Aday memur müdür kadrosuna vekaleten atanır mı?

657 sayılı Devlet Memurlar Kamunu "Temel ilkeler" başlıklı 3 üncü maddesinde "Bu kanunun temel ilkeleri şunlardır:
Sınıflandırma:
A) Devlet kamu hizmetleri görevlerini ve bu görevlerde çalışan Devlet memurlarını görevlerin gerektirdiği niteliklere ve mesleklere göre sınıflara ayırmaktır.
Kariyer:
B) Devlet memurlarına, yaptıkları hizmetler için lüzumlu bilgilere ve yetişme şartlarına uygun şekilde, sınıfları içinde en yüksek derecelere kadar ilerleme imkanını sağlamaktır.
Liyakat:
C) Devlet kamu hizmetleri görevlerine girmeyi, sınıflar içinde ilerleme ve yükselmeyi, görevin sona erdirilmesini liyakat sistemine dayandırmak ve bu sistemin eşit imkanlarla uygulanmasında Devlet memurlarını güvenliğe sahip kılmaktır."hükmü bulunmaktadır.

Liyakat ve kariyer ilkeleri çerçevesinde, hizmet gerekleri ve personel planlaması esas alınarak, Devlet memurları ile 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamındaki kamu iktisadi teşebbüslerinde görev yapan sözleşmeli personelin görevde yükselme ve unvan değişikliklerine ilişkin usul ve esasları düzenlemek amacıyla "Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik" ile memurların görevde yükselmeleri unvan değişiklikleri bu çerçevede sınıf değişiklikleri objektif kriterlere bağlanmıştır. Söz konusu Yönetmelik 18/4/1999 tarih ve 23670 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

657 sayılı Devlet memurları Kanununun III üncü kısım 3 üncü bölümde aday Devlet memurları ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Bu hükümler yalnız aday memurlara uygulanabilmektedir. Anılan Kanununda bu hükümler dışındaki hangi hükümlerinin aday memurlara uygulanabileceğine ilişkin bir düzenleme yapılmamıştır. Mezkür Kanunun adaylara ilişkin hükümlerine muhalif olmayan bütün hükümleri adaylara da uygulanmaktadır. Bu çerçevede izinlere, mali haklara, sosyal haklara vb. aday Devlet memurlarına yönelik özel düzenleme yapılmamış konulardaki diğer hükümler aday Devlet memurlarına da uygulanmaktadır.

Her şeyden önce aday devlet memurları her şeyden önce memuriyetle ilgili temel eğitime, görevleri ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmakta ve bu eğitimlere ilişkin olarak sınava 6abi tutulmaktadırlar.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun "Vekalet görevi ve aylık verilmesinin şartları" başlıklı 86 maddesinde "Memurların kanuni izin, geçici görev, disiplin cezası uygulaması veya görevden uzaklaştırma nedenleriyle işlerinden geçici olarak ayrılmaları halinde yerlerine kurum içinden veya diğer kurumlardan veya açıktan vekil atanabilir.
Bir görevin memurlar eliyle vekaleten yürütülmesi halinde aylıksız vekalet asıldır.
Ancak, ilkokul öğretmenliği (Yaz tatili hariç), tabiplik, diş tabipliği, eczacılık, köy ve beldelerdeki ebelik ve hemşirelik, mühendis ve mimarlık, veterinerlik, vaizlik, Kur'an kursu öğreticiliği, imam-hatiplik ve müezzin-kayyımlığa ait boş kadrolara Maliye Bakanlığının izni (mahalli idarelerde izin şartı aranmaz) ile, açıktan vekil atanabilir.
Aynı kurumdan ayrılmalar dolayısiyle atanan vekil memurlara vekalet görevinin 3 aydan fazla devam eden süresi için, kurum dışından veya açıktan atananlarla kurum içinden ilkokul öğretmenliğine atanan öğretmenler ile veznedarlık görevine atananlara göreve başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı ödenir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda çalışan veteriner hekim veya hayvan sağlık memurları, veteriner hekim veya hayvan sağlık memuru bulunmayan belediyelerin veterinerlik veya hayvan sağlık memurluğu hizmetlerini ifa etmek üzere bu hizmetlerle ilgili kadrolara vekalet aylığı verilmek suretiyle atanabilirler.
Yukarıda sayılan haller dışında, boş kadrolara ait görevler lüzum görüldüğü takdirde memurlara ücretsiz olarak vekaleten gördürülebilir.
Bu Kanuna tabi kurumlarda, mali, nakdi ve ayni sorumluluğu bulunan saymanlık kadrolarının boşalması halinde bu kadrolara işe başladıkları tarihten itibaren vekalet aylığı verilmek suretiyle memurlar arasından atama yapılabilir." hükmü bulunmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun söz konusu 86 ncı maddesinde;
1- Kurum içinden,
2- Kurum dışında,
3-Açıktan vekil atanması düzenlenmiş bulunmaktadır.

Devlet Memurları Kanunun Vekalet, İkinci Görev Aylık ve Ücretleri ile Diğer Ödemeler başlıklı 175 inci maddesinin 2 nci fıkrasında "Ancak, kurum içinden veya diğer kurumlardan vekalet edenlere vekalet aylığı ödenebilmesi için, vekilin asilde aranan şartları taşıması zorunludur." denilmektedir.

Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği (Seri No: 99)

99 seri nolu Devlet Memurları Kanunun Genel tebliğinde devlet memuru kadrolarına vekaleten atanacaklar için "Bir görevin vekaleten yürütülmesi halinde görevin gerekleri ve nitelikleri değişmeyeceğinden bu görevi vekaleten yürütecek olanların asil memurda aranan şartlara sahip olmaları gerekmektedir."denilmektedir.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun zam ve tazminatları düzenleyen 152 inci maddesinin III ortak hükümler bölümünün 1 inci fıkrasında "Bu zam ve tazminatların hangi işi yapanlara ve hangi görevlerde bulunanlara ödeneceği, miktarları, ödeme usul ve esasları ilgili kurumların yazılı isteği ve Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca bütün kurumları kapsayacak şekilde ve 154 üncü madde uyarınca katsayının Bakanlar Kurulunca değiştirilmesi durumu hariç yılda bir defa olmak üzere hazırlanır ve Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur." hükmü yer almaktadır.

Mezkur hüküm uyarınca 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve aynı Kanunun ek geçici 9 uncu maddesi kapsamına giren kurumlardan aylık alanlara 17/4/2006 tarih ve 2006/10344 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan "Devlet Memurlarına Ödenecek Zam ve Tazminatlara İlişkin Karar" 05 Mayıs 2006 Tarihli 26159 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe girmiştir.

Zam ve Tazminatlara ilişkin Yan Ödeme Kararnamesi

Söz konusu Kararnamenin "Vekalet" başlıklı 9 uncu maddesinde vekaleten atanların hangi hallerde zam tazminatlarım ödenebileceği hakkında düzenlemeler yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca:

Vekaleten bir kadroya atanacak olan kişinin her şeyden önce asil memur olması,

Vekaleten atanılacak kadroya genel hükümler uyarınca atanılabilecek yeterliliğe sahip olması,

Müdür kadrosuna vekalet edecek olan memurun atama ve yer değiştirme yönetmeliklerinde aranılan şartlar ile görevde yükselme ve unvan değişikliği yönetmeliklerinde aranılan şartlara sahip olması gerekmektedir.

Kamu kurum ve kuruluşuna aday olarak atanmış olan kişinin disiplin amiri olan müdür kadrosuna vekaleten atanması genel olarak;
657 sayılı Kanuna,
liyakat ve kariyer ilkelerine,
atamaya ilişkin genel hükümlere,
genel kadro mevzuatına,
devlet memurunun disiplin hükümlerine,
görevde yükselmeye ilişkin hükümlere aykırı olacağı değerlendirilmektedir.

Ayrıca aday memurun müdür kadrosuna vekaleten atanması etik mevzuatına da aykırı olduğu değerlendirilmektedir.