Kamuda çalışanların, 4/B alımlarına başvuru yapması engellenebilir mi?

Daha önce yapılan açıklamada toplam 2.153 kişilik sözleşmeli personel alımı yapılacağını belirtilmişti. Hafta sonu yapılan bir açıklamada ise 2.153 kişilik personel alımına kamuda çalışanların başvurularının kabul edilmeyeceği ifade edildi.

Kamuda 4B olarak bilinen sözleşmeli personel istihdamının dayanağı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesidir. Söz konusu hükümde sözleşmeli personel istihdamının temel ilkelerine yer verilmiş, diğer çalışma koşullarının Cumhurbaşkanı kararıyla düzenleneceği hüküm altına alınmıştır. Bu hükme dayalı olarak 1978 yılında Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar yürürlüğe konulmuş olup, ek ve değişiklikleriyle halen uygulanmaktadır.

Diğer taraftan Türkiye bir hukuk devletidir. Hukuk devleti en temel anlamıyla vatandaşların hukukun güvencesinde olduğu, hukuk kurallarının objektif ve belirli olduğu, herkese eşit bir şekilde uygulanması gerektiği, insanların hem devlete karşı hem de birbirlerine karşı mahkemelerde hakkını arayabildiği, mahkemelerce verilen karara herkesin uymak zorunda olduğu bir devlettir.

4B li olarak çalışırken sözleşmesi; sözleşmeye aykırı hareket etmesi nedeniyle idare tarafından veya personelin kendisi tarafından feshedilenlerin bir yıl süreyle yeniden aynı statüde istihdam edilemeyecekleri genel ilke olarak benimsenmiştir. Bu kuralın istisnalarının ise Cumhurbaşkanı kararıyla belirleneceği hükme bağlanmıştır. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların ek 1. maddesinde bu istisnalar belirlenmiştir. Unvan değişikliği niteliğindeki atamalar bu türden bir istisnadır.

Diğer taraftan, kamuda istihdam edilmeyi bekleyen yüzbinleri, kurumların sağlıklı bir personel planlaması yapamadığı için hizmetlerde yaşanan aksamayı düşündüğümüzde memur olsun sözleşmeli olsun kamuda çalışanların bir kısıtlama olmaksızın KPSS puanını kullanarak kurum değiştirmesine de karşı olduğumuzu ifade etmeliyiz. Personel alım süreci uzun ve zahmetli bir süreç, süreç sonunda binbir zahmetle alınan personelin kısa süre sonra "haydi başka kuruma gidiyorum" deme lüksü olmamalı.

Ancak başta belirttiğimiz gibi ülkemiz hukuk devleti. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslara hüküm koymak hiç de zor değil. Sınav istisnaları ile ilgili ek 2. maddeye baktığımızda bir çok ekleme yapıldığını görüyoruz. KİT'ler sözleşmeli personeli açısından kendi içinde bu sorunu finansman kararnameleriyle çözdü ve yeni atanan sözleşmeli personele 3 yıl çalışma şartı getirdi. Üç yıl dolmadan ayrılanlar kamuda başka bir göreve atanamıyor.

Sonuç olarak Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda bir düzenleme yapılmadığı sürece kamuda görev yapanların sözleşmeli personel alımlarına başvurularının engellenemeyeceğini değerlendirmekteyiz.

Bu arada sözleşmeli personel alımı öncesinde mevcut sözleşmeli personele yer değişikliği hakkı tanıdığı ve bunu etkin bir şekilde uyguladığı için Bakanlığın bu konuda pek çok övgü aldığını da belirtmek isteriz.