2003/42 sayılı genelge değişikliği ile kamuda yaratılan karmaşa

Öncelikle şunu söylemek gerekiyor. Türk kamu yönetim tarihinde ilk kez bu ölçüde merkeziyetçi bir düzenleme yapılmaktadır. Üstelik bu düzenleme, bir çok kamu kurumuna hükümet tarafından atama yapıldığı bir dönemde yapılabilmektedir. 19.07.2003 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2003/42 sayılı Başbakanlık Genelgesi, şu an için kamu kurum ve kuruluşlarındaki tüm işleyişi tıkamaktadır. Öyle ki kanunen yapılması gereken bazı atamalar genelgede istisna tutulmadığı için ciddi sorunlar oluşturmaktadır. Örneğin, kamu görevlileri sendikalarına seçilenlerin, daha sonra görevlerine dönmelerinde, bir ay içinde atanmaları kanuni bir zorunluluktur. Benzer bir zorunluluk 4046 sayılı kanun çerçevesinde yapılan İFP atamaları için söz konusudur. Söz konusu genelgeyi hazırlayanlar bu hususu ya bilmemektedirler veya kasıtlı olarak kurumsal işleyişi tıkamaktadırlar.

Diğer taraftan, 2003/42 sayılı genelgede sadece "naklen ve açıktan atamaların" durdurulduğu, dolaysıyla çok açık bir şekilde "teknik anlamda" kurum içi atamaların açık olduğu görülmesine rağmen; 18 Eylül 2003 tarihli genelge ile (Bakınız memurlar.NET/ Genelgeler) 2003/42 sayılı genelge değiştirilmiş ve "Sosyal güvenlik kuruluşları, belediyeler, il özel idareleri ile bunlara bağlı birlik, müessese ve işletmeler, kamu iktisadi teşebbüsleri (özelleştirme kapsam ve programındaki kuruluşlar dahil) ve özel kanunlarla kurulmuş olan kurul, üst kurul, enstitü ve sair adlarla kamu tüzel kişiliğini haiz kamu kurum ve kuruluşlarında görevli personelin kurum içi atamaları" istisna sayılmıştır. Bu değişikliğe göre, genel bütçeli ve katma bütçeli kurumlarda kurum içi atamaların durdurulduğu sonucu çıkmaktadır ki, 58 ve 59'uncu hükümetler döneminde üst düzey kadrolara yapılan atamalar düşünüldüğünde hiçbir kuruma güvenilmediği ve hâlâ eski dönemlere ait refleksle hareket edilerek kurumsal işleyişin tıkandığı izlenimi edinilmektedir. Yapılan son değişikliğin en garip taraflarından birisi ise değişikliğin Resmi Gazete'de yayımlanmaması ve genelge numarasının bulunmamasıdır. Oysa ki, hükümetin daha önce aldığı karar gereğince, genelgelerin Resmi Gazete'de yayımlanması gerekmekteydi. Öyle görünüyor ki Başbakanlık bürokratları Resmi Gazete'de yayımlanmış olan bir genelgeyi, usulde paralellik ilkelerini alt üst ederek Başbakanlık talimatı ile değiştirmeye çalışmaktadır. Bu uygulama Başbakanlık bürokratlarının hukuki anlamda sorunlu uygulamalara imza attığını, kurumsal işleyişi tıkadığını ve teknik anlamda bu işlerde ihtisaslaşmış olan diğer kamu kurumlarından bilgi alış verişi yapmadıklarını ortaya koymaktadır. Umarız "Ben bilirim" zihniyetinin ipuçlarını barındıran bu tür davranışlar fazla yaygınlaşmadan kontrol altına alınabili