Hamile memurların nöbetlerine ilişkin Genelge, sadece sendikalı memurlara mı yöneliktir?

Soru

1: Eşim bir devlet hastanesinde ebe olarak çalışmaktadır. 28 Şubat 2005 tarihinde bir bebeğimiz dünyaya gelmiştir. 9 ebe bulunan hastanede 3 ebe ağır iş yapamaz ve çeşitli ciddi hastalıklarla ilgili raporlar alarak nöbete katılmamaktadırlar. 2: ebe izinli, bir ebe geçici görevle başka yerde çalışmaktadır. Başhekim bey personel yetersizliği sebebiyle eşime nöbete gireceksin sözlü talimatında bulunmuş olup biz de yapılan işlemin Başbakanlığın 02-06-2005 tarih ve 25833 sayılı genelge 2005/14" sendikal gelişmeler doğrultusunda alınacak önlemler" genelgesinin 10. maddesine aykırı olduğu tarafımızdan belirtilse de ilgili genelgenin sendikalarla ilgili olduğu, onun için eşimin nöbete gireceği söylenmiştir. Yapılan işlem yasal mıdır? Ne yapmalıyız?

Cevap

CEVAP: Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun amir durumda olan devlet memurlarının görev ve sorumlulukları başlıklı 10 uncu maddesinde "Devlet memurları amiri oldukları kuruluş ve hizmet birimlerinde kanun, tüzük ve yönetmeliklerle belirlenen görevleri zamanında ve eksiksiz olarak yapmaktan ve yaptırmaktan, maiyetindeki memurlarını yetiştirmekten, hal ve hareketlerini takip ve kontrol etmekten görevli ve sorumludurlar.
Amir, maiyetindeki memurlara hakkaniyet ve eşitlik içinde davranır. Amirlik yetkisini kanun, tüzük ve yönetmeliklerde belirtilen esaslar içinde kullanır.
Amir, maiyetindeki memurlara kanunlara aykırı emir veremez ve maiyetindeki memurdan hususi bir menfaat temin edecek bir talepte bulunamaz, hediyesini kabul edemez ve borç alamaz." hükmü yer almaktadır.

02/06/2005 tarih ve 25883 sayılı Resmi gazetede yayımlanan 2005/14 sayılı Başbakanlık Genelgesinin 10 uncu maddesinde "Kadın memurlara hamileliklerinin 26 ncı haftasından itibaren ve doğumdan sonra 1 yıl süresince gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilmeyecektir." denilmektedir.

Anayasanın 10 uncu maddesi ve 657 sayılı Kanunu 10 uncu maddesi hükümleri uyarınca memurlar arasında sendikalı sendikasız ayrımı yapılamaz, bu tür bir ayrım 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu ile TBMM'nce onanmış olan uluslararası çalışma örgütünün sözleşmelerine de aykırılık teşkil etmektedir.

Bu itibarla, 2005/14 sayılı genelgesi sendikalı sendikasız her kamu görevlisine uygulanması gerekir.

Ancak, amirin nöbet hizmetlerini nöbete girebilecek personel ile yürütmesi fiilen imkansız olması halinde eşinizden nöbete girmesi talebinde bulunabileceği değerlendirilmektedir.