Derece yükselmesinde yeni derecenin aylığı ne zaman ödenmeli?

657 sayılı Kanunun 68. maddesine göre Devlet memurları iki şekilde derece terfii yapabilmektedir. İlki mükteseben yapılan derece yükselmesi olup, bulunduğu derecede 3 yıl bu derecenin üçüncü kademesinde ise bir yılını tamamlayan memurun üst derecede boş kadro bulunması halinde derecesi yükselecektir. İkinci yöntem ise aynı maddenin (B) bendinde düzenlenen 1 ila 4. dereceli kadrolara atanmadaki öğrenim durumu ve hizmet süresine bağlı derece yükselmesidir. Bu ikinci yöntem Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfı ile Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfına dahil memurlar hakkında uygulanmamaktadır.

Kanunun 167. maddesinde, "Derece yükselmesinde veya daha aşağı derecelere atamada memur, yükseldiği veya atandığı derecenin görevine başladığı tarihi takip eden aybaşından itibaren bu derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır.

Ancak, yürütülmekte olan görevin niteliğinde bir değişme olmaması halinde derece yükselmesine ilişkin onayın geçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin 161 inci maddeye göre kazandığı kademe aylığını alır." hükmü yer almaktadır.

Kadro unvanı değişmeksizin derecesi yükseltilen memur için ikinci fıkra hükmü uygulanacak ve derece yükselmesine ilişkin onayın geçerlilik tarihini takip eden ay başından itibaren bu derecenin aylığı ödenecektir. Bu kapsamda örneğin 18 Eylülde bir üst dereceye yükseltilen memura 15 Ekim tarihinden itibaren yeni derece dikkate alınarak aylık ödenmesi gerekmektedir. Bu durum mükteseben yapılacak derece terfileri için geçerli olup 68/B maddesi kapsamında derece terfii yapanlara ise "Bu bent hükümlerine göre atananlar atandıkları kadronun aylık (Ek gösterge dahil) ve diğer haklarından yararlanırlar." hükmü uyarınca atama tarihinden itibaren yeni kadro dereceleri üzerinden ödeme yapılacaktır.

657 sayılı Kanunun 152. maddesi kapsamında ödenen zam ve tazminatlar ile 375 sayılı KHK'nin ek 9. maddesi kapsamında yapılan ek ödemelerde de aylıklara ilişkin hükümler uygulandığından derece yükselmesi yapan memurların zam, tazminat ve ek ödemeleri duruma göre derece yükselmesini takip eden aybaşında ya da 68/B kapsamında atanmış ise derece yükselmesi yaptığı tarihten geçerli olmak üzere yeni dereceleri esas alınarak ödenecektir.

Sonuç olarak, üst dereceye yükselme halinde aylık, zam, tazminat ve ek ödemelerin yükselinen yeni derece dikkate alınarak ödenmesi gerekmekte olup, bu ödemeler 68/B maddesi kapsamındaki derece terfilerinde yeni dereceye atanma tarihinden, mükteseben yapılacak derece terfilerinde ise derece yükselmesini takip eden aybaşından itibaren geçerli olacaktır. Derece yükselmesi yapmasına rağmen aylık ve diğer ödemelerinde yeni derecesi dikkate alınmayan memurların 657 sayılı Kanunun 21. maddesinde kurumlarına müracaat etmesi gerekmekte olup, yanlışlık varsa geriye dönük ödeme yapılacağını değerlendirmekteyiz.