Memurların yıpranma payları emeklilik yaş gruplarını nasıl belirler?

8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışma hayatı olan memurların kazanacakları yıpranma paylarının tamamı emeklilik yaş gruplarından indirilir.

8 Eylül 1999 tarihinden sonra göreve başlayanlar, bu tarihten önce göreve başlayanlara nazaran yıpranma paylarının emeklilik yaş hadlerinden indirilmesinde dezavantajlı durumdadırlar. Öncekilerin, yani 8 Eylül 1999 öncesi göreve başlamış memurların emeklilik yaş hadlerinden tamamı yaş hadlerinden indirim sağlanırken, bu tarihten sonra göreve başlayanlarda ise yalnızca 3 yılı geçmemek üzere yarısı yaş hadlerinden indirim sağlanabiliyor, yani azami yaş haddinden 3 yıl daha erkene alınmış oluyor. Bu durum sadece yaş haddinden indirime yönelik olup, toplam kazanılan yıpranma payları ise memurun hizmet süresine eklenir, bunda bir değişiklik bulunmaz.

Yani 8 Eylül 1999 öncesinden 1 gün gibi daha önce memurluk hizmeti olanların yıpranma paylarında kısıtlama yoktur, tamamı emeklilik yaş gruplarının belirlenmesinde fayda sağlar. Ayrıca, hizmet süresine eklenmesi açısından 8 Eylül 1999 öncesi veya sonrası şeklinde bir ayrım bulunmaz, her iki durumda da emeklilik hizmet sürelerine yıpranma paylarının tamamı eklenir.

Yıpranma paylarında öğrenilmek istenilen bir konuda, azami çalışabilecekleri yaş hadleri belli olan, polis, asker vb. gibi 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Madde 40 hükmünde belirlenmiş olan yaş hadlerinden yıpranma paylarının indirilip indirilmeyeceğidir.

Yıpranma payları sadece emeklilik yaş gruplarından, yani 8 Eylül 1999 sonrası göreve başlayanlar için kadın ise 58, erkek ise 60 yaş gruplarından, bu tarihten önce başlayanlar için ise tabi oldukları yaş gruplarından indirilerek emeklilik yaş gruplarını daha önce tamamlamalarını sağlar. ANCAK, zorunlu görev yapabilecekleri azami yaş gruplarından indirim yapılmaz.

Sonuç bağlamında, 8 Eylül 1999 öncesi göreve başlamış olan (yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık, işçilik, esnaflık gibi hizmetleri olanlar dahil) ve bugün için halen görevini yapmakta olan memurlardan yıpranma payı bulunanların bu yıpranma sürelerinin tamamı emeklilik yaş gruplarından indirilir. Yani 5434 sayılı Kanun Geçici Madde 205 hükmü kapsamında emeklilik yaş grupları tespit edilenlerin yıpranma paylarının tamamının emeklilik yaş gruplarından indirilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. Açıklama olarak; 5434 sayılı Kanun Madde 32 hükmünde belirlenmiş olan yıpranma payı verilen görevlere 8 Eylül 1999 tarihinden sonra da gelinmiş olsa, bu görevlerin yine 5510 sayılı Kanun Madde 40 hükmünde de bulunması şartıyla tamamı yaş gruplarından indirilir ve emeklilik yaş açısından daha erken tamamlamayı sağlar.

ANCAK, 5434 sayılı Kanun Madde 32 hükmünde olmayıp, daha sonra ilk defa 5510 sayılı Kanun Madde 40 hükmü gereği yıpranma payından yararlananların yıpranma payları emeklilik yaş gruplarından tamamı indirilmez, sadece 3 yılı geçmemek üzere yarısı yaş hadlerinden indirilir. Örnek olarak; yangın söndürme işlerinde çalışanlar gibi.

8 Eylül 1999 tarihinden önce hiçbir şekilde çalışma hayatı bulunmayan ve bu tarihten sonra çalışma hayatları bulunan memurların yıpranma paylarının tamamı yaş gruplarından indirilmez:

8 Eylül 1999 sonrası göreve başlamış ve bu tarihten önce de hiçbir şekilde çalışması olmayan memurlardan yıpranma payı bulunanların ise bu yıpranma sürelerinin 3 yılı geçmemek üzere yarısı emeklilik yaşından indirilmesi gerektiğini değerlendirmekteyiz. Yani emeklilik yaşını kadın ise 58 den 55 yaşa, erkek ise 60 dan 57 yaşa indirir. Bu durum hem 5434 hem de 5510 a tabi memurlar için geçerli olmaktadır.