EN AZ 10 YIL GÖREV YAPANLAR İSTEĞE BAĞLI EMEKLİ OLABİLİR?
Halen Kamu görevlisi olarak görev yapan ve bu görevlerinde en az 10 yıl bulunduktan
sonra görevlerinden ayrılanların, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı ile isteğe
bağlı olarak iştirakçiliklerinin sürdürüleceği hususu, 5434 sayılı T.C. Emekli
Sandığı Kanununun 12 nci maddesinin son üç parağrafında yer almıştır( 1).
1 EKİMDEN İTİBAREN SAĞLIK SİGORTASI PRİMİ ALINMAYA BAŞLANACAK
01/10/2008 tarihinde yürürlüğe girmesi öngörülen 5510 sayılı Sosyal Sigortalar
ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “5434 sayılı Kanuna ilişkin geçiş hükümleri”
başlıklı Geçici 4 üncü maddede ( 2 ) halen kamu görevlisi olanlardan
isteğe bağlı iştirakçiliklerini sürdürenler ile halen kamu görevlisi olup da
01/10/2008 tarihinden sonra da ilk defa isteğe bağlı iştirakçiliğini sürdürecek
olanların bu şekilde ilgi devamlarının 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem
yapılacağı hükmü ile, ayrıca bu durumda olanlardan her ay emekli keseneklerine
esas aylıklarının % 12’si oranında ayrıca genel sağlık sigortası primi alınacağı
hükmü yer almaktadır.
Buna göre, isteğe bağlı iştirakçiliğinizi sürdürmeniz halinde 5510 sayılı Kanunun
söz konusu hükümlerinin uygulamaya gireceği 01/10/2008 tarihine kadar sağlık
yardımından yararlanmanız mümkün olmayacak, bu tarihten sonra ise genel sağlık
sigortalısı kapsamında değerlendirilmeniz mümkün olacaktır.
Buna göre, isteğe bağlı iştirakçiliğinizi sürdürmeniz halinde 5510 sayılı Kanunun
söz konusu hükümlerinin uygulamaya gireceği 01/10/2008 tarihine kadar sağlık
yardımından yararlanmanız mümkün olmayacak, bu tarihten sonra ise genel sağlık
sigortalısı kapsamında değerlendirilmeniz mümkün olacaktır.
Bu konudaki talebinizi Sosyal Güvenlik Kurumuna yapmanız gerekmektedir.
ŞUANKİ MEVZUATA GÖRE SADECE AYLIK BAĞLANANLAR İLE BUNLARIN BAKMAKLA YÜKÜMLÜ
OLDUĞU AİLE FERTLERİNE SAĞLIK YARDIMI VERİLMEKTE
Halen yürürlükte bulunan 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Geçici 139
uncu maddesi yalnızca aylık bağlananlar ile bunların bakmakla yükümlü oldukları
aile bireylerinin sağlık yardımından yararlanacaklarını düzenlemiştir.( 3)
(1 ) 5434 S.K. Madde 12 - Bu kanunla tanınan haklardan aşağıda (I) işaretli
fıkrada yazılı yerlerde çalışanlardan,Türk uyruğunda olmak ve 18 yaşını bitirmiş
bulunmak şartiyle, (II) işaretli fıkrada gösterilenler faydalanırlar.
…
(Ek paragraf: (17/9/2004-5234/3 md.)657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi
olarak en az on yıl çalıştıktan sonra, memurluktan çıkarılmış olanlar ile aynı
Kanunun 96 ncı maddesi kapsamına girenler ve anılan Kanunun 48 inci maddesinin
(A) bendinin (5) numaralı alt bendinde aranan nitelikleri kaybedenler hariç
olmak üzere herhangi bir nedenle memurluktan ayrılmış olanlar, memurluktan ayrıldıkları
tarihten itibaren altı ay içinde yazılı olarak Sandığa başvurmaları ve emeklilik
keseneği ve kurum karşılıklarını ait olduğu ay içinde Sandık hesabına yatırmaları
şartıyla başvuru tarihini takip eden aybaşından itibaren Sandıkla ilgilendirilirler.
Sandığın diğer iştirakçileri de 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tâbi olanlar
ile aynı esaslar çerçevesinde bu uygulamadan yararlanabilirler. Bunların emeklilik
keseneklerine, emeklilik keseneğine esas aylık, derece ve kademeleri ile ayrıldıkları
göreve ilişkin ek göstergeleri esas alınır ve Sandığa emekli keseneği ödedikleri
her yıl için bir kademe ilerlemesi ve eğitim durumları itibariyle 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununa göre yükselebilecekleri dereceyi geçmemek şartıyla
her üç yıl için bir derece yükselmesi uygulanır. Ancak, bu süreler, tekrar Sandığa
tâbi bir göreve başlayanlar için de geçerli olmak üzere emeklilik ikramiyesinin
süre ve miktar yönünden hesabı ile kazanılmış hak aylıklarının tespitinde dikkate
alınmaz. Bu şekilde Sandıkla ilgilendirilenler bu Kanunun uygulanmasında isteğe
bağlı iştirakçi olarak kabul edilirler.
(Ek paragraf: (17/9/2004-5234/3 md.)Yukarıdaki paragrafta belirtilenlerden,
toplu ya da fasılalı olarak toplam altı aydan daha fazla süreye ilişkin emekli
kesenekleri ile kurum karşılıklarını süresinde ödemeyenlerin isteğe bağlı iştirakçilikleri
sona erer. Sandıkla ilişkilendirilme isteğinden vazgeçtiğini yazılı olarak Sandığa
bildirenlerin de isteğe bağlı iştirakçiliklerine başvuru tarihini takip eden
ay başından itibaren son verilir. Diğer sosyal güvenlik kurumları ile zorunlu
olarak ilgilendirilmelerini gerektirir görevlerde çalışmakta olan ya da çalışmaya
başlayanlar ile diğer sosyal güvenlik kurumlarından veya Sandıktan kendi çalışmasından
dolayı aylık bağlanmış olanlar isteğe bağlı iştirakçi olamazlar. Bunlardan diğer
sosyal güvenlik kurumlarına tâbi olarak çalışmaya başlayıp bu görevleri sona
erenler de altı ay içinde yazılı olarak isteğe bağlı iştirakçi olmak üzere başvuruda
bulunabilirler.
(2) 5510 S.K. GEÇİCİ MADDE 4- (Değişik: 17/4/2008-5754/68 md.)
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 8/6/1949 tarihli ve 5434 sayılı
Kanuna göre; aylık, tazminat, harp malûllüğü zammı, diğer ödemeler ve yardımlar
ile 8/2/2006 tarihli ve 5454 sayılı Kanunun 1 inci maddesine göre ek ödeme verilmekte
olanlara, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanunda
kendileri için belirtilmiş olan şartları haiz oldukları müddetçe bunların ödenmesine
devam olunur. Ancak, 5 ilâ 10 yıl arasında fiili hizmet süresi olan iştirakçilerden
dolayı dul ve yetim aylığı almakta olanların, aylık ve diğer ödemeleri, bu Kanunun
32 nci, 34 üncü ve 37 nci maddelerindeki şartları haiz oldukları müddetçe devam
edilir.
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçiliği sona erenlerden tahsis
talebinde bulunacaklar ile bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434 sayılı
Kanun hükümlerine göre tahsis talebinde bulunanlardan işlemleri devam edenler
hakkında, bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun
hükümlerine göre işlem yapılır.
5434 sayılı Kanuna göre iştirakçi olup bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten
sonra bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak
çalışmaya başlayanlardan vazife malûllüğü kapsamına girenler hakkında, bu Kanunun
47 nci maddesinin birinci fıkrasına göre işlem yapılır.
Bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde; iştirakçi iken, bu Kanunun
yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının
(c) bendi kapsamına alınanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce 5434
sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmış olup bu Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (c) bendine tabi olarak yeniden çalışmaya başlayanlar ile
bunların dul ve yetimleri hakkında bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri
de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre işlem yapılır.
Bu madde kapsamına girenlerin aylıklarının bağlanması, artırılması, azaltılması,
kesilmesi, yeniden bağlanması, toptan ödemeleri, ilgi devamı, ihya ve
borçlanmaları, diğer ödemeler ve yardımlar ile emeklilik ikramiyeleri hakkında
bu Kanunla yürürlükten kaldırılan hükümleri de dahil 5434 sayılı Kanun hükümlerine
göre işlem yapılır ve bu maddenin uygulanmasında mülga 2829 sayılı Kanun
hükümleri ayrıca dikkate alınır.
…
Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce iştirakçi olup, bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarih itibarıyla bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c)
bendi kapsamına alınanların kesenek ve karşılıkları, fiili hizmet zammı ve itibari
hizmet süresi karşılıkları ile %100 artış farkları hakkında 5434 sayılı Kanunun
bu Kanunun yürürlüğe girmeden önceki hükümleri uyarınca işlem yapılır. Kurumlarınca
bu kapsamdaki sigortalılar için her ay emekli keseneklerine esas aylıklarının
% 12'si oranında ayrıca genel sağlık sigortası primi ödenir. Bunlar için
Kanunun 81 inci maddesinin (h) fıkrası uyarınca ödenecek ek karşılıkların hesabında,
genel sağlık sigortası primi tutarları dikkate alınmaz.
…
(3 ) 5434 S.K.Geçici Madde 139 - (8/7/1971 - 1425/7 md. ile gelen Geçici
7 nci madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
(Değişik birinci fıkra: 25/6/2003-4905/4 md.) Aşağıda sayılanlar, Kanunla düzenlenecek
genel sağlık sigortası kapsamına alınacakları tarihe kadar, hastalanmaları halinde
resmî veya özel sağlık kurum veya kuruluşlarında yönetmelikle belirlenecek usul
ve esaslara göre muayene ve tedavi ettirilirler.
a) (Değişik: 21/3/2006-5473/8 md.) Emekli, adî malûllük veya vazife malûllüğü
aylığı bağlanmış olanlar ile emekli aylığı almakta iken özelleştirme kapsam
ve programına alınan kuruluşlarda görev almaları nedeniyle 21/4/2005 tarihli
ve 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesi gereğince emekli aylıkları kesilenler,
b) (a) bendinde sayılanların 5434 sayılı Kanunun 67 nci maddesinde belirtilen
ve kanunen bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri,
c) Dul ve yetim aylığı alanlar ( Yetim aylığı alan babanın sağ olması nedeniyle
yetim aylığı bağlanamayan öz ana dahil).
…