Trafik kazası, hasar ve borcun memurdan tahsili
Soru
Tarım ve Köyişleri Bakanlığında mühendis olarak çalışmaktayım.
İlçe Müdürlüğümüzde şoför olmaması nedeniyle Kaymakamlıktan olur alarak resmi
aracı kullanmaktayım. Ancak resmi görevli iken (araç görevlendirmesi yapılarak)
araçla kaza yaptım. Bizim aracımızda fazla hasar yok ancak karşı araçta hasar
var. Şimdi karşı aracın sahibi zararını kusurum oranında bize ödettirmek için
dava açtı. Benim kurumum ise zararı ödemeye yanaşmamaktadır. (Benim ödememi
istemektedir.) Bu durumda mahkeme aleyhimde karar verirse zararı ben mi karşılayacağım
yoksa kurumum mu karşılayacak ? Kurumum karşılar ise daha sonra bunu benden
ister mi?
Cevap
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Kişisel Sorumluluk
ve Zarar başlıklı 12 inci maddesinde "Devlet memurları, görevlerini
dikkat ve itina ile yerine getirmek ve kendilerine teslim edilen Devlet malını
korumak ve her an hizmete hazır halde bulundurmak için gerekli tedbirleri almak
zorundadırlar.
Devlet memurunun kasıt, kusur, ihmal veya tedbirsizliği sonucu idare zarara
uğratılmışsa, bu zararın ilgili memur tarafından rayiç bedeli üzerinden ödenmesi
esastır.
Zararların ödettirilmesinde bu konudaki genel hükümler uygulanır. Ancak fiilin
meydana geldiği tarihte en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun
brüt aylığının yarısını geçmeyen zararlar, kabul etmesi halinde disiplin amiri
veya yetkili disiplin kurulu kararına göre ilgili memurca ödenir."
ve 13 üncü maddesinde de "Kişiler kamu hukukuna tabi görevlerle ilgili
olarak uğradıkları zararlardan dolayı bu görevleri yerine getiren personel aleyhine
değil, ilgili kurum aleyhine dava açarlar. Ancak, Devlet dairelerine tevdi veya
bu dairelerce tahsil veya muhafaza edilen para ve para hükmündeki değerli kağıtların
ilgili personel tarafından zimmete geçirilmesi halinde, zimmete geçirilen miktar,
cezai takibat sonucu beklenmeden Hazine tarafından hak sahibine ödenir. Kurumun,
genel hükümlere göre sorumlu personele rücu hakkı saklıdır.
İşkence ya da zalimane, gayri insani veya haysiyet kırıcı muamele suçları nedeniyle
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesince verilen kararlar sonucunda Devletçe ödenen
tazminatlardan dolayı sorumlu personele rücu edilmesi hakkında da yukarıdaki
fıkra hükümleri uygulanır.
12 nci maddeyle bu maddede belirtilen zararların nevi, miktarlarının tespiti,
takibi, amirlerin sorumlulukları ve yapılacak işlemlerle ilgili diğer hususlar
Başbakanlıkça düzenlenecek yönetmelikle belirlenir." denilmektedir.
13 üncü maddenin son fıkrası hükmü uyarınca Devlete Ve Kişilere Memurlarca
Verilen Zararların Nevi Ve Miktarlarının Tespiti, Takibi, Amirlerinin Sorumlulukları,
Yapılacak Diğer İşlemler Hakkında Yönetmelik 27.6.1983 tarih ve 83/6510
sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılmış ve 13.8.1983 tarih ve 18134
sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur. Anılan Yönetmelikte
zararın tespiti ödettirilmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiş bulunmaktadır.
Her şeyden önce oluşan zararın sizin kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizliğiniz
sonucu oluştuğunun anılan Yönetmelikte belirtilen çerçevede tespit
edilmesi gerekir. Bunun dışında Yönetmeliğin 8 inci maddesinde "7 nci
maddede belirtilen usul ve esaslar uyarınca tesbit edilen zarar miktarının,
en alt derecenin birinci kademesinde bulunan memurun brüt aylığının yarısını
geçmediği hallerde memurun kabul etmesi kaydıyla zarar disiplin amiri veya yetkili
disiplin kurulu kararına göre memurca ödenir. Ödemeyi kabul etmeyen memurların
verdikleri zararlar hükmen tahsil edilir.
Yukarıdaki fıkrada belirtilen miktarı aşan zararlar, işin icabına ve genel hükümlere
göre sorumlularından sulh yolu ile veya hükmen tahsil edilir.
Birinci fıkra kapsamına giren zararlar, ödemeyi kabul edenler hakkında disiplin
amiri veya yetkili disiplin kurulunca verilen kararların kesinleştiği tarihi
izleyen aşbaşından itibaren kararda belirtilen esaslara göre, memurların aylıklarından
kesinti yapılmak suretiyle tahsil edilir. Zararın ödenmesinin sulh yolu ile
sağlanması halinde de sulh işleminin kesinleştiği tarihi izleyen aybaşından
itibaren anlaşma esaslarına göre memurların aylıklarından kesinti yapılır.
Memurların aylıklarından yapılacak kesinti miktarı, kendilerine ödenecek net
aylıkların 1/3 ünden fazla ve 1/4 ünden az olamaz." ve zararın takibi
ve yapılacak diğer işler başlık 10 uncu maddesinde "Zararı veren memurun
amirleri, zararın vuku bulduğu tarihi izleyen 3 gün içinde zararın konusu ile
memurun sorumluluğunu belirten tüm bilgi ve belgeleri, o kurum ve kuruluşun
en üst yöneticisine iletirler. En üst yöneticiler bilgi ve belgelerin kendilerine
intikal ettiği tarihi izleyen 10 gün içinde bu yönetmeliğin 7 nci maddesinde
belirtilen usul ve esaslar uyarınca zarar miktarını tesbit ettirirler.
Zarar miktarının bu yönetmeliğin 8 nci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen
miktarı geçmediği hallerde, zararlarla ilgili belgeler en üst yöneticiler tarafından
karar verilmek üzere ilgili disiplin amirine, gerektiğinde yetkili disiplin
kuruluna gönderilir. Ayrıca zarar veren memurdan ödemeyi kabul edip etmediği
hususunda yazılı beyanda bulunması istenir. Bu işlemler en geç 10 gün içinde
tamamlanır.
Yukarıdaki fıkra kapsamına giren miktardaki zararları ödemeyi kabul eden memurlar
hakkında düzenlenen dosya disiplin amiri veya yetkili disiplin kurulunca dosyanın
intikalini izleyen 10 gün içinde incelenip karara bağlanır. Kararda aylıklardan
yapılacak kesinti miktarı ve taksit sayısı belli edilir.
İdareye verdikleri zararı ödemeyi kabul etmeyen memurlar hakkında genel hükümlere
göre takibat yapılmak ve dava açılmak üzere zarara ait bütün bilgi ve belgeler
kurum ve kuruluşun en üst yöneticilerince konuyla ilgili mercilere gönderilir."
hükümleri yer almaktadır.
Bu çerçevede,
1- Zararın miktarı 657 sayılı Kanunun 12 inci maddesinde belirtilen miktardan
az olması halinde sizin rızanız ile ancak maaşınızdan kesinti yapılması mümkün
bulunmaktadır.
2- Bu miktardan fazla zarar olması halinde ise Mezkur Yönetmeliğin 10 maddesinin
son fıkrasında yer alan "İdareye verdikleri zararı ödemeyi kabul etmeyen
memurlar hakkında genel hükümlere göre takibat yapılmak ve dava açılmak üzere
zarara ait bütün bilgi ve belgeler kurum ve kuruluşun en üst yöneticilerince
konuyla ilgili mercilere gönderilir." hüküm uyarınca işlem yapılması
gerekmektedir. Bu işlem sonucuna göre işlem yapmanız mümkündür.
Yukarıda yer verilen açıklamalar çerçevesinde trafik kazası sonucu meydana
gelen hasarların zorunlu trafik sigortası kapsamında karşılanmaması halinde
karşı taraf fazla kısmın kurum tarafından karşılanmasını ister, idare mahkeme
sonucuna göre zararın sizin kasıt, kusur, ihmal ve tedbirsizliğiniz sonucu oluştuğunun
belirlenmesi halinde ödenen miktarı memurdan talebi (rücu edilmesi) mümkün görülmektedir.
Bu soru 28,460 defa okundu. 6 Yorum yapıldı