<663 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 45/A maddesi kapsamındaki 3 artı 1 olarak da bilinen sözleşmeli sağlık personeli Bakanlık ve bağlı kuruluşlarında, merkez teşkilatları hariç olmak üzere ve öncelikle personel istihdamında güçlük çekilen yerlerde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında istihdam edilmektedir. Bu kapsamdaki sözleşmeli sağlık personeli 45/A maddesi ile birlikte 4/B mevzuatına da tabidir.

Aynı şekilde 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 4. maddesine göre, öncelikle kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde olmak üzere Bakanlığın boş öğretmen norm kadrosu bulunan örgün ve yaygın eğitim kurumlarında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) fıkrası kapsamında sözleşmeli öğretmen istihdam edilmekte olup, bu kapsamdaki öğretmenler de ek 4. madde ile birlikte 4/B mevzuatına tabi bulunmaktadır. Kısacası her iki meslek grubu da özel kanun hükümleri yanında 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi ile Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda yer alan hükümlere tabidir.

657 sayılı Kanunun 4/B maddesi sözleşmeli personel istihdamına ilişkin genel esasları tespit etmiş, istihdama ilişkin diğer detayları belirleme konusunda Cumhurbaşkanına yetki vermiştir. Esaslar ilk kez 1978 yılında 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulmuş olup, ek ve değişiklikleri ile halen uygulanmaya devam etmektedir.

657 sayılı Kanunun 4/B maddesinde, "Bu şekilde istihdam edilenler, hizmet sözleşmesi esaslarına aykırı hareket etmesi nedeniyle kurumlarınca sözleşmelerinin feshedilmesi veya sözleşme dönemi içerisinde Cumhurbaşkanı kararı ile belirlenen istisnalar hariç sözleşmeyi tek taraflı feshetmeleri halinde, fesih tarihinden itibaren bir yıl geçmedikçe kurumların sözleşmeli personel pozisyonlarında istihdam edilemezler." hükmüne yer verilerek sözleşme feshinde yeniden aynı kapsamda atanabilmek için bir yıl geçmesi şartı getirilmiştir.

Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ek 1. maddesinde 4/B maddesindeki aynı hüküm yanında, bir yıl geçmeden atama yapılacak istisnai haller de sayılmıştır. Sayılan istisnalardan biri de, öğrenim durumu itibariyle ihraz edilen ve ekli 4 sayılı cetvelde yer alan unvanlara ilişkin pozisyonlara ek 4 üncü madde çerçevesinde atanmak suretiyle unvan değişikliği yapılmasıdır. Öğretmen unvanı Esaslara ekli 4 sayılı cetvelde yer almaktadır. Esasların ek 4. maddesi ise sözleşmeli personelin unvan değişikliğinin ilk defa unvan işe alınma prosedürüne tabi olduğunu belirtmekte olup, zaten kurumlar arası nakil hakkı bulunmayan sözleşmeli personel idarenin takdiri ile de başka bir unvana atanamamaktadır.

Sonuç olarak, 663 sayılı KHK'nin 45/A maddesi kapsamında sözleşmeli sağlık personeli olarak çalışanlar öğretmenliğe atanmaya hak kazanmaları halinde sözleşmelerini feshedip bir yıl şartına tabi olmadan öğretmenliğe atanabilecektir. Bu kural sözleşmeli sağlık personelinde olduğu gibi doğrudan veya dolaylı olarak 657 sayılı Kanunun 4/B maddesi ile ilişkilendirilen tüm sözleşmeli personel için de geçerli olup, bu personel kendi kurumunda veya başka bir kurumda öğrenim durumuyla ihraz ettiği yine 4/B kapsamındaki bir unvana atanmak için sözleşmesini feshetmesi halinde bir yıl şartına tabi olmadan hak kazandığı pozisyona atanabilecektir.