Malullük aylığı ve ikramiyesi ile engelli aylığı ve ikramiyesi

Malullük/aylık bağlanması şartları:

5510 sayılı Kanun Madde 25, 26, 27 inci maddelerinde belirlenmiştir. Bu maddedeki şartlar:

-Memurun çalışma gücünün en az % 60'ını veya vazifelerini yapamayacak şekilde meslekte kazanma gücünü kaybettiklerinin Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca tespit edilmesi gerekir.

Memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce çalışma gücünün % 60'ını veya vazifesini yapamayacak derecede meslekte kazanma gücünü kaybettiği önceden veya sonradan tespit edildiğinde memur bu hastalık veya engelliliği sebebiyle malüllük aylığından yararlanamaz.

-Malullük aylığı bağlanabilmesi için Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulu malul sayması gerekir.

Sigortalılık süresi ve hizmet olarak; en az on yıldan beri sigortalı bulunması + toplam olarak 1800 gün hizmetinin bulunması gerekir.

Şayet memur başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malül olması durumunda 10 yıllık sigortalılık süresi aranmadan 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yani hizmet toplamının olması gerekir.

-Malullük Aylığının hesaplanması: 5510 - Madde 27 ve 29 hükümlerinde açıklanmıştır. Buna göre, malullük aylığı;

-Prim gün sayısı 9000 günden az olan sigortalılar için 9000 gün üzerinden, 9000 gün ve daha fazla olanlar için ise toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanır.

-Şayet memur başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise bu şekilde tespit edilen aylık bağlama oranı 10 puan artırılmaktadır.

-Tutar olarak aylık bağlanacağı tarihe göre hesaplanacak bir aylık tutarı olacağından, bugünden bir aylık tutarının verilmesi eksik ve yanlış olur. Yalnız, 5434 lü memurun malullük aylığı ile 5510 lu memurun malullük aylığının hesaplama sisteminin farklı olmasından kaynaklı olarak aynı olmamaktadır.

- Emekli ikramiyesi; Malullük aylığı bağlanan 5510 a tabi memura emekli ikramiyesi ödenmesinde 5434 sayılı Kanun esasları uygulanır. Bu durum, 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 82 hükmünde belirtilmiştir. Yani, malullük aylığı bağlanan memurun hizmet süresi, derecesi,, kademesi, göstergesi, ek göstergesi, ,kıdem aylığı, taban aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı gibi 5434 lü memurlara uygulanan sistem 5510 a tabi memurlara da uygulanmaktadır. Sonuçta, aynı durumda olan 5434 lü memura ne tutarda emekli ikramiyesi ödeniyorsa, aynı durumdaki (hizmeti, ünvanı, derecesi, kademesi vb. gibi) 5510 lu memura da ayntı tutarda emekli ikramiyesi ödenir. Hiçbir farklılık olmaz.

Engellilik/aylık bağlanması şartları:

5510 sayılı Kanunda, yani yeni memurlarda engelli aylığı olarak bir aylık şekli yoktur. Engelli memurlara Yaşlılık aylığı bağlanır.

Bu şartlar 5510 sayılı Kanun Madde 28, 29 uncu maddelerinde belirlenmiştir. Bu maddedeki şartlar:

1-Memur olarak ilk defa çalışmaya başladığı tarihten önce malül sayılmayı (en az % 60 oranında rahatsızlık veya görevini yapamayacak derecede rahatsızlık) gerektirecek derecede hastalığı veya engelliliği bulunan ve bu nedenle malüllük aylığından yararlanamayan memurun, en az onbeş yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 3960 gün malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığı bağlanmaktadır.

2- Ayrıca, Sosyal Güvenlik Kurumunca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucularının sağlık kurullarınca usülüne uygun düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbi belgelerin incelenmesi sonucu, Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Kurulunca çalışma gücündeki kayıp oranının;

-% 50 ila % 59 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 16 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4320 gün,

- % 40 ila % 49 arasında olduğu anlaşılan sigortalılar, en az 18 yıldan beri sigortalı olmaları ve 4680 gün,

malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla yaşlılık aylığına hak kazanırlar. Bunlar Sosyal Güvenlik Kurumunca kontrol muayenesine tabi tutulabilirler.

- Yaşlılık aylığının hesaplanması 5510 sayılı Kanun Madde 28 hükmünde ve Geçici Madde 2 hükmünde belirlenmiştir. Engellilere yaşlılık aylığı bağlanması yeni memurlar için ortalama aylık kazançları ve aylık bağlama oranları esas alınır. Yani SGK. primleri aylık olarak yüksek prim ise bağlanacak aylık ta yüksek olabilmektedir. Eski memurlar için hesaplanan aylık bağlama sisteminden farklıdır. Hesaplama sisteminin 5434 lülere nazaran farklı olması nedeniyle bugün için ne tutarda aylık bağlanacağı bilgisi verilmesi eksik ve yanlış olur.

- Emekli ikramiyesi; Yaşlılık aylığı bağlanan 5510 a tabi engelli memura emekli ikramiyesi ödenmesinde 5434 sayılı Kanun esasları uygulanır. Bu durum, 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu Ek Madde 82 hükmünde belirtilmiştir. Yani, emekli aylığı bağlanan memurun hizmet süresi, derecesi, kademesi, göstergesi, ek göstergesi, ,kıdem aylığı, taban aylığı, emeklilik tazminatı, memur maaş katsayısı gibi 5434 lü engelli memurlara uygulanan sistem 5510 a tabi memurlara da uygulanmaktadır. Sonuçta, aynı durumda olan 5434 lü engelli memura ne tutarda emekli ikramiyesi ödeniyorsa, aynı durumdaki (hizmeti, ünvanı, derecesi, kademesi vb. gibi) 5510 lu engelli memura da ayntı tutarda emekli ikramiyesi ödenir. Hiçbir farklılık olmaz.

5510 a tabi hem malullük aylığı hem de engellilikten dolayı yaşlılık aylığı bağlanması durumuna girenler sadece emekli ikramiyesi tutarlarını öğrenmek için http://www.memurlar.net/emeklimaas/ adresimizdeki emekli ikramiyesi robotunu ziyaret edebilirler.

Sonuç bağlamında; 5510 a tabi memurlarda malullük ve engellilikten dolayı yaşlılık aylığı bağlama sistemi farklı olmaktadır. Her iki durumda da emekli ikramiyesi hesaplama sistemi aynı olmaktadır. Emekli ikramiyesi hesaplama sisteminde 5434 sayılı T.C.Emekli Sandığı Kanunu kuralları uygulanmaktadır.