657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde "Eğitim
ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri
Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece
yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki
derecelerden atama yapılabilir. (2)
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için
en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için
en az 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az
süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir. Bu sürelerin
hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci
maddesi kapsamına dâhil kurumlarda fiilen çalışılan süreler ile Yasama Organı
Üyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi üyeliğinde,
kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dâhil yedek subaylıkta
ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yükseköğrenim gördükten
sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık
ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları
ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadrolarına atanacaklar
için tamamı, diğer kadrolara atanacaklar için altı yılı geçmemek üzere dörtte
üçü dikkate alınır.
Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil)
ve diğer haklarından yararlanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda
geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her "3" yıl derece yükselmesi
sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin
yükselmesinde gözönüne alınır. Ancak atandıkları kadro aylıkları, başka görevlere
atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz."ifadesi yer almaktadır.
Söz konusu hüküm ile söz konusu kadrolara atanabilmek için 8, 10 ve 12 yıl
hizmet gerekmektedir.
Anılan hükümde "yapılabilir." denmesi sebebiyle idareye takdir hakkı
tanınmıştır. İdare isterse atar, istemez ise atama yapmaz.
Torba kadroya atanmada sayılabilecek hizmetler sayılmış, bazı unvanlarda sayılacak
hizmetlerin sürelerinde farklılar yer almaktadır.
Diğer taraftan; 25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları
Ve Toplu Sözleşme Kanununun "Sendika üyelerinin ve yöneticilerinin güvencesi"
başlıklı 18 inci maddesinde "Aylıksız izine ayrılan yöneticilerin bu
süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının yöneticisi oldukları sendikaları
tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına ödenmesini kabul etmeleri
koşuluyla kazanılmış hak aylığı ile emeklilik hizmetine sayılır.
Kurumlarından aylıksız izinli sayılan sendika, konfederasyon ve şube yönetim
kurulu üyeleri ile bunların bakmakla yükümlü oldukları aile fertlerinin sağlık
giderlerinin kurumlarınca karşılanmasına devam olunur.
Aylıksız izinli sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon
organlarındaki görevlerinden ayrılanlar, görevlerinin son bulması tarihinden
itibaren otuz gün içinde ayrıldıkları kurum ve kuruluşa yazılı müracaat etmeleri
durumunda, kamu işvereni bu kimseleri otuz gün içinde eski görevlerine ya da
uygun diğer bir göreve atamak zorundadır. Otuz gün içinde görevlerine başlamak
için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar." hükmü yer almaktadır.
Anılan hükümde 4688 sayılı Kanun uyarınca aylıksız izin kullanan sendika yöneticilerinin
hizmetlerinin kesenek ve karşılıklarının ödenmesi kaydıyla kazanılmış hak aylık
ve emeklilik hizmetlerinden sayılması gerektiği açıktır.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;
1- 4688 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin yukarıda yer verilen hükmü uyarınca
kazanılmış hak aylık hizmetinden sayılan sürelerin
657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendi uyarınca (torba kadroya) 1 inci
dereceli kadroya atanmada değelendirilebileceği düşünülmektedir.
2-657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin B bendi zorunlu uygulanması gereken
bir madde değildir. İdarenin takdirine bağlıdır.