Hizmetlerimi birleştirmek istediğimde şahıs keseneğinin yanında kurum kesenek farkını da ben mi ödemeliyim?

DEVLET MEMURLARININ MEMURLUK ÖNCESİNDEKİ SİGORTALI HİZMET SÜRELERİNİN İNTİBAK İŞLEMLERİNE TABİ TUTULMA ŞEKLİ KONUSUNDA SİTEMİZDE YER VERDİĞİMİZ KONUYU SORUNUZU CEVAPLAMADAN ÖNCE TEKRARLAMAK İSTİYORUZ.

Konunun anlaşılması bakımından, intibak işlemlerine ait kanun metinlerinde geçen emekli keseneğine esas aylık-kazanılmış hak aylığı neyi ifade etmektedir.

Anlamı, bağlantılı olarak sigortalı, bağ-kur’lu ve devlet memurluğu hizmetlerinin toplamının genel olarak intibak işlemine tabi tutulmasıdır. Tamamının intibak işlemine tabi tutulması Emekli Keseneğine Esas aylık olarak ifade edilmektedir.

Kısa açıklamamıza göre;

1- Kazanılmış Hak Aylığı: 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun intibak işlemlerine ait 36 ncı maddesi, geçici maddeleri, ek geçici maddeleri, 43 üncü maddesi, ayrıca 657 sayılı Kanuna ekli ek gösterge cetvelleri, kendi özel kanunları gereğince tespit edilen ek gösterge rakamları.

Kazanılmış Hak Aylığı, emeklilik aylık ve ikramiye tutarları bulunurken, unvana bağlı ek gösterge rakamının dikkate alınmasını sağlayan intibak işlemidir.

2- Emekli Keseneğine Esas Aylık: 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun ek 18 inci maddesi.

Emekli Keseneğine Esas aylık, emeklilik aylık ve ikramiye tutarları bulunurken, unvana bağlı ek gösterge rakamının dikkate alınmasını sağlayan intibak işlemi olmayıp, sigortalı hizmetlerden kazanılmış hak aylık hizmetinde değerlenmeyecek olan sürenin intibak işlemine tabi tutulup bulunan derece ve kademedir.

Sigortalı hizmetlerin memurluk hizmetleriyle birleştirilerek derece ve kademe işlemine tabi tutulması 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanununun ek 18 inci maddesi ile olmaktadır.

“Ek Madde 18 – (8/7/1971 - 1425/2 md. ile gelen Ek 3 üncü madde hükmü olup madde numarası teselsül ettirilmiştir.)

Sosyal Sigortalar Kanununa tabi görevlerde bulunduktan sonra iştirakçi olanların, emeklilik keseneklerine, personel kanunları gereğince kazanılmış hak olarak aldıkları derece ve kademe aylıkları üzerine, sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri sürelerin, her yılı bir kademe ilerlemesine ve tahsil durumlarına göre her 2, 3, 4 veya 5 yılı bir derece yükselmesine esas olacak şekilde eklenerek bulunacak derece ve kademe aylığı esas alınır.

Bunların, personel kanunlarına göre kazanılmış hak olarak aldıkları kademelerin ilerletildiği veya derecelerin yükseltildiği sürece, emeklilik keseneğine esas kademeleri ilerletilir ve dereceleri yükseltilir.

Ancak, bunların emeklilik keseneğine esas aylık derecelerinin yükseltilebilmesi için, tahsil durumları itibariyle personel kanunları hükümlerine göre, en son yükselebilecekleri dereceleri geçmemeleri ve bir derecede en az geçirilmiş gereken yıl sayısı kadar kademeden emeklilik keseneği ödemiş olmaları şarttır.

Şu kadar ki, 18 nci yaşın ikmalinden önce veya iştirakçi oldukları tarihteki tahsil derecelerinden daha aşağı bir tahsil derecesinde sigorta primi ödemek suretiyle geçirdikleri süreler dikkate alınmaz.

Sigorta primi ödemek suretiyle geçen sürelerin, personel kanunları hükümlerine göre, memuriyette geçmiş sayılmak suretiyle, kazanılmış hak derece ve kademelerinin tespitinde değerlendirilen kısımları, bu madde uyarınca, emeklilik keseneğine esas aylığın tesbitinde ayrıca nazara alınmaz.”

Sigortalı sürelerin her yılı bir kademe ilerlemesine ve her üç yılda da bir derece ilerlemesine tabi tutulmaktadırlar. Buradaki yükselme işleminde tahsil durumu da dikkate alınmaktadır. Bu intibak işleminin, devlet memurluğuna başlayış tarihi itibariyle yapılması gerektiğini değerlendirmekteyiz.

Devlet memurluğuna başlangıç tarihinden geçerli olarak yapılan intibak işlemi sonucu kesenek ve kurum karşılığı tutarının ne olacağı konusunda net bir tutar alabilmeniz için Kurumunuzca Sosyal Güvenlik Kurumuna yapılacak olan müracaatla sonuç alınabileceğini değerlendirmekteyiz.

Siz sadece yüzde 16 tutarındaki kesenek farkını ve gecikme zammını yatıracaksınız. Kurum payını kurum yatıracaktır. Ancak, yüksek ek göstergeli görevden düşük ek göstergeli göreve atanmada aradaki farkların tamamını şahıslar ödemektedir.

İLGİLİ MADDELER;

Sandığın Geliri ve Tahsil Şekilleri

Madde 14 – Sandığın gelirleri şunlardır:

a) (Değişik birinci fıkra: 7/5/1986 - 3284/3 md.) İştirakçilerin emeklilik keseneğine esas aylık tutarları üzerinden her ay kesilecek % 16 emeklilik kesenekleri;

Ay başlarından sonra vazifeye girenlerin o aya ait eksik aylık veya ücretlerinden kesenek alınmaz. Ay başlarından sonra vazifeden ayrılanların eksik aylık veya ücretlerinden tam kesenek alınır.

b) Emeklilik hakkı tanınan bir vazifeye ilk defa girenlerin veya önceden emeklilik hakkı tanınan vazifelerde bulunmadan çalışmakta olduğu vazifesi emekliliğe tabi hale getirilenlerin (Bu vazifelerde çalışmakta olanlarla kesenekleri geri verilenlerden bunları iade etmek istemiyenler dahil) emekliliğe esas ilk tam aylık veya ücretlerinden kesilecek % 25 giriş kesenekleri;

Bu gibilerden o ay için ayrıca (a) fıkrasında yazılı % 16 kesilmez.

c) Emekliliğe esas aylık veya ücretleri yükselme suretiyle artanların ilk aya ait artış farkları; (4)

Emekliliğe esas aylık veya ücretinden daha aşağı aylık veya ücretli bir vazifeye geçmiş olanların sonradan evvelki aylık derecesine yükselmeleri halinde artış farkı kesilmez.

Aylık veya ücret tutarlarında kanunlarla yapılacak artırmalarla 15 inci maddenin (b) fıkrasında gösterildiği üzere ücretleri ilk derece ücretleri tutarından az olanların bu ücretlerine yapılacak zamlar yükselme sayılır.

ç) Subay ve askeri memurlardan mahkeme kararı ile nasp ve rütbeleri düzeltilenlere ödenen aylık farklarından dolayı (a) ve (c) fıkralarına göre alınacak kesenek ve artış farkları;

d) (Değişik: 7/5/1986 - 3284/3 md.) (a) fıkrasında yazılı % 16 emeklilik keseneğine karşılık % 20, (b, c ve ç) fıkralarında yazılı paralara eşit olarak kurumlarınca verilecek karşılıklar;

e) Mülga: 7/2/1969 - 1101/2 md.)

f) (Değişik: 7/5/1986 - 3284/3 md.) 55 inci maddeye göre bağlanacak vazife malullüğü aylıkları ile 66 ncı maddenin (ç) fıkrasına göre bağlanacak dul ve yetim aylıkları için her yıl kurum bütçelerinin aylık veya ücret bölümlerindeki ödeneklerin % 4'ü oranında verilecek ek karşılıklar;

g) İştirakçilerin aylık veya ücretlerinden kurumlarınca kesilen inzibati para cezaları;

h) (Değişik: 7/5/1986 - 3284/3 md.) 17 nci madde gereğince alınacak paralar;

i) Kurumlarda harç pulları dışında her çeşit pul,bilet ve yardım makbuzları satışlarından alınan satış aidatının yarısı;

j) 15 inci maddenin (e) fıkrası ile 28, 34, 38, 39, 42, 56, 64, 65, 81 ve 89 uncu maddelere göre ödenecek paralar;

k) Sandık gelirlerinin işletilmesinden elde edilecek her çeşit karlar;

l) Bağışlar ve başka çeşitli gelirler.

Emekli Keseneklerinin Kesilme ve Sandığa Gönderilme Şekli

Madde 16 – Emeklilik kesenekleri kurumlarca aylık,ücret veya ödeneklerin bordrolarında gösterilir ve bunların hak sahiplerine ödenmesi sırasında kesilir.

Aylık,ücret veya ödeneklerin emanet hesaplarına alınması hak sahiplerine ödeme sayılır. Bunların 15 inci maddenin (g) fıkrasında yazılı haller dışında kanun veya hüküm ile veyahut idari,inzibati sebeplerle eksik verilmesi emekli keseneğinin eksik hesaplanmasını icabettirmez.

Talim ve manevra için rütbe ile silah altına alınan iştirakçilerden rütbeleri aylıkları, vazife aylık veya ücretlerinden fazla olanların istihkak farklarına ait emekli kesenekleri vazife aylık veya ücretlerinden kurumlarınca ve seferberlik ve harb için silah altına alınanlardan vazife aylık veya ücretleri rütbeleri aylıklarından fazla olanların istihkak farklarına ait emekli kesenekleri de, rütbeleri aylıklarını ödiyen kurumlarca kesilerek Sandığa gönderilir.

Madde 17 – (Değişik:7/5/1986 - 3284/4 md.)

Kurumlar 14 üncü maddede yazılı Sandık gelirlerinden;

a) (Değişik: 13/7/1993 - KHK - 486/20 md.) a,b,c,ç,d fıkralarında yazılı kesenek ve karşılıkları aylık, ücret veya tahsisatın tediyesi gününü takip eden günden başlamak üzere 7 gün içinde,

b) (f) fıkrasında yazılı % 4'lerin tamamını,bütçelerinin yetkili makamlarca tasdik edildiği tarihleri takip eden aybaşlarından itibaren en çok (6) ay içinde ve aylık eşit taksitlerle ve yıl içinde alınan ek tahsisatlara ait % 4'lerin tamamının da o yılın son gününü geçmemek üzere bunların alındığı tarihleri takip eden 2 ay içinde,

c) (Değişik: 13/7/1993-KHK-486/20 md.) g,h,i fıkralarında yazılı olanları tahsilleri gününü takip eden günden başlamak üzere 7 gün içinde,

ç) (j) fıkrasında yazılı olanları,ilgili maddelerinde gösterilen süreler içinde.

Sandığa veya Sandık adına postaya veya bankaya yatırmaya mecburdurlar.

Gelirlerin ve tahsilatın Sandığa veya Sandık adına postaya veya bankaya yatırılmasını müteakip,kurumlar,14 üncü maddenin (f, g, h, i, k, l) fıkralarında ve 28 inci maddede yazılı gelirler için gelirin cinsini,miktarını,makbuzun tarih ve sayısını ve hangi banka veya posta idaresine yatırıldığını gösterir muhtasar bordroyu Sandığa gönderirler.

14 üncü maddenin (a, b, c, ç, d) fıkraları ile 34, 38 ve 39 uncu maddelerde yazılı gelirler için,kurumlarca iştirakçilerin adı, soyadı ve emeklilik sicil numaraları ile her çeşit emeklilik kesenekleri,kurum karşılıkları,hizmet borçlanmasına ait tahsilat ve bu mahiyetteki paralar ait olduğu ay sütununda gösterilmek suretiyle her takvim yılı için iki nüsha "Şahıs Emeklilik Kesenekleri İcmal Bordrosu" düzenlenir.

Bir ay içindeki fiili ve itibari hizmet süreleri tahakkuk ettirilerek sütununa yazılır ve yıl sonunda bu Kanunda yer alan maddelere göre bu hizmetlere ait paralar hesap edilerek ayrıca kaydolunur.

Kurumlar bu bordroların, bağlı oldukları tediye merkezinin parasal mutabakatını aldıktan sonra,birinci nüshasını en geç müteakip yılın Ocak ayı sonuna kadar Sandığa veya Sandık adına postaya verirler. Bordoların ikinci nüshaları kurumlarca yıllar itibariyle arşivlenir.

Tediye merkezleri her kurumun aylık ödeme bordrosundaki kesinti sütunlarında gösterilen Sandık gelirlerinin aylık toplamını, her sayfası bir kuruma tahsis edilecek bir deftere Sandık gelirinin cinsine göre ayrı ayrı göstermek suretiyle her ay kaydederler.

Yıl sonlarında tediye merkezlerince, zımbalı olan bu defterin kurumlar itibariyle toplamları yapılır ve bundan da bir icmal bordrosu çıkarılır ve her yıl Ocak ayı sonuna kadar Sandığa veya Sandık adına postaya verilir.

İcmal sütununun altında her ay gönderilen paralara ait banka veya posta makbuzlarının gün,sayı ve muhteviyatları da gösterilir.

Sandık gelirlerini tahakkuk ettirmeyen,yukarıda yazılı süreler içinde kesmeyen veya göndermeyen kurumların ve tediye merkezlerinin tahakkuk ve ödemeyle ilgili memurları ile sorumlu muhasiplerinden bu paralar % 10 fazlasıyla birlikte ve Sandığın talebi üzerine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre mahalli maliye teşkilatınca tahsil olunur.

Şu kadar ki,kendilerinden para cezası tahsil edilecek memur ve muhasiplerin kurumları tarafından,gecikmenin mücbir sebepler dolayısıyla vaki olduğu bildirildiği ve Sandık Yönetim Kurulunca bu husus haklı görüldüğü takdirde para cezasının tahsilinden vazgeçilir.

(ç) fıkrasında yazılı süreler içerisinde yatırılmayan Sandık gelirleri ise, kurumlarından % 30 faizi ile birlikte 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre tahsil olunur.

Kurumların bütçelerindeki ödeneğin yetmemesi veya ödenek mevcut olduğu halde mahalline ödeme emri gönderilmemesi dolayısıyla Sandık gelirlerinin zamanında gönderilmemesi halinde bu paralar % 20 gecikme zammıyla birlikte ilgili kurumdan alınır.

Yukarıda yazılı defter ve icmal bordroları Sandıkça hazırlanır.

Sandık Genel Müdürü, kurumların bu Kanunda yazılı konularda Sandığa karşı vecibelerini yerine getirip getirmediğini, mahalli en büyük amirin tefrik edeceği bir memurla birlikte müfettişleri eliyle münferiden veya yıllık çalışma programları çerçevesinde teftiş ettirebilir.

Sandık müfettişlerinin bu görevlerini yerine getirmek için isteyecekleri defter, kayıt, hesap ve'sair belgelerin ibrazı zorunludur. Bunları vermeyenler hakkında 128 inci madde hükümleri tatbik olunur.