657 sayılı Devlet Memurları Kanunun ek 26 maddesinde "a) Bu Kanuna
ekli IV sayılı cetvelde unvanları yazılı görevlerde bulunanlara hizalarında
gösterilen gösterge rakamlarının memur aylıklarına uygulanan katsayı ile çarpımı
sonucu bulunan miktarda makam tazminatı ödenir. Makam tazminatı damga vergisi
hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmaz ve ödemelerde aylıklara ilişkin hükümler
uygulanır. Bu tazminattan yararlananlara ayrıca yüksek hakimlik tazminatı ödenmez.
b) Bu görevlerde (...)makam tazminatını almaya müstehak oldukları tarihten itibaren
toplam iki yıl süre ile çalıştıktan sonra emekliye ayrılanlara yukarıdaki fıkraya
göre bulunacak miktarın tamamı (926 sayılı Kanuna tabi profesörlere yarısı)
hayatta bulundukları sürece her ay T.C. Emekli Sandığınca ödenir. T.C. Emekli
Sandığı bu ödemeleri üç aylık devreler halinde faturası karşılığında Hazine'den
tahsil eder.
926 sayılı Kanuna tabi bulunan profesörlere bu maddenin (a) ve (b) fıkralarına
göre ödenecek tazminatın, rütbelerinin karşılığı makam tazminatından az olması
halinde, rütbelerinin karşılığı makam tazminatı ödenir."hükmü yer almaktadır.
Makam tazminatından emeklilikte faydalanmak için ek 26 maddenin (b) bendi hükmü
uyarınca makam tazminatı almaya müstehak olduktan sonra bu görevlerde iki yıl
çalışma şartı aranmaktadır.
Ayrıca, 657 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinin (B) bendinde "Ek Gösterge:
Bu Kanuna tabi kurumların kadrolarında bulunan personelin aylıkları; hizmet
sınıfları, görev türleri ve aylık alınan dereceler dikkate alınarak bu kanuna
ekli I ve II sayılı cetvellerde gösterilen ek gösterge rakamlarının eklenmesi
suretiyle hesaplanır. II sayılı cetvelde yer alan unvanlarda değişiklik yapmaya
ve yeni unvanlar ilave etmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
Bu ek göstergeler, ilgililerin belirtilen sınıf ve görevlerde bulundukları sürece
ödemelere esas alınıp, terfi bakımından kazanılmış hak sayılmaz. Kurumların
1,2,3 ve 4 üncü dereceli kadrolarına atananlara uygulanacak ek göstergeler,
ilgililerin daha önce bulunmuş oldukları kariyerleri ile ilgili sınıf veya ekli
I sayılı Cetvelin Genel İdare Hizmetleri Sınıfı (g) bölümünde belirtilen görevlerde
kazanılmış hak aylık derecelerine göre alabilecekleri ek göstergelerden düşük
olamaz.
Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu Başkan ve Üyelikleri, Milli Eğitim Bakanlığı
Talim ve Terbiye Kurulu Başkan ve üyelikleri, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı
Yüksek Fen Kurulu Başkan ve Üyelikleri, Müşavir ve 1'inci dereceden uzman ünvanlı
kadrolara atananlara bu kadrolarda bulundukları sürece daha önce almış oldukları
en yüksek ek gösterge üzerinden ödeme yapılır.
Kadroları Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfına dahil olanlara, bu maddede gösterilen
emsallerini geçmemek üzere Başbakan tarafından tespit edilecek ek gösterge rakamları
uygulanır." hükmü yer almaktadır.
5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunun ek 68 inci maddesinin 1 inci fıkrasında
"Makam tazminatı ile yüksek hakimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde
toplam 2 yıl bulunduktan sonra emekliye ayrılanlara makam veya yüksek hakimlik
ve temsil veya görev tazminatları bulundukları en üst görevleri esas alınarak
ödenir. Makam veya yüksek hakimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde
toplam en az iki yıl bulunmadan veya bu görevlerde hiç bulunmadan emekliye ayrılanlara
ise, en az altı ay süreyle bulundukları en üst görevleri için belirlenen görev
tazminatı veya hizmet yılları itibarıyla belirlenen görev tazminatından yüksek
olanı ödenir. Makam tazminatı ile yüksek hakimlik tazminatı ödenmesini gerektiren
görevlerde bulunanlardan, 10/10/1984 tarihli ve 3056 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine
göre istihdam edilenlere, Başbakanlıkta da makam tazminatı ödenmesini gerektiren
görevlerde en az 6 ay çalışmış olmaları kaydıyla bu tazminatlardan yüksek olanı
esas alınarak ödeme yapılır. Bu halde de iki yıllık süreyi doldurma şartı aranır.
Ancak bu tazminatların ölenlerin dul ve yetimlerine ödenmesinde iki yıl görev
şartı aranmaz."denilmektedir.
5434 sayılı Kanunun mülga el 73 üncü maddesinde
"Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı iştirakçilerinden ek göstergeli
veya daha yüksek ek göstergeli bir göreve atananlara; atandıkları görevin ek
göstergesi üzerinden emekli aylığı, malullük aylığı bağlanması ve emekli ikramiyesi
ödenebilmesi veya toptan ödeme yapılabilmesi için, atandıkları görevin ek göstergesi
üzerinden, bu göreve başladıkları tarihten itibaren en az altı ay süreyle Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığına kesenek ve karşılık ödemiş olması şarttır. Altı
ay kesenek ve karşılık ödenmemiş olanlara bu göreve atanmadan önce emekli keseneğine
esas alınan ek gösterge rakamı üzerinden işlem yapılır.
Her türlü müşavirlik görevlerine atananlar hariç; Bakanlar Kurulu Kararı veya
müşterek kararla atananlar, ilgili mevzuatı uyarınca mesleğe özel yarışma sınavı
ile giren ve belirli süreli meslek içi eğitimden sonra özel bir yeterlilik sınavı
sonunda atanılan görevlerde bulunanlar, Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil olanlar,
2937 sayılı Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanunu,
926 sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 357 sayılı Askeri Hakimler
Kanunu, 3466 sayılı Uzman Jandarma Kanunu ve 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununa
tabi olanlar ile yaş haddi, vazife malullüğü veya ölüm nedeniyle altı aylık
süreyi tamamlayamayanlar hakkında yapılacak emeklilik işlemlerinde yukarıdaki
fıkra hükmü uygulanmaz.
5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun ek 68 inci maddesi
hükümleri saklıdır."ifadesi bulunmaktadır.
Yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri ve açıklar uyarınca;
1- 657 sayılı Kanuna ekli IV sayılı Makam tazminatı cetveli hükümleri uyarınca
makam tazminatı verileceği,
2- Makam tazminatından emeklilikte faydalanmak için ek 26 maddenin (b) bendi
hükmü uyarınca makam tazminatı almaya müstehak olduktan sonra bu görevlerde
iki yıl çalışma şartının arandığı,
3- Birden fazla makam tazminatını gerektiren görevlerde bulunalar için fazla
olan makam tazminatı esas alınarak emeklilikte makam tazminatı bağlanacağı,
4- Makam tazminatı olan görevlerde görev yaptıktan sonra IV sayılı Makam tazminatı
cetveli hükümleri uyarınca 657 sayılı Kanunun 43 üncü maddesinde belirtilen
görevlere atananlar içinde makam tazminatı ödenmesi düzenlendiği,
5- Kariyer mesleklerden IV sayılı Makam tazminatı cetvelinde makam tazminatı
belirlenen görevlerde bulunanlara da makam tazminatı ödeneceği
6- İstisnalar saklı kalmak üzere emeklilikte ek göstergeden
faydalanabilmek için 6 ay ek göstergeden faydalanmak gerekir.
7- Çalışırken görevi değişenlere ilişkin olarak ek yüksek ek göstergeden faydalanma
durumu hakkında ise aşağıda yer verilen ayrıntılı dosyalara bakınız.
Ek göstergelerde sorunlu konular
dosyası
3000 ek göstergeli başkanlıktan
sonra genel müdür müşaviri olan memurun ek göstergesi?
Emeklilikte ek göstergeyi hak
edebilmek için gerekli süre
Bu çerçevede kısaca 6 ay çalışma ek göstergeden emeklilikte
faydalanmak için 2 yıl çalışma ise emeklilikte makam tazminatından faydalanmak
için önemlidir.
Yazdır