Lisans mezuniyeti öncesindeki hizmetler emeklilikte değerlendirilir mi?

Konuyu 5434 sayılı T.C Emekli Sandığı Kanunu ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre iki yönden değerlendirmek gerekmektedir.

Birincisi hizmetten değerlendirilip değerlendirilmeyeceği,

İkincisi intibak yani derece ve kademenin tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı,

hususlarıdır.

Birinci husus; 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa tabi olarak sigorta primi ödemek suretiyle geçen hizmet sürelerinizin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun "hizmet sürelerinin birleştirilmesi" başlıklı 4 üncü maddesi ([1]) hükmüne tabi tutulması zorunlu görülmektedir. Buna göre bu hizmet sürelerinizin 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerinin uygulanmasında esas alınması gerekmektedir.

İkinci husus; SSK.lı geçen sürelerin intibakınızda ne şekilde değerlendirileceği konusudur?

Bu konu 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin 12 nci maddesinin (d) bendi ([2]) ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun ek 18 inci ([3]) maddelerinde düzenlendiği görülmektedir.

Bu hükümler birlikte ele alındığında, göreve girmeden önce geçen hizmet sürelerinin - bu hizmet sürelerine sigorta primi ödemek suretiyle geçen hizmetler de dikkate alınmak üzere - intibakta değerlendirilmesi, bir üst öğrenimin bitirilmesi halinde daha önceki öğrenim esas alınarak emsal uygulaması yapılmayı zorunlu hale getirmektedir. Sizin de lise mezunu iken geçen devlet memurluğu ve SSK.lı hizmetlerinizin daha sonra yüksek lisans mezunu olmanız nedeniyle, emsal intibak işlemine tabi tutulduğunuz anlaşılmaktadır.

Ancak bu işlem sonucunda emsale uğrayan hizmetlerinizin, yok sayılacağı sonucunu getirmemektedir. Yalnızca derece ve kademenizin tespiti yönünden emsale uğrayan sürelerin dikkate alınmadığı anlamını taşımaktadır.

( [1] ) 2829 S.K.Madde 4 – Kurumlara tabi çeşitli işlerde çalışmış olanların hizmet süreleri, aynı tarihlere rastlamamak kaydıyla bu Kanuna göre aylık bağlanmasına hak kazanıldığında birleştirilir.

Ancak,hizmet süreleri toplamının aylık bağlanmasına yeterli olmaması halinde, bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

([2]) 657 S.K.MADDE- 12 – d) (İptal: Ana. Mah.'nin 16/4/2003 tarih ve E.: 2003/22, K.: 2003/34 sayılı kararı ile.;Yeniden düzenleme: 17/9/2004 – 5234/1 md.) Memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak (87 nci maddeye tâbi kurumlarda çalışanlar dahil) üst öğrenimi bitirenler, aynı üst öğrenimi tahsile ara vermeden başlayan ve normal süresi içinde bitirdikten sonra memuriyete giren emsallerinin ulaştıkları derece ve kademeyi aşmamak kaydıyla, bitirdikleri üst öğrenimin giriş derece ve kademesine memuriyette geçirdikleri başarılı hizmet sürelerinin tamamı her yıl bir kademe, her üç yıl bir derece hesabıyla ilave edilmek suretiyle bulunacak derece ve kademeye yükseltilirler.

([3] ) 5434 S.K. Ek Madde 18 – (8/7/1971 - 1425/2 md. ile gelen Ek 3 üncü madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)

Sosyal Sigortalar Kanununa tabi görevlerde bulunduktan sonra iştirakçi olanların, emeklilik keseneklerine, personel kanunları gereğince kazanılmış hak olarak aldıkları derece ve kademe aylıkları üzerine, sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri sürelerin, her yılı bir kademe ilerlemesine ve tahsil durumlarına göre her 2, 3, 4 veya 5 yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde eklenerek bulunacak derece ve kademe aylığı esas alınır.

Bunların, personel kanunlarına göre kazanılmış hak olarak aldıkları kademelerin ilerletildiği veya derecelerin yükseltildiği sürece, emeklilik keseneğine esas kademeleri ilerletilir ve dereceleri yükseltilir.

Ancak, bunların emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükseltilebilmesi için, tahsil durumları itibariyle personel kanunları hükümlerine göre, en son yükselebilecekleri dereceleri geçmemeleri ve bir derecede en az geçirilmiş gereken yıl sayısı kadar kademeden emeklilik keseneği ödemiş olmaları şarttır.

Şu kadar ki, 18 nci yaşın ikmalinden önce veya iştirakçi oldukları tarihteki tahsil derecelerinden daha aşağı bir tahsil derecesinde sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri süreler dikkate alınmaz.

Sigorta primi ödemek suretiyle geçen sürelerin, personel kanunları hükümlerine göre, memuriyette geçmiş sayılmak suretiyle, kazanılmış hak derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilen kısımları, bu madde uyarınca, emeklilik keseneğine esas aylığın tesbitinde ayrıca nazara alınmaz.