Özel veya kamu sektöründe geçen sigortalı hizmetlerin emeklilik intibakında değerlendirilmesi

Bu yazımızda hem 5434 hem de 5510 a tabi memurlar açısından konuları değerlendirmekteyiz.

5434 e tabi olanlar açısından;

5434 e tabi olanlar mutlaka 1/10/2008 tarihinden önce memurluğa başlamış olanlardır. Direkt olarak memurluğa başlamamış olmakla birlikte yedek subaylık, vekil öğretmenlik, fahri imamlık, fahri asistanlık gibi görevlerde bulunanlar da memurlar gibi işlem görür ve 5434 e tabi olurlar.

5510 a tabi olanlar ise 1/10/2008 tarihinden önce memurluk hizmeti olmayan veya yukarıda belirttiğimiz görevleri de bulunmayan kişiler olmakta ve bunlar hakkında 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanmaktadır. 1/10/2008 öncesi işçi, esnaf gibi hizmetleri olup da bu tarihten sonra memurluğa başlamış kişiler hakkında yalnızca emeklilik hizmet ve emeklilik yaş hesabı açısından 5434 hükümleri uygulanır.

1-İntibak işlemleri ;

a) 5434 e tabi olanlar açısından;

5434 e tabi memurların intibak işlemlerinde 657 sayılı Kanun ve 5434 sayılı Kanun Ek Madde 18 hükmü uygulanır.

Özel sektörde işçi veya kendi hesabına esnaf olarak çalışılmış süreler tamamıyla memurların ek göstergeyi etkilemeyen emekli keseneğine esas aylık intibakında değerlendirilir.

Özel sektörde işçi veya kendi hesabına esnaf olarak çalışılmış süreler şayet memurun bitirmiş olduğu okul itibariyle mesleği ile ilgili geçmiş ise bu sürelerin belirli bir kısmı memurun ek göstergeyi etkileyen kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilir. Örnek; avukatlar, mühendisler, sağlık çalışanlarında ¾ ünün kazanılmış hak aylığında değerlendirilmesi gibi.

Kamu sektöründe geçen her çalışma memurun kazanılmış hak aylık intibakında değerlendirilmez, bunun için mutlaka bir yasal düzenlemenin olması gerekir. Örnek; 4 B sözleşmeli çalışırken memurluk kadrosunu tercih edip memurluk kadrosuna geçirilenlerle ilgili 632 sayılı KHK ve 6495 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler veya 657 sayılı Kanunun 36 /C 6. Fıkra hükmü gibi.

Bu şekilde intibak işlemlerinde değerlendirilen sürelerin karşılığı gelinen derece ve kademe memurun SGK kesintisinde uygulanır.

b) 5510 a tabi olanlar açısından;

5510 a tabi olanlar açısından da yukarıdaki işlemler aynı şekilde geçerli olur, ancak memurun SGK kesintisinde emekli keseneği veya kazanılmış hak aylığı kesintisi gibi işlemler olmaz, bunlar hakkında prime esas kazançları üzerinden SGK kesintileri yapılır.

2-Yıllık izin hesabı açısından:

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu Madde 102 hükmünde, Devlet memurlarının yıllık izin süresinin,, hizmeti 1 yıldan on yıla kadar (On yıl dahil) olanlar için yirmi gün, hizmeti on yıldan fazla olanlar için 30 gün olduğu belirlenmiştir.

Hizmet süresinin ne olduğu da, 154 sayılı Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği ile açıklanmış ve yıllık izin sürelerinin hesabında hangi statüde olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında geçen hizmet süreleri ile kamu kurum ve kuruluşlarında geçmese dahi Devlet memurlarının kazanılmış hak aylıklarında değerlendirilen hizmet sürelerinin dikkate alınması, gerektiği belirtilmiştir.

Bu bağlamda, hem 5434 e tabi memurlar, hem de 5510 a tabi memurlar açısından yıllık izin sürelerinin hesabında kamu işyerlerinde geçen süreler ile özel sektör de olsa bu süreler şayet memurun 657 sayılı Kanun hükümleri uygulanarak kazanılmış hak aylığı hesabında değerlenmiş ise bu süreler memurun yıllık izin sürelerinin hesabında sayılır. Yani özel sektörde hizmetleri bulunan memurun bu süreleri şayet bitirmiş oldukları okullar itibariyle ve memurluk mesleğinde geçmiş ve belirli kısmı memurun kazanılmış hak aylık süresinde değerlendirilmiş ise değerlendirilen bu süre memurun kullanacağı yıllık izin süresini kazanmadaki hesaplamada değerlenir. Yani 10 yılın hesabında değerlendirilir. Ancak, tamamı özel sektör olan ve mesleği ile ilgisiz bir süre ise değerlenmez.

Not olarak; bazı değerlendirmelerimizde 2008 öncesi memurluk hizmeti olmayıp daha sonra memur olarak görev yapanların, özellikli hizmet birleştirmelerinde tabi olacakları mevzuatın tamamıyla memur veya işçi olacağı yönünde yaptığımız değerlendirmelerde, bazen tabi olacakları statünün memur statüsü olacağının belirtilmesinde 5434 olarak yazıldığı, ancak şunun kesin olarak belirtilmesi gerekir ki; 2008 öncesi işçi veya esnaf olarak çalışmaları olan, ancak hiç memurluk hizmeti olmayan, yine yedek subaylık, vekil öğretmenlik vb. gibi çalışmaları da olmayıp bu tarihten sonra memur olanların hizmet bütünleşmesinde 2829 sayılı Kanun hükümleri, emeklilik hizmet ve emeklilik yaş hesabında 5434 hükümleri uygulanır, ancak aylık bağlanma hesaplanması işlemlerinde ise 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Bu konulardaki değerlendirmelerimiz için;

https://www.memurlar.net/haber/861644/

https://www.memurlar.net/haber/858866/

https://www.memurlar.net/haber/926771/

adreslerimiz ziyaret edilebilir.