Adayken askere giden memurun durumu

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun devlet memurluğuna alınma başlıklı III üncü kısmının adaylık başlıklı 3 üncü bölümünde 54-56 ncı maddelerde adaylığa ilişkin hükümlere yer verilmiştir.
Mezkur Kanunun "Adaylığa Kabul Edilme" başlıklı 54 üncü maddesinde "Sınavlarda başarılı olanlardan Devlet memurluğuna girmek isteyenler başarı listesindeki sıraya ve 47 nci maddeye göre ilan edilen kadro sayısı kadar, kurumlarınca memur adayı olarak atanırlar.
Aday olarak atanmış Devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz." ve " Adayların yetiştirilmesi" başlıklı 55 inci maddesinde "Aday olarak atanan memurların önce bütün memurların ortak vasıfları ile ilgili temel eğitime, bilahara sınıfları ile ilgili hazırlayıcı eğitime ve staja tabi tutulmaları ve Devlet memuru olarak atanabilmeleri için başarılı olmaları şarttır.
Temel eğitim ile hazırlayıcı eğitim aynı kurumda yapılır.
Eğitim süreleri, programları, değerlendirme esasları ve hangi kurumların sorumluluğunda yapılacağı ve diğer hususlar Başbakanlıkça hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir."hükümleri bulunmaktadır.

Anılan 55 inci maddenin son fıkrası hükmü çerçevesinde 21/2/1983 tarih ve 83/6061 Bakanlar Kurulu Kararı ile "Aday Memurların Yetiştirilmelerine İlişkin Genel Yönetmelik" 27/06/1983 tarihli ve 18090 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Mezkur Yönetmeliğin "Askerlik hali" başlıklı 23 üncü maddesinde "Aday memurların askerlik hizmeti ile ilgili hususlar,1111 sayılı Askerlik Kanununun 35 nci maddesi (E)ve (F) fıkraları gözönünde bulundurularak kurumlarınca belirlenir.
Aday memurların adaylık süresi içinde silah altına alınmaları durumunda tamamlanamayan eğitimleri terhislerinden sonra müracaatlarını takip eden durumlarına uygun ilk eğitim grubuna dahil edilerek tamamlattırılır." ifadesi yer almaktadır.

Diğer taraftan 657 sayılı Kanunun "Asaleti onaylanan memurların kademe ilerlemeleri" 159 uncu maddesinde "Adaylık süresi sonunda bu Kanun hükümlerine göre asıl memurluğa atananların adaylıkta geçirdikleri süreler, kademe ilerlemelerinde ve derece yükselmelerinde değerlendirilir." ifadesi bulunmaktadır.

Askerlik aday memurluk süresini kısaltır mı?

Devlet Memurları Kanunun "Muvazzaf askerliğe ayrılan memurların terhislerinde göreve başlatılmaları ile muvazzaf askerlikte geçen sürelerin kademe ve derece intibaklarında değerlendirilmesi" 83 üncü maddesinde "Devlet memuru iken muvazzaf askerlik hizmetini yapmak üzere silah altına alınanlardan askerlik görevini tamamlayıp memuriyete dönmek isteyenler, terhis tarihinden itibaren 30 gün içinde kurumlarına başvurmak ve kurumları da başvurma tarihinden itibaren azami 30 gün içinde ilgilileri göreve başlatmak zorundadırlar.
Bunların muvazzaf askerlikte geçen süreleri muvazzaf askerliğe ayrıldıkları sırada iktisap etmiş oldukları derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir. Bu gibilerin muvazzaf askerliğe ayrılmadan önce işgal ettikleri kadroda kazandıkları kademe ilerlemeleri ayrıca gözönünde bulundurulur. Askerlik öncesi kademe ilerlemeleri ile askerlikte geçen süre toplamının 3 yılı aşan kısmı usulü dairesinde üst dereceye terfi ettikleri zaman bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir." ifadesi bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca:
1-Adayken askere giden memurların adaylığı askerlik dönüşü kaldığı yerden devam eder.
2-Askerlik süresi adaylık süresini kısaltmaz.
3-Adaylık süresi 1 yıldan az 2 yıldan çok olamamaktadır.
4-İdare adaylık süresi içerisinde adaylık eğitimlerini yaptırması gerekir. 2 yıl içerisinde askerlik ve aylıksız izin süreleri eğitim verilmemesi adaylığın kaldırılmasına engel değildir. İdarece adaylık eğitimlerinin tamamlattırılmamasında görev ihmali söz konusudur.