Çocuğun il dışına sevkinde hem anne hem de baba refakatçi olabilir mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun Tedavi Yardımı başlıklı 209'uncu maddesinde; "Devlet memurları ile herhangi şekilde bir sağlık yardımından yararlanmayan eşlerinin veya bakmakla yükümlü oldukları ana, baba ve ikiden fazla dahi olsa aile yardımına müstehak çocuklarının, hastalanmaları halinde, evlerinde veya resmi veya özel sağlık kurumlarında ayakta veya yatarak tedavileri kurumlarınca sağlanır. Ancak tedavi giderleri ve yol masraflarının ödenebilmesi için, tedaviye resmi tabip raporu ile lüzum gösterilmesi şarttır" hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Kanunun210 uncu maddesinin son fıkrasında yer alan "209 uncu madde ile bu madde hükümleri Maliye ve Sağlık Bakanlıklarının görüşleri alınmak suretiyle Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmeliğe göre uygulanır." hüküm gereğince Devlet Memurlarının Tedavi Yardımı ve Cenaze Giderleri Yönetmeliği'nde kimlerin yararlanacağı ve tedavinin usul ve esasları belirtilmiştir. Söz konusu yönetmeliğin eşlik etme zorunluluğu başlıklı 27 inci maddesinde "Yatakta tedavi edilenlerin, hastalıkları gereği yanlarında bir kimsenin bulundurulmasının zorunlu olduğu tedaviyi yapan sağlık kurumunun raporu ile belgelendiği takdirde, hastaya biri eşlik ettirilir. Bu takdirde ödenmesi gereken yatak ücreti, sağlık kurumunca düzenlenecek faturada gösterilmek ve belge eklenmek suretiyle, ilgili kurumca ödenir. Hasta özel sağlık kurumunda tedavi edilir ve giderler hasta tarafından bu sağlık kurumuna ödenirse, alınacak fatura ve belge ilgili kuruma verilerek bedeli kurumdan alınır.
Hastanın tedavi edilmek üzere başka bir yere gönderilmesi sırasında yanında bir kimsenin bulundurulmasının zorunlu olduğu hastayı gönderen sağlık kurumu veya kuruluşunun raporunda belirtildiği takdirde, hastaya biri eşlik ettirilir. Eşlik eden kimseye de, memurun bağlı olduğu kurumca, "Harcırah Kanunu" hükümleri dairesinde yolluk ve gündelik verilir. Hasta bu Yönetmeliğin 26 ncı maddesi gereğince belirli bir araç ile gönderiliyorsa, eşlik edenin yollukları da aynı madde hükümleri uyarınca ödenir." denilmek suretiyle zorunlu hallerde hastaya refakat imkanı sağlanmıştır. Ancak fıkra metninde hastaya biri eşlik ettirilir denilmek suretiyle hastayı gönderen sağlık kurumu veya kuruluşunun sadece bir refakatçi için lüzum gösterebileceği ifade edilmiştir. Aynı fıkrada, eşlik eden kimseye verilecek yolluk ve gündelik konusunda da Harcırah Kanununa atıf yapılmıştır.

Bu itibarla, anne ve babanın her ikisinin memur olması halinde yukarıda belirten mevzuat uyarınca başka yerde tedavi maksadıyla anne veya babanın birsinin refakatçi olarak görevlendirilebileceği bu çerçevede harcırah kanunu çerçevesinde harcırah ödenebileceği değerlendirmektedir. Yani tedavi maksadıyla başka yere gönderilenlere refakat eden devlet memurları izinli değil görevli kabul edilmişlerdir.

Sayıştay Başkanlığının aşağıda belirtilen kararı da bu mahiyettedir.

Sayıştay 7.Dairesi 14.12.1998 tarihli ve 8346 sayılı Kararında; "6245 sayılı Harcırah Kanununun 20'nci maddesi hükmüne göre, 18'inci maddenin (c) bendinde yazılı yerlere bir kimse refakatinde gitmesi resmî tabip raporuyla tevsik edilenlere refakat edecek olanlardan yalnızca birisi için harcırah verilmesi gerekeceğinden, anne-baba refakatinde İzmir ve Ankara'daki hastanelere sevk edilen çocuğa refakat eden anne-babadan her ikisine de harcırah ödenmesinin mümkün olmadığı hükmüne yer vermiştir.