Analık iznin kulanan memur görevden uzaklaştırılabilir mi?

05/09/2016 00:04:00
Yazdır

Soru

657 Sayılı DMK'nun 137. maddesine göre görevden uzaklaştırma, yeni doğum yapmış ve doğum iznini kullanan bir memura hukuken verilebilir mi? Zaten görevinin başında bulunmayan ve 3 ay süre ile doğum iznini kullanacak bir memura görevinden uzaklaştırma tedbirinin uygulanması hukuka uygun mudur?

Cevap

Anayasanın "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10 uncu maddesinde "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.
Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.
Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.
Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Devlet organları ve idare makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar."
denilmektedir.

Anayasanın 128 inci maddesinde "Devletin, kamu iktisadi teşebbüsleri ve diğer kamu tüzelkişilerinin genel idare esaslarına göre yürütmekle yükümlü oldukları kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevler, memurlar ve diğer kamu görevlileri eliyle görülür.
Memurların ve diğer kamu görevlilerinin nitelikleri, atanmaları, görev ve yetkileri, hakları ve yükümlülükleri, aylık ve ödenekleri ve diğer özlük işleri kanunla düzenlenir. Ancak, mali ve sosyal haklara ilişkin toplu sözleşme hükümleri saklıdır.
Üst kademe yöneticilerinin yetiştirilme usul ve esasları, kanunla özel olarak düzenlenir."
hükmü yer almaktadır.

1982 Anayasasının 128 inci maddesinde ise memurlar ve diğer kamu görevlilerinden bahsedilmekte ve bunların özlük işlerinin kanun ile düzenleneceği amirdir.

Anılan hüküm uyarınca memurlara diğer kamu görevlilerine ilişkin kanunlar yürürlüğe konulmuş bulunmaktadır.

Bu çerçevede memurların statüleri 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile düzenlenmiş bulunmaktadır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun "Amir durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları" başlıklı 10 uncu maddesinde "Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz."
hükmü ile amirlerin memurlarına davranışları düzenlenmiştir

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 137-145 inci maddelerinde devlet memurunun görevden uzaklaştırılmasına ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde, görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbir olarak tanımlanan Görevden uzaklaştırma, soruşturmanın herhangi bir safhasında da alınabileceği hükmü 137 nci maddesinde belirtilmiştir.

Mezkur Kanunun "Görevden uzaklaştırılan veya görevinden uzak kalan memurların hak ve yükümlülüğü" başlıklı 141 inci maddesinde "Görevden uzaklaştırılan ve görevi ile ilgili olsun veya olmasın herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınan memurlara bu süre içinde aylıklarının üçte ikisi ödenir. Bu gibiler bu Kanunun öngördüğü sosyal hak ve yardımlardan faydalanmaya devam ederler.
143 üncü maddede sayılan durumların gerçekleşmesi halinde, bunların aylıklarının kesilmiş olan üçte biri kendilerine ödenir ve görevden uzakta geçirdikleri süre, derecelerindeki kademe ilerlemesinde ve bu sürenin derece yükselmesi için gerekli en az bekleme süresini aşan kısmı, üst dereceye yükselmeleri halinde, bu derecede kademe ilerlemesi yapılmak suretiyle değerlendirilir."
ifadesi bulunmaktadır.

657 sayılı Kanunun "Memurun göreve tekrar başlatılması zorunlu olan haller" başlıklı 143 üncü maddesinde "Soruşturma veya yargılama sonunda yetkili mercilerce:
a) Haklarında memurluktan çıkarmadan başka bir disiplin cezası verilenler;
b) Yargılamanın men'ine veya beraatine karar verilenler;
c) Hükümden evvel haklarındaki kovuşturma genel af ile kaldırılanlar;
ç) Görevlerine ve memurluklarına ilişkin olsun veya olmasın memurluğa engel olmıyacak bir ceza ile hükümlü olup cezası ertelenenler;
Bu kararların kesinleşmesi üzerine haklarındaki görevden uzaklaştırma tedbiri kaldırılır.
"hükmü bulunmaktadır.

Yukarıda yer verilen hüküm ve açıklamalar uyarınca;
1-Herkes kanunlar önünde eşit olup kanunlar herkese uygulanması gerekmektedir.

2-İzinde olan memur ile çalışan memur arasında ayrım yapılmasının anayasanın ve 657 sayılı Kanunun zikredilen hükümlerine aykırı olacağı değerlendirilmektedir.

3-Yasal izin kullanmakta olan memurlar hakkında ayrıca görevden uzaklaştırma tedbiri alınmasının engel bir mevzuat bulunmamaktadır.

4- Görevde uzaklaştırma memur statüsüne sahip kişiler arasında farklı farklı uygulanmasının mevzuatımıza aykırı olacağı değerlendirilmektedir.

5-Bu çerçevede analık izni kullanan memur ile analık iznini kullanmayan memura da aynı şekilde görevden uzaklaştırılma uygulanması gerekir.

ANKET
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri veya çerez politikamızı inceleyebilirsiniz.
Tamam