657 sayılı Devlet
Memurları Kanunun devlet memuru olmanın genel özel şartlarını düzenleyen
48 inci maddesinde "Devlet memurluğuna alınacaklarda aşağıdaki genel
ve özel şartlar aranır.
A) Genel şartlar:
1. Türk Vatandaşı olmak,(1)
2. Bu Kanunun 40 ncı maddesindeki yaş şartlarını taşımak,
3. Bu Kanunun 41 nci maddesindeki öğrenim şartlarını taşımak,
4. Kamu haklarından mahrum bulunmamak,
5. Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile;
kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına
ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene
ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet
sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,
sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,
edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama
veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak.
6. Askerlik durumu itibariyle;
a) Askerlikle ilgisi bulunmamak,
b) Askerlik çağına gelmemiş bulunmak,
c) Askerlik çağına gelmiş ise muvazzaf askerlik hizmetini yapmış yahut ertelenmiş
veya yedek sınıfa geçirilmiş olmak,
7. 53 üncü madde hükümleri saklı kalmak kaydı ile görevini devamlı yapmasına
engel olabilecek (?)(1) akıl hastalığı (?)(1) bulunmamak.
B) Özel şartlar:
1. Hizmet göreceği sınıf için 36 ve 41 nci maddelerde belirtilen öğretim ve
eğitim kurumlarının birinden diploma almış olmak,
2. Kurumların özel kanun veya diğer mevzuatında aranan şartları taşımak."
hükmü yer almaktadır.
Askerdeyken cep telefonu
bulundurmaktan dolayı hapis cezası alan er, memur olabilir mi?
Devlet memurlarının atamaya yetkili amirleri genellikle kamum kurum ve kuruluşlarının
kuruluş kanunları ile belirlenmektedir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 124-136 maddelerinde disiplin hükümleri
yer almaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 125 inci maddesinde Devlet memurlarına
verilecek disiplin cezaları ile her bir disiplin cezasını gerektiren fiil ve
haller sayılmış (tadat) bulunmaktadır. Mezkûr 125 inci madde de disiplin cezaları;
A) Uyarma,
B) Kınama,
C) Aylıktan kesme,
D) Kademe ilerlemesinin durdurulması,
E) Devlet memurluğundan çıkarma olarak belirlenmiştir.
Mezkur Kanunu "Disiplin kurulları ve disiplin amirleri" başlıklı134
üncü maddesinde "Disiplin ve soruşturma işlerinde kanunlarla verilen
görevleri yapmak üzere Kurum merkezinde bir Yüksek Disiplin Kurulu ile her ilde,
bölge esasına göre çalışan kuruluşlarda bölge merkezinde ve kurum merkezinde
ayrıca Milli Eğitim müdürlüklerinde birer Disiplin Kurulu bulunur.
Bu kurulların kuruluş, üyelerinin görev süresi, görüşme ve karar usulü, hangi
memurlar hakkında karar verebilecekleri ve disiplin amirlerinin tayin ve tespitinde
uygulanacak esaslar ile bunların yetki ve sorumlulukları gibi hususlar Bakanlar
Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir."hükmü bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun değişik 134 üncü maddesine dayanılarak
17/9/1982 tarih ve 8/5336 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile Disiplin Kurulları
Ve Disiplin
Amirleri Hakkında Yönetmelik 24/10/1982 tarih ve17848 sayılı Resmi Gazete
de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 657 sayılı Kanunun "Uygulama" başlıklı 132 maddesinde
"Disiplin cezaları verildiği tarihten itibaren hüküm ifade eder ve derhal
uygulanır.
Aylıktan kesme cezası, cezanın veriliş tarihini takip eden aybaşında uygulanır.
Verilen disiplin cezaları üst disiplin amirine, Devlet memurluğundan çıkarma
cezası ayrıca Devlet Personel Başkanlığına bildirilir.
Aylıktan kesme cezası ile tecziye edilenler 5 yıl, kademe ilerlemesinin durdurulması
cezası ile tecziye edilenler 10 yıl boyunca daire başkanı kadrolarına, daire
başkanı kadrosunun dengi ve daha üstü kadrolara, bölge ve il teşkilatlarının
en üst yönetici kadrolarına, düzenleyici ve denetleyici kurumların başkanlık
ve üyeliklerine, vali ve büyükelçi kadrolarına atanamazlar."denilmektedir.
Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;
Müfettiş ve uzman yardımcısı gibi kariyer mesleklere atanmada KPSS sınavından
sonra özel yarışması sonucunda atama yapılmaktadır.
Söz konusu mesleklere alım şartları kurumsal mevzuat ile düzenlenmektedir.
657 sayılı Kanunun ek 41 inci maddesinde bakanlıklara uzman yardımcısı almaya
ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Disiplin cezası almama gibi bir şart
bulunmamaktadır.
657 sayılı Kanunun 132 maddesinde aylıktan kesme ve kademe ilerlemesinin durdurulması
cezası alanların daire başkanı ve daha üstü görevlere atanmaya sınırlama getirilmiştir.
Kurumsal mevzuatlardaki sınırlamalar saklı kalmak üzere (biz pek rastlamadık)
askerde disiplin cezası alan kişinin kariyer mesleklere (müfettiş yrd. ve uzman
Yrd.) olarak atanmasına engel bulunmamaktadır.
Sınavı kazanmış ataması yapılacak olan kişinin güvenlik soruşturmasında da
sıkıntı yaratmayacağı değerlendirilmektedir.