24 saat esasına göre çalışan sağlık çalışanlarının izin sorusu

İ.Ü.C.T.F.'de hemşire olarak çalışıyoruz. Resmi tatillerde izin kullanımı ile ilgili herhangi bir yasa var mı, yoksa bu izinlerde kurum politikası mı geçerli? Biz resmi tatillerin hafta içi olduğu hafta 40 saatimizi dolduruyoruz sadece tatil günü çalışıyorsak ücret ödenmediği için çalıştığımız saat kadar sonradan kullanılmak üzere izin veriliyor. Eğer 23 nisan,19 mayıs gibi tatiller hafta sonuna denk geliyorsa çalışıyor olmanıza rağmen izin alınamıyor. Bu uygulama doğru mu?

CEVAP: Bu konu 657 sayılı Devlet memurları Kanunun 99, 100, 101, ve 178 inci maddelerinde düzenlenmiştir. Özetle;

- Bilindiği gibi Devlet memurlarını haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saat olup, bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olmak üzere düzenlenir. Ancak, yurt dışı kuruluşlarda hizmetin gerektirdiği hallerde Bakanlar Kurulu, hafta tatilini Cumartesi ve Pazardan başka günler olarak tespit edebilir.
- Ayrıca, özel kanunlarla yahut 657 sayılı Kanuna veya özel kanunlara dayanılarak çıkarılacak tüzük ve yönetmeliklerle, kurumların ve hizmetlerin özellikleri dikkate alınmak suretiyle farklı çalışma süreleri tespit olunabilir.
- Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle dinlenme süresi ise bölgelerin ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulunca, illerde valiler tarafından tespit olunmaktadır.
- Devlet memurunun gördüğü hizmet sağlık, itfaiye ve güvenlik hizmeti gibi günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerden olması halinde çalışma saat ve şekilleri, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının muvafakatı alındıktan sonra kurumlarınca düzenlenmektedir.
- Salgın hastalık ve tabii afetler gibi olağanüstü hallerin olması, bu hallerin devamı süresince, fabrika, atelye, şantiye, işletme gibi yerlerde İş Kanununa tabi olarak işçi çalıştıran kurumlarca hizmetin gereği olarak işçi ile birlikte çalışma saatleri ve günü dışında çalışmanın zorunlu bulunması, hallerine münhasır olmak üzere, 657 sayılı Kanunun 99 ve 100 üncü maddeler hükümleri uyarınca tespit olunan günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma yaptırılabilir ve bu çalışma ücretle karşılanır.
- Kurumlar gerektiği takdirde personelini günlük çalışma saatleri dışında fazla çalışma ücreti verilmeksizin çalıştırabilmekte, bu durumda personele yaptırılacak fazla çalışmanın her sekiz saati için bir gün hesabıyla izin verilmekte, bu suretle verilecek iznin en çok on günlük kısmı yıllık izinle birleştirilerek yılı içinde kullandırılabilmektedir.

Bu itibarla, günün 24 saati çalışmayı gerektirmeyen işlerde cumartesi Pazar tatil olmak üzere günlük 8 saat olarak haftanın 5 günü çalışma süresi belirlenir. Çalışmanın hangi saatler arsında yapılacağı ise merkezde Bakanlar Kurulunca diğer yerlerde valilikler tarafından belirlenmektedir. Resmi tatil günleri hafta içine rastlaması halinde de çalışma yapılmaz.

Günün 24 saatinde devamlılık gösteren hizmetlerde çalışanların çalışma saat ve şekilleri, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığının muvafakatı alındıktan sonra haftalık 40 saati aşmamak üzere kurumlarınca düzenlenmektedir. Bu tür çalışmanın saatleri kurumsal olarak (12 çalışma 24 dinlenme 24 saat çalışma 36 saat dinlenme vb ) değişmektedir. 24 saat çalışmayı gerektiren işlerde cumartesi. Pazar ve resmi tatil günlerinde de çalışılmaktadır.

Diğer taraftan, 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 2 nci maddesinde "Kamu sağlık hizmetlerinde çalışan personelin haftalık kanuni çalışma süresi 45 saattir. Ancak bu Kanunun 4 üncü Maddesinde tanınmış olan haktan yararlananlar için bu süre 40 saattir. Günlük çalışma saatleri, 657 ve 926 sayılı kanunlardaki hükümlere göre tespit edilir" hükmü yer almaktadır. Mezkur Kanunun 4 üncü maddesinde de "Birinci Madde kapsamına giren personelden, özel kanunlarına göre meslek ve sanatlarını serbest olarak icra etme hak ve yetkisine sahip olanlar istedikleri takdirde, birinci Maddede öngörülen tazminat hakkından yararlanmamak şartı ile serbest olarak çalışabilirler. Bunlara iş güçlüğü, iş riski ve teminindeki güçlük zamları veya bu mahiyetteki zamlar ödenmez." denilmektedir.

Sağlık hizmetleri resmi tatil günleri de dahil günün 24 saatinde çalışmayı gerektiren bir hizmet olup, Kurumunuz 2368 sayılı Sağlık Personelinin Tazminat ve Çalışma Esaslarına Dair Kanunun 4 üncü maddesinden faydalanmanıza bağlı olarak haftalık 40 veya 45 saati aşmayacak şekilde çalışma saatlerinizi belirleyecektir. Zorunlu olarak fazla çalışma yaptırılması halinde durumuna göre ücretle veya izin ile karşılanması gerekmektedir:

Fazla çalışmadaki İzin Hakkınızı İsteyin başlıklı dosya için tıklayın.