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez."hükmü yer almaktadır.

Sayıştay Genel Kurulunun 15.3.1988 tarih ve 19755 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan E: 1988/1, K: 4620/1 sayılı Karar'ında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 108 inci maddesi gereğince aylıksız izin alan memurun aylıksız izin süresi zarfında aylık ve aylığa bağlı ödemelerden yoksun kalmasının, kişinin statüsünün devam etmesine engel teşkil etmeyeceği belirtilmiş bulunmaktadır.

Bu çerçevede, aylığa bağlı olarak tevdi edilen doğum yardımı ödeneğinin, aylıksız izinde olan memurlara ödenemeyeceği değerlendirilmektedir.

Diğer yandan, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun Yıllık İzin başlıklı 102 nci maddesinde "Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (on yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir." ve Yıllık İzinlerin Kullanılış başlıklı 103 üncü maddesinde ise "Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda, toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer.
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara, hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir." hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen "Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer." hüküm açık olup cari yıl olan 2008 ve önceki yıl olan 2007 izinleri halen kullanılabilir. 2009 yılına geçilmesi halinde 2007 yılı yıllık izini (düşer) kullanılamaz hale gelir. Bu nedenle 2008 yılı sonuna kadar 2007 yılından kullanmadığınız yıllık izin varsa kullanabilirsiniz.

Diğer sorunuza gelince: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun mazeret izni başlıklı 104 üncü maddesinin (B) bendinde "Erkek memura, karısının doğum yapması sebebiyle isteği üzerine üç gün izin verilir." hükmü yer almaktadır. Anılan hüküm uyarınca görevde bulunan memurlardan hanımı doğum yapanlara talepleri halinde 3 gün izin verilmesi amirdir. Söz konusu hüküm mazerete bağlı olarak kullanılabilecek bir izin olması nedeniyle izin sebebinin üzerinden vakit geçmesi halinde söz konusu mazeret ileri sürülmek suretiyle izin alınmasının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.

Yukarıda yer verilen mevzuat ve açıklamalar uyarınca;
1- Aylıksız izinli olan devlet memuruna doğum yardımı ödenemeyeceği,
2- Askerlik dönüşü 2007 yılı izninden kullanılmayan kısmının 2008 yılı içinde kullanılması mümkün olduğu.
3- Eşinin doğum yapması sebebiyle erkek memura verilen mazeret iznin doğumdan belirli bir geçtikten sonra kullanılma imkânı bulunmamaktadır. İzin mazerete binaen verilmekte olup mazeret ile talep ile başlamaktadır. Aylıksız izinde iken eşi doğum yapan memurun göreve başladığında mazeret izni kullanmasının mümkün olmadığı değerlendirilmektedir.