3713 kapsamında atandıktan sonra öğrenim durumu değişenler unvan değişikliği sınavına tabi mi?

Şehit yakınları ile gazi ve gazi yakınlarının kamuda istihdamına ilişkin hususlar 3713 sayılı Kanunun ek 1. maddesinde düzenlenmiştir. Bu kapsamda kanunla getirilen istihdam hakkından yararlanmak isteyenler illerde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüklerine başvurmakta, hak sahibi olduğu tespit edilenler Şehit Yakınları ve Gaziler Genel Müdürlüğünce Çalışma Genel Müdürlüğüne bildirilmekte, Çalışma Genel Müdürlüğü ise hak sahiplerinin atanacağı kurumları noter kurası ile belirlemektedir.

Hak sahiplerinden ilkokul ve orta okul mezunu olanlar hizmetli unvanlı, lise ve yükseköğrenim mezunu olanlar ise öğrenim yoluyla kazandıkları unvanlara ya da memur unvanlı kadrolara atanmaktadır. İstihdam hakkını gazinin kendisi kullanması halinde hizmetli unvanı yerine memur unvanıyla ataması yapılmaktadır.

2014 yılına kadar bu madde kapsamındaki atama işlemlerini İçişleri Bakanlığı yapmış olup, Bakanlığın aynı zamanda hak sahipliğini tespit etme görevi de vardı ve atama yapılacak unvanlar için geniş bir takdir yetkisi söz konusuydu.

2014 yılında yapılan değişiklikle hak sahipliğini tespit görevi o tarihteki adıyla Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığına, atama yapma görevi ise Devlet Personel Başkanlığına verildi. Ayrıca, atama yapılacak kadro unvanları kanunla belirlendi; ilkokul ve orta okul mezunlarının hizmetli, lise ve yükseköğrenim mezuniyeti olanların ise memur unvanlı kadrolara atanması sağlandı.

2016 yılında Ek 1. madde yeniden değişti, bu defa hak sahiplerinin öğrenim sonucu ihraz ettikleri unvanlara atanması sağlandı. Bu düzenleme sonucunda mühendislik bölümünden mezun olanlar mühendis, eğitim fakültesi mezunları öğretmen, sağlık alanında öğrenim görenler ilgili unvanlara, tekniker unvanıyla mezun olanlar tekniker, meslek lisesi mezunları teknisyen olarak atanmaya başladı. Kanuna eklenen geçici madde ile de, daha önce Devlet Personel Başkanlığı tarafından öğrenim durumu ne olursa olsun kanun gereği memur kadrolarına atananların da bu haktan yararlanabilmesi için düzenleme yapıldı ve bu durumdakilerin de öğrenim durumuyla ihraz ettikleri unvanlı kadrolara atanması sağlandı. Düzenleme ilgilinin atandığı kurumda o unvanda boş kadro olması şartına bağlandı ancak boş kadro olmaması durumunda kurumlar arası nakil imkanı getirildi.

Günümüzde artık 3713 sayılı Kanunun ek 1. maddesi kapsamındaki atamalarda hak sahipleri öğrenim durumları itibarıyla ihraz ettikleri unvanlı kadrolara atanmaktadır. Ancak, maddenin ne şu anki halinde ne de geçmişteki halinde atandıktan sonra öğrenim durumu değişenlerin görevde yükselme veya unvan değişikliği sınavına tabi olmaksızın ilgili kadrolara atanmasına imkan sağlanmamıştır.

Şehit yakınları ile gazi ve gazi yakınları, atamaları yapıldıktan sonra artık genel hükümlere tabi hale gelmektedir. Kamu personeline ilişkin mevzuat, ayrım yapılmaksızın bu kapsamda atananlar da dahil tüm personele eşit şekilde uygulanmaktadır. 3713 sayılı Kanun kapsamında atama yapılmasını müteakip öğrenim durumu değişenler veya bir üst öğrenimden mezun olanlar da genel hükümlere tabi olup, öğrenimle ihraz ettikleri kadrolara atanma, görev yapılan kurum mevzuatında unvan değişikliği sınavı veya görevde yükselme sınavına tabi tutulmuş ise bu sınavlara girilmesi ve başarılı olunması şarttır.

Sonuç olarak 3713 sayılı Kanun kapsamında öğrenim durumuna uygun olarak teknisyen kadrosuna atanan bir memurun, sonrasında tekniker unvanıyla mezun olması halinde tekniker kadrosuna atanmasının yapılacak unvan değişikliği sınavı ile mümkün olabileceğini değerlendirmekteyiz.