Yıllık izinli memur babalık izni kullanbilir mi?
Soru
Merhaba
Gıda Tarım, Hayvancılık Bakanlığında mühendis olarak çalışmaktayım. 17-24 Kasım
2014 tarihleri arasında yıllık izin aldım. Bu sırada eşim hamileydi ve 16 Kasımda
erken doğumla bir çocuğumuz oldu. Bende hastaneden doğum kağıdını alarak 16
Kasımdan başlamak üzere 10 günlük babalık iznimin verilmesi için kurumuma dilekçeyle
beraber fax gönderdim. Bu durumda almış olduğum yıllık izinin durumu ne olur?
Bu olaydan 1 ay sonra yıllık iznimin durumunu sorunca iznin kullanılmış olarak
görüldüğünü söylediler. Ama biliyorsunuz dedim babalık iznim bitince işe yeniden
başladım dedim, onlarda hata yapmışsınız babalık izni bitince 5 gün iznini kullanman
gerekiyordu kullanmadığın için 5 gün izinin yandı dediler. Böyle bir şey olabilir
mi? Bu konuda yardımcı olabilirseniz sevinirim.
İyi çalışmalar.
Cevap
1982 Anayasasının
"B. Çalışma şartları ve dinlenme hakkı" başlıklı 50 maddesinde
" Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz.
Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları
bakımından özel olarak korunurlar.
Dinlenmek, çalışanların hakkıdır.
Ücretli hafta ve bayram tatili ile ücretli yıllık izin hakları ve şartları kanunla
düzenlenir." düzenlenir hükmü amirdir.
657 sayılı Devlet
Memurları Kanunun 23 üncü maddesinde "Devlet memurları, bu kanunda
gösterilen süre ve şartlarla izin hakkına sahiptirler.", 102 nci maddesinde
"Devlet memurlarının yıllık izin süresi, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar
(on yıl dahil) olanlar için 20 gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30
gündür. Zorunlu hallerde bu sürelere gidiş ve dönüş için en çok ikişer gün eklenebilir."
ve 103 üncü maddesinde de "Yıllık izinler, amirin uygun bulacağı zamanlarda,
toptan veya ihtiyaca göre kısım kısım kullanılabilir. Birbirini izleyen iki
yılın izni bir arada verilebilir. Cari yıl ile bir önceki yıl hariç, önceki
yıllara ait kullanılmayan izin hakları düşer.
Öğretmenler yaz tatili ile dinlenme tatillerinde izinli sayılırlar. Bunlara,
hastalık ve diğer mazeret izinleri dışında, ayrıca yıllık izin verilmez.
Hizmetleri sırasında radyoaktif ışınlarla çalışan personele, her yıl yıllık
izinlerine ilaveten bir aylık sağlık izni verilir." hükümleri yer almaktadır.
Yıllık İzin Dosyası
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104 üncü maddesinin (B) bendinde "Memura,
eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin
veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana,
baba ve kardeşinin ölümü hallerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. "
hükmü yer almaktadır.
Anılan hükümde söz konusu izin memurun talebine bağlanmış olup, bu izin, idarenin
takdir yetkisi bulunmayan izindir.
Yıllık izin memurun dinlenmesi ve daha verimli çalışmasını temine yönelik bir
izin olduğu unutulmamalıdır.
Diğer taraftan, rahatsızlanan memurlara verilecek hastalık izinlerine ilişkin
düzenlemelere 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun hastalık izni başlıklı 105
inci, iyileşme halinde göreve dönüş başlıklı 106 ncı ve raporları verecek hekim
ve sağlık kurulları hakkında yönetmelik başlıklı 107 nci maddelerinde düzenlenmiş
bulunmaktadır.
657 sayılı Kanunun 105 inci maddesinin 6 ncı fıkrası hükmü uyarınca, Devlet
memurlarının hastalanmaları durumlarında verilecek raporların usule ve esaslarını
düzenlemek üzere 22/8/2011 tarihli ve 2011/2226 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
uyarınca "Devlet
Memurlarına Verilecek Hastalık Raporları ile Hastalık Ve Refakat İznine İlişkin
Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik" 29/10/2011 tarihli ve 28099
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Memurların Hastalık Raporlarını Verecek Hekim Ve Sağlık Kurulları Hakkında Yönetmeliğin
" Yıllık izinde hastalık raporu alınması" başlıklı 8 inci maddesinde
"(1) Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun
hastalık izin süresinin, yıllık izninin bittiği tarihten önce sona ermesi halinde,
memur kalan yıllık iznini kullanmaya devam eder.
(2) Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun hastalık
izin süresinin yıllık izninin kalan kısmından daha fazla olması halinde, hastalık
izninin bitimini müteakiben memurun göreve başlaması zorunludur.
(3) Yıllık iznini kullanmakta iken hastalık raporu verilen memurun hastalık
izni ile yıllık izninin aynı tarihte bitmesi halinde, memur izinlerin bittiği
tarihte görevine başlar.
(4) Hastalık izinleri sebebiyle kullanılamayan yıllık izinler 657 sayılı Kanunun
103 üncü maddesine göre kullandırılır." hükmü yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde;
1- Yıllık izin anayasal bir haktır.
2-Yıllık izinde iken çocuğu dünyaya gelen devlet memurunun müracaatı üzerine
10 günlük babalık mazeret iznin verilmesi yasal zorunluluktur.
3- Mazeret izni sebebiyle kullanamadığı yıllık izninin ise idarece iptal
edilmek suretiyle, kullanamadığı yıllık izinlerin hastalık izinlerinde olduğu
gibi 657 sayılı Kanunun değişik 102 nci maddesi göz önünde bulundurularak hesaplanması
ve bu sürenin aynı Kanunun 103 ncü maddesine göre kullandırılmasının mevzuata
uygun olacağı değerlendirilmektedir.