4/B'li eser tercümesi yapabilir mi?

Soru

Sitenizin soru-cevap bölümünü inceledim ancak aşağıda ifade ettiğim soruma açık bir cevap bulamadım.

Benim 4/B statüsündeki sözleşmeli personelin ek iş yapmasına dair bir sorum olacak. Sitenizi ve 657 sayılı kanunu incelediğimde bir memurun telif hakkı kapsamında çalışmaları olabileceğini anladım (örn. kitap, makale yazmak, eser çevirmek, vb.). Ancak aynı durumun sözleşmeli personel için de geçerli olup olmadığını anlayamadım. Kanunda sözleşmeli personelin dışarıda kazanç getirici faaliyetlerde bulunmasının yasaklandığı belirtiliyor; ancak sözleşmeli personelden;

1-Avukat,

2-Dava vekili,

3-Günün veya haftanın belirli saatlerinde çalıştırılacak hekim ve uzman hekim,

4- İlçe ve bucak belediyelerinde çalıştırılacak teknik personel,

5-657 sayılı Kanunun Ek Geçici 12 ve 13 üncü maddelerinde sayılan personel,

6-Yurtdışındaki Enformasyon Merkezlerinde görevlendirilecek editörler,

belirtilen yasak kapsamı dışında tutuluyor.

Peki sözleşmeli mütercim kadrosunda bulunan bir çevirmen, 5846 sayılı kanun kapsamında gerçekleştireceği eser çevirisinden telif hakkı alabiliyor mu?

İlginize şimdiden teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim.

Cevap

http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.657&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 26.06.2009 tarih ve 5917 sayılı Kanunun 47 maddesi ile değişik 4 üncü maddesinin ( B) bendinde "Kalkınma planı, yıllık program ve iş programlarında yer alan önemli projelerin hazırlanması, gerçekleştirilmesi, işletilmesi ve işlerliği için şart olan, zaruri ve istisnai hallere münhasır olmak üzere özel bir meslek bilgisine ve ihtisasına ihtiyaç gösteren geçici işlerde, (Değişik 26.06.2009–5917/47. madde)Bakanlar Kurulunca belirlenen esas ve usuller çerçevesinde kurumun teklifi ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca vizelenen pozisyonlarda, mali yılla sınırlı olarak sözleşme ile çalıştırılmasına karar verilen ve işçi sayılmayan kamu hizmeti görevlileridir .

Ancak, yabancı uyrukluların; tarihi belge ve eski harflerle yazılmış arşiv kayıtlarını değerlendirenlerin; mütercimlerin; tercümanların; Milli Eğitim Bakanlığında norm kadro sonucu ortaya çıkan öğretmen ihtiyacının kadrolu öğretmen istihdamıyla kapatılamaması hallerinde öğretmenlerin, dava adedinin azlığı nedeni ile kadrolu avukat istihdamının gerekli olmadığı yerlerde avukatların, (...) kadrolu istihdamın mümkün olamadığı hallerde, tabip veya uzman tabiplerin ; Adli Tıp Müessesesi uzmanlarının; Devlet Konservatuarları sanatçı öğretim üyelerinin; İstanbul Belediyesi Konservatuarı sanatçılarının; bu Kanuna tabi kamu idarelerinde ve dış kuruluşlarda belirli bazı hizmetlerde çalıştırılacak personelin de zorunlu hallerde sözleşme ile istihdamları caizdir. (Ek paragraf: 4/4/2007-5620/4 md.) Sözleşmeli personel seçiminde uygulanacak sınav ile istisnaları, bunlara ödenebilecek ücretlerin üst sınırları ile verilecek iş sonu tazminatı miktarı, kullandırılacak izinler (Değişik 26/06/2009–5917/47. madde) pozisyon unvan ve nitelikleri, sözleşme fesih halleri, pozisyonların iptali, istihdamına dair hususlar ile sözleşme esas ve usulleri Devlet Personel Başkanlığının görüşü ve Maliye Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir.” hükmü yer almaktadır.

Mezkur Maddenin ikinci fıkrası hükmü uyarınca 06.06.1978 Tarih ve 7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kararlaştırılan Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslar 28.6.1978 tarih ve 16330 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. http://www.memurlar.net/haber/33818/

Söz konusu Esasların 3.2.1982 tarih ve 8/4250 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile değişik 8 inci maddesinde "Sözleşme ile çalıştırılan personel dışarıda kazanç getirici başka bir iş yapamaz. (Avukat, dava vekili, günün veya haftanın belirli saatlerinde çalıştırılacak hekim ve uzman hekim, ilçe ve bucak belediyelerinde çalıştırılacak teknik personel ve 657 sayılı Kanunun Ek Geçici 12 ve 13 üncü maddelerinde sayılan personel ile yurtdışındaki Enformasyon Merkezlerinde görevlendirilecek editörler hariç.)"denilmektedir.

5846 Fikir ve Sanat Eserleri Kanununun 1 inci maddesinde "Bu Kanunun amacı, fikir ve sanat eserlerini meydana getiren eser sahipleri ile bu eserleri icra eden veya yorumlayan icracı sanatçıların, seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcıları ile filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların ve radyo-televizyon kuruluşlarının ürünleri üzerindeki manevi ve mali haklarını belirlemek, korumak, bu ürünlerden yararlanma şartlarını düzenlemek, öngörülen esas ve usullere aykırı yararlanma halinde yaptırımları tespit etmektir." hükmü, 18 inci maddesinde "Bir eserin yapımcısı veya yayımcısı, ancak eserin sahibi ile yapacağı sözleşmeye göre mali hakları kullanabilir." hükmü yer almaktadır.

Yukarıda yer verilen açıklamalar uyarınca; sözleşmeli personelin kazanç getirici faaliyetleri ve bunun istisnaları belirtilmiş bulunmaktadır. Bu düzenlemelerde telif hakkına ilişkin bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Diğer taraftan 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında tanınan hakkın konuyla ilgisi olmayan Bakanlar Kurulu Kararı ile kısıtlanamayacağı değerlendirilmesi sebebiyle 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendi uyarınca sözleşmeli statüde çalışan personelin mesai saatleri dışında tercüme ettiği yabancı eserin yayınlanması sebebiyle telif ücreti almasının kazanç getirici faaliyet kapsamında yer almadığı değerlendirilmiştir.