Fazla mesai karşılığı biriken izinlerimi yurtdışında kullanabilir miyim?

Soru

Eşim devlet bursu ile yurtdışında öğrenim gördüğü için, yurt dışında ikamet etmektedir. Ben de biriktirdiğim fazla mesai iznimi eşimin yurt dışında kullanmak istiyorum. Kurumum bu konuda bana olumlu yaklaşmadı ve başın derde girebilir dedi. Ancak ben yönetmelikte fazla mesai izninin yurtdışında kullanılamayacağına dair herhangi bir ibare görmedim. Bu konuda bir bilginiz varsa yardımcı olabilir misiniz?

Cevap

Devlet memurları zaman zaman fazla mesai yapabilmektedir. Bu fazla mesailer, dayanakları dikkate alınarak ücret veya izinle karşılanmaktadır. Karşılığında ücret ödenecek fazla mesailere ilişkin düzenlemeler 657 sayılı Kanunun 178. maddesi, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin ek 13. maddesi, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunları, toplu sözleşme hükümleri ve özel kanunlarda yer almaktadır.

Karşılığında ücret ödenmesi öngörülmeksizin yapılan fazla çalışmalar için ise izin uygulaması mevcuttur. Konuya ilişkin olarak 657 sayılı Kanunun 178/B maddesinde, "Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti vermeksizin çalıştırabilirler. Bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabı ile izin verilir. Ancak, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilir." hükmü yer almaktadır.

Bu hükümden; yıl içinde fazla çalışma sebebiyle kazanılan izinler kaç gün olursa olsun azami on gününün yıllık izinle birlikte kullanılabileceği, on günü aşan kısmın tek seferde veya parça parça yıllık izinden ayrı olarak verilmesi gerektiği, ayrıca kazanılan iznin yılı içinde kullanılması gerektiği anlaşılmaktadır. Ancak Kamu Denetçiliği Kurumunun, fazla çalışma karşılığı olup yılı içinde kullanılmayan izin hakkının ertesi yıl kullanılabileceğine ilişkin olarak 2018 ylında verilmiş bir kararı bulunmaktadır.

Diğer taraftan, normal koşullarda memurların izinli oldukları süre içinde yurt dışına çıkmalarına engel bir durum bulunmamaktadır. 15 Temmuz sonrası süreçte yurt dışına çıkışlar izne bağlanmış, Covid-19 salgınının ilk dönemlerinde yurt dışına çıkışlar engellenmiş olmakla birlikte şu an için yurt dışına çıkışta bir kısıtlama veya bu konuda kurum izni alınmasını gerektiren genel bir düzenleme mevcut değildir.

Sonuç olarak fazla çalışma karşılığı elde edilen izinlerin memurlar için öngörülmüş bir izin türü olduğu, bu izinlerin yıllık izinle birleştirilebildiği, şu an için yıllık izinlerin yurt dışında kullanılmasına engel veya bunun için ayrıca izin alınmasını gerektiren bir durum olmadığı dikkate alındığında fazla çalışma karşılığı elde edilen izinlerin yurt dışında kullanılmasının mümkün olduğunu değerlendirmekteyiz.