Memuriyeti olmayan lisans mezunu belediye başkan yardımcısı atanabilir mi?

5393 sayılı Belediye Kanunun "norm kadro ve personel istihdamı" başlıklı 49. maddesinde yer alan "1. Norm kadro ilke ve standartları İçişleri Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı tarafından müştereken belirlenir. Belediyenin ve bağlı kuruluşlarının norm kadroları, bu ilke ve standartlar çerçevesinde belediye meclisi kararıyla belirlenir." hüküm uyarınca hazırlanan Belediye ve Bağlı Kuruluşlarının Norm Kadro Yönetmeliği yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.

Belediye meclisleri 5393 sayılı Belediye Kanunun ve Belediye ve Bağlı Kuruluşlarının Norm Kadro Yönetmeliği hükümlerine uymak suretiyle kadro ihdası yapabilmektedirler.
Anılan Yönetmeliği eki (I) SAYILI KÜTÜK: Belediye Ve Bağlı Kuruluşları İle Mahalli İdare Birlikleri Memur Kadro Kütüğünün 10000 unvan kodlu Belediye Başkan Yardımcısı kadrosunun GİH sınıfında ve en yüksek ve en düşük 1 inci derecede ihdas edilebileceği belirtilmektedir.

Diğer taraftan, 657 sayılı Devlet memurları Kanunun 43 maddesinin (B) bendinin 1 inci fıkrasında "Ek Gösterge: Bu Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıkları; hizmet sınıfları, görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi suretiyle hesaplanır. II sayılı cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya ve yeni unvanlar ilave etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir."hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Kanuna ekli Kadroları Genel İdare Hizmetleri Sınıfının Birinci Derecesinde Bulunanların Ek Göstergeleri düzenleyen II Sayılı Cetvel ek gösterge cetvelinin 6- Mahalli İdareler İle Bağlı Ve İlgili Kuruluşlarda sırasında 1 inci dereceli Belediye Başkan Yardımcısı sayılmış olup 3000 ek gösterge belirlenmiştir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 68 inci maddesinin (B) bendinde "Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı hariç, sınıfların 1, 2, 3 ve 4 üncü derecelerindeki kadrolarına, derece yükselmesindeki süre kaydı aranmaksızın, atanmasındaki usule göre daha aşağıdaki derecelerden atama yapılabilir. (2)
Ancak, bu şekilde bir atamanın yapılabilmesi için ilgilinin;
a) 1 inci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300 ve daha yukarıda olanlar için en az 12 yıl,
b) 1 inci ve 2 nci dereceli kadrolardan ek göstergesi 5300'den az olanlar için en az 10 yıl,
c) 3 üncü ve 4 üncü dereceli kadrolar için en az 8 yıl,
hizmetinin bulunması ve yükseköğrenim görmüş olması şarttır. Dört yıldan az süreli yükseköğrenim görenler için bu sürelere iki yıl ilave edilir. Bu sürelerin hesabında; 8/6/1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi kapsamına dâhil kurumlarda fiilen çalışılan süreler ile Yasama Organı Üyeliğinde, belediye başkanlığında, belediye ve il genel meclisi üyeliğinde, kanunlarla kurulan fonlarda, muvazzaf askerlikte, okul devresi dâhil yedek subaylıkta ve uluslararası kuruluşlarda geçen sürelerin tamamı ile yükseköğrenim gördükten sonra özel kurumlarda veya serbest olarak çalıştıkları sürenin; Başbakanlık ve bakanlıkların bağlı ve ilgili kuruluşlarının müsteşar ve müsteşar yardımcıları ile en üst yönetici konumundaki genel müdür ve başkan kadrolarına atanacaklar için tamamı, diğer kadrolara atanacaklar için altı yılı geçmemek üzere dörtte üçü dikkate alınır.
Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar. Bu suretle üst dereceye atananların bu kadrolarda geçirdikleri her yıl kademe ilerlemesi ve her "3" yıl derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak ve emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükselmesinde gözönüne alınır. Ancak atandıkları kadro aylıkları, başka görevlere atanma halinde kazanılmış hak sayılmaz."ifadesi yer almaktadır.
Söz konusu hüküm ile söz konusu kadrolara atanabilmek için 8, 10 ve 12 yıl hizmet gerekmektedir.

Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik 18/4/1999 tarih ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.

Mezkur yönetmeliğin Geçici 2 nci maddesinde "Belediyeler, il özel idareleri ile bunların kurdukları birlik, müessese ve işletmeler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlardaki memurların görevde yükselmelerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla İçişleri Bakanlığı tarafından Devlet Personel Başkanlığının uygun görüşü alınmak suretiyle bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren 6 ay içerisinde bir genel yönetmelik hazırlanarak yürürlüğe konulur." hükmüne yer verilmiştir.

Yukarıda belirtilen hüküm uyarınca, İçişleri Bakanlığınca hazırlanan "Mahalli İdareler Personelinin Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Yönetmelik" 04.07.2009 tarihli ve 27278 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.

Mahalli İdarelerle İlgili Görevde Yükselme Yönetmeliği

Belediye başkan yardımcılığı unvanı görevde yükselme kapsamında yer almamaktadır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca Başkan Yardımcılığı kadrosuna atanabilmek için;
1-Yüksekokul mezunu olmak,
2- Memur olmak, İstisnai memur kadrolarına atama yapılarak önce memur yapılıp hizmeti olması halinde sonradan başkan yardımcısı kadrosuna atanması yapılabilmektedir.
3-Kadonun 1 inci derece olması ve ek göstergesinin 5300 düşük olması sebebiyle 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin B bendi uyarınca 4 yıllık yüksekokul mezun için 10 yıllık 2 yıllık yüksekokul mezunu için 12 yıl hizmet gerekmektedir.
4- Askerlik ve belediye başkanlığı hizmeti 68/B atamalarında değerlendirilmektedir.