Emekli olduktan sonra tekrar memur olan kişinin kıdem aylığı

Kıdem aylığı nedir, nasıl hesaplanır. Sorunuz özelinde konuyu değerlendirmekteyiz.

Kıdem aylığı memurların hem emekli aylıklarının hem de emeklilik ikramiyesinin hesabında dikkate alınan bir unsurdur. Kıdem aylığının bir gösterge rakamı bulunur ve bu rakamın memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucunda hesaplamalarda esas alınacak tutar ortaya çıkar.

Kıdem aylığının hesaplanmasında memurun kazanılmış hak aylık derecesini belirleyen hizmetler dikkate alınır. Yani memurun ek gösterge kazanımını sağlayan hizmetler kıdem aylığının tespitinde de kullanılır. Memurun ek göstergesini etkilemeyen hizmetler kıdem aylığının tespitinde kullanılmaz (Esnaflık, işçilik süreleri)

Kıdem aylığı gösterge rakamı 20 dir. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilmiştir. 20 gösterge rakamı her bir yıl için olup bu rakamının memur maaş katsayısı ile çarpılması sonucu memurun kıdem aylığı bulunur. Yani 25 yıl hizmeti olan bir memurun kıdem aylığı 20 x 25 x Memur maaş katsayısı formülü ile bulunur.

NOT: Kıdem aylığının üst hizmet yılı en fazla 25 yıldır. 25 yılı geçen sürelerin kıdem aylığı göstergesi bulunmaz.

Peki emekli olmuş bir memur tekrardan memurluğa başladığında kıdem aylığı baştan itibaren mi başlar, yoksa emekli olduğundaki hizmetleri de kıdem aylığında değerlendirilir mi:

Memurların kazanılmış hak aylık dereceleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümlerine göre belirlenmektedir. 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede ise kazanılmış hak aylık dereceleri üzerinden kıdem aylığı belirlenmektedir. Her iki yasal dayanaklarda emeklilik işlemlerinde değerlendirilen kazanılmış hak aylık derecelerinin ve kıdem aylıklarının tekrardan aktif memur olunduğunda değerlendirilmeyeceğine dair bir hüküm bulunmaz.

Bu konuları düzenleyen hükümler şu şekildedir:

657 sayılı Kanun Madde 93 hükmü:

"T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli olanlardan (5434 sayılı Kanunun 104 üncü maddesine göre emeklilikle ilgili görevlere yeniden atanamayacaklar hariç) sınıfında yazılı nitelikleri taşımakta bulunanlar kanunun 92 nci maddesi hükümlerine göre kurumlarda boş kadro bulunmak şartiyle yeniden memurluğa alınabilirler. "

375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükmü:

"Madde 1 - A) Aylıklarını 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, 926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu ve 2802 sayılı Hakimler ve Savcılar Kanununa göre almakta olan personele 1000 gösterge rakamı üzerinden memuriyet taban aylığı ödenir.

Birinci fıkra kapsamına girenlere her bir hizmet yılı için 15 (20) gösterge rakamı karşılığı kıdem aylığı ödenir. Ancak 25 ve daha fazla hizmet yılını dolduranlar için gösterge rakamı 375 (500) olarak uygulanır.

Hizmet yılları itibariyle ödenecek kıdem aylığının tesbitinde kazanılmış hak aylığının hesabında değerlendirilen süreler esas alınır. Memuriyet taban ve kıdem aylığı miktarları, bunların göstergelerine 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesine göre tesbit olunan katsayılar uygulanmak suretiyle belirlenir. Memuriyet taban aylığı göstergesi için farklı katsayı tespit edile bilir. Kıdem ve memuriyet taban aylığı göstergelerini üç katına kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Bu aylıklara hak kazanılmasında ve ödenmesinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve diğer personel kanunlarının aylıklarla ilgili hükümleri uygulanır.

Bu göstergeler 657 sayılı Kanun ve diğer personel kanunlarına ve kanun hükmünde kararnamelere göre her ne ad altında olursa olsun ödenmekte olan zam, tazminat,ödenek,ücret ve benzeri ödemelerin hesabında dikkate alınmaz........."

Sonuç Değerlendirmemiz:

Emekli memur tekrar aktif memur olduğunda emeklilikte uygulanan hem kıdem aylığının, hem kazanılmış aylığının, hem emeklilik kesenek aylığının sıfırdan değil de, bunların devamı olarak uygulanması gerektiğini değerlendirmekteyiz. Yani kıdem aylığı 25 yıl olan bir emekli memur tekrardan memur olursa kıdem aylığında azami yıl 25 yıl olduğundan yine 25 yıldan devam eder. Ancak, kıdem aylığı 21 yıl olan bir emekli memurun tekrardan memur olduğunda ise kıdem aylığının 21 yıldan başlayarak çalıştığı her yıl için 22, 23, 24 ve son olarak da 25 yıla yükseltilmesi gerektiğini söyleyebiliriz.