Disiplin cezalarının silinmesi ya da mahkemelerce iptali 8 yıla bir kademe uygulamasını nasıl etkiler?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 64. maddesinde "Kademe; derece içinde, görevin önemi veya sorumluluğu artmadan, memurun aylığındaki ilerlemedir.

Memurun kademe ilerlemesinin yapılabilmesi için bulunduğu kademede en az bir yıl çalışmış olması ve bulunduğu derecede ilerleyebileceği bir kademenin bulunması şartları aranır.72 nci madde gereğince belirli bir süre görev yapmak üzere, mecburi olarak sürekli görevle atanan memurlardan kalkınmada birinci derecede öncelikli yörelerde bulunanlara, bu yörelerde fiilen çalışmak suretiyle geçirilen her iki yıl için bir kademe ilerlemesi daha verilir. Yıllık izinde geçirilen süreler fiilen çalışılmış sayılır. İki yıldan az süreler dikkate alınmaz.

Son sekiz yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almayan memurlara, aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesi uygulanır.

Bu maddede belirtilen şartları haiz her sınıf ve derecedeki memurlar, hak kazandıkları tarihten geçerli olmak üzere ve başkaca bir işleme gerek kalmaksızın bir ileri kademeye ilerlemiş sayılırlar.

Kademe ilerlemesi ile ilgili onay mercii atamaya yetkili amirdir. Onay mercileri kademe ilerlemeleri ile ilgili yetkilerini devredebilirler.

Kademe ilerlemesine hak kazanamayan memurlar, kurumlarınca her ay alınacak toplu onaylarla belirlenir. Kademe ilerlemesi yapmış sayılanlardan ilerlemeye müstahak olmadıkları sonradan tespit edilenlerin kademe ilerlemeleri, ilerlemiş sayıldıkları tarihten geçerli olmak üzere iptal edilir." hükmü, 133. maddesinde "Disiplin cezaları memurun özlük dosyasına işlenir. Devlet memurluğundan çıkarma cezasından başka bir disiplin cezasına çarptırılmış olan memur uyarma ve kınama cezalarının uygulanmasından 5 sene, diğer cezaların uygulanmasından 10 sene sonra atamaya yetkili amire başvurarak, verilmiş olan cezalarının özlük dosyasından silinmesini isteyebilir.

Memurun, yukarıda yazılan süreler içerisindeki davranışları, bu isteğini haklı kılacak nitelikte görülürse, isteğinin yerine getirilmesine karar verilerek bu karar özlük dosyasına işlenir.

Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının özlük dosyasından çıkarılmasında disiplin kurulunun mütalaası alındıktan sonra yukarıdaki fıkra hükmü uygulanır." hükmü bulunmaktadır.

64. maddedeki ilave bir kademe uygulaması "son 8 yıl içinde herhangi bir disiplin cezası almamak" şartına bağlanmıştır. Yani burada önemli olan cezanın özlük dosyasında bulunması değil alınmamış olmasıdır.

Hükme göre, disiplin cezası verildiği tarihte, 64. Maddedeki ilave kademe uygulaması için aranan 8 yıllık süre yeniden başlayacaktır.

Disiplin cezalarının özlük dosyasından silinmesinin 64. madde açısından "disiplin cezası almamak" şartını uygulanabilir hale getirmediğini düşünüyoruz. Çünkü kişi özlük dosyasında görünmese de disiplin cezası almıştır.

Mahkeme kararıyla disiplin cezasının iptali durumu ise farklı bir sonuç meydana getirecektir. Çünkü mahkemelerce verilen iptal kararları geriye yürümekte, iptal edilen işlemleri ilk alındığı tarihten itibaren hukuk aleminden silmektedir. Yani işlem hiç yapılmamış gibi bir sonuç ortaya çıkmaktadır. Konumuz açısından mahkemelerce iptal edilen disiplin cezaları kişiler için hiç uygulanmamış gibi olacaktır.

Sonuç olarak,

1)Disiplin cezası verildiği tarihte, 64. maddedeki ilave kademe uygulaması için aranan 8 yıllık sürenin ilgili hakkında yeniden başlayacağını, cezanın özlük dosyasından silinmesinin bu açıdan bir yarar sağlamayacağını düşünüyoruz.

2)Disiplin cezasının mahkemece iptal edilmesi halinde, iptal edilen disiplin cezası alınmamış gibi 8 yıllık sürenin hesaplanması gerektiğini değerlendiriyoruz.