Memurluğa atanan Uzman erbaş'ın kademe ve derecesi bekletilir mi?- Yeniden değerlendirildi

926 SAYILI TÜRK SİLAHLI KUVVETLER PERSONEL KANUNUNA, 3466 SAYILI UZMAN JANDARMA ÇAVUŞ KANUNUNA VE 3269 SAYILI UZMAN ERBAŞ KANUNUNA TABİ OLANLARIN, BU GÖREVLERİNDEN AYRILDIKTAN SONRA DEVLET MEMURLUĞUNA GEÇMELERİ HALİNDE BU KANUNLAR GEREĞİ VERİLEN DERECE VE KADEMELER SÜRESİ KADAR BEKLETİLME UYGULANIR MI?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 1 inci maddesi aşağıya alınmıştır.

“Kapsam:

Madde 1 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK - 12/1 md. Aynen kabul 15/5/1975 - 1897/1 md.)

Bu Kanun, Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar, İl Özel İdareleri, Belediyeler, İl Özel İdareleri ve Belediyelerin kurdukları birlikler ile bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunlarla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında veya Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde çalışan memurlar hakkında uygulanır.

Sözleşmeli ve geçici personel hakkında bu Kanunda belirtilen özel hükümler uygulanır.

(Değişik: 19/2/1980 - 2261/5 md.) Anayasa Mahkemesi üye ve yedek üyeleri ile raportörleri; hakimlik ve savcılık mesleklerinde veya bu mesleklerden sayılan görevlerde bulunanlar, Danıştay ve Sayıştay meslek mansupları ve Sayıştay savcı ve yardımcıları, Üniversitelerin, İktisadi ve Ticari İlimler Akademilerinin, Devlet Mühendislik ve Mimarlık Akademilerinin, Devlet Güzel Sanatlar Akademilerinin, Türkiye ve Orta - Doğu Amme İdaresi Enstitüsünün öğretim üye ve yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası üyeleri, Genelkurmay Mehtaran Bölüğü Sanatkarları, Devlet Tiyatrosu ile Devlet Opera va Balesi ve Belediye Opera ve tiyatroları ile şehir ve belediye konservatuvar ve orkestralarının sanatkar memurları, uzman memurları, uygulatıcı uzman memurları ve stajyerleri; Spor-Toto Teşkilatında çalışan personel; subay, astsubay, uzman çavuş ve uzman jandarmalar ile Emniyet Teşkilatı mensupları özel kanunları hükümlerine tabidir.”

Hüküm ile, 657 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanacağı kapsam ile özel kanunları hükümlerine tabi olanların kapsamının açıklandığını görmekteyiz.

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 71 inci maddesi ;

“Bir sınıftan başka bir sınıfa geçme:

Madde 71 – (Değişik: 30/5/1974 - KHK/12; Aynen kabul: 15/5/1975 - 1897/1 md.)

(Değişik: 29/11/1984 - KHK 243/12 md.) Memurların eşit dereceler arasında veya derece yükselmesi suretiyle sınıf değiştirmeleri caizdir. Bu şekilde sınıf değiştireceklerin geçecekleri sınıf ve görev için bu Kanunda veya kuruluş kanunlarında belirtilen niteliklere sahip olmaları şarttır. Bu durumda sınıfları değişenlerin eski sınıflarının derecesinde elde ettikleri kademelerde geçirdikleri süreler yeni sınıflardaki derecelerinde dikkate alınır.

Kurumlar, memurlarını meslekleri ile ilgili sınıftan genel idare hizmetleri sınıfına veya genel idare hizmetleri sınıfından meslekleri ile ilgili sınıfa, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle atayabilirler.

Eski sınıflarında, görev alacakları yeni sınıfa göre memurluğa daha yüksek bir derece ve kademeden başlamış olup da sınıf değiştirenlerin yeni görevlerindeki ilk ilerleme süreleri eski sınıflarında kazandıkları derece ve kademelere tekabül eden süre kadar uzatılır ve bu süre tamamlanıncaya kadar kendilerine sınıf değiştirmeleri sırasında bulundukları derecede kademe ilerlemesi verilmez.” Hükmündedir.

92. maddesi;

“Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları:

Madde 92 – (Değişik: 12/5/1982 - 2670/27 md.)

İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.

(Mülga ikinci fıkra: 29/11/1984 - KHK 243/56 md.

657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler.

Yasama görevinde veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.”

Hükümlere bakıldığında;

- Memurların bulundukları sınıf itibariyle daha üst derece ve kademelerden göreve başlayanların, bu görevlerini bırakıp tüm devlet memurları için geçerli olan başlangıç ve derece kademeleri eşit olan görevlere geçenlerin, önceden kazanmış oldukları fark derece kademe süresi kadar bekletilmek suretiyle, eşiti devlet memurlarına göre derece ve kademelerinin tespit edilmesi gerektiğini anlamaktayız.

Madde hükümlerine göre 3269 sayılı Kanuna tabi uzman erbaş olarak görev yaptıktan sonra 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi göreve geçen kişilerin, kendilerine 3269 sayılı Uzman Erbaş Kanununun 16. maddesine göre tahsiline bakılmaksızın “Uzman erbaşlara, göreve başlamış olmak kaydıyla sözleşmenin onaylandığı tarihten geçerli olarak Kanuna ekli Ek-1 sayılı aylık gösterge tablosu üzerinden aylık verilir. Uzman çavuşlar 10 uncu derecenin birinci kademesinden; uzman onbaşılar ise, 11 inci derecenin birinci kademesinden giriş yaparlar. Uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa terfi edenlerin intibakları, bulundukları derece ve kademenin bir üst derecesinin aynı kademesine yapılır…” hükmüne göre avantaj sağladığı açık olmakla birlikte, konuda Danıştayın kararı bulunmaktadır. Danıştay 10. Dairesi 12.01.1999 tarih ve E.1998/2862, K.1999/29 sayılı kararı ile, 657 sayılı Kanunun 71 inci maddesinin son fıkrası hükmünün yalnızca 657 sayılı Yasada sayılan sınıflardan birinde göreve başlayan ve sonra başka bir sınıfa geçerek memuriyete devam eden kişilerin terfi durumlarını saptamakta olduğu gerekçesiyle, bu kapsamdaki kişiler hakkında bekletilme işleminin yapılamayacağını, esastan karara bağlamıştır.

DEĞERLENDİRME:

Danıştay kararı ve esasında konunun özünde yer alan 657 sayılı Kanunun l inci maddesi son fıkrasına göre, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 71 inci maddesinin 926 sayılı TSK.na tabi personel ile 3466 ve 3269 sayılı Kanunlara tabi personelden 657 sayılı Kanuna tabi geçenler hakkında uygulanmayacağını, ayrıca Danıştay kararında belirtilen “Yasanın 71. maddesinin son fıkrası hükmü, ancak 657 sayılı Yasada sayılan sınıflardan birinde göreve başlayan ve sonra başka bir sınıfa geçerek memuriyete devam eden kişilerin terfi durumlarını saptamakta olup; 926 sayılı Yasaya tabi subay olarak görev yaptıktan sonra bu görevinden ayrılarak 657 sayılı Yasa hükümlerine göre…açıktan ataması yapılan davacının durumu için sınıflararası değişiklikten söz edilemeyeceğinden,” şeklindeki kararından 657 sayılı Kanunun 71 inci maddesi bu kanuna tabi olanları kapsadığı, bu kanuna tabi olmayanları kapsamadığını,

Emniyet Teşkilatı mensuplarının ise, 657 sayılı Kanunun l inci maddesinde “Emniyet Teşkilatı mensupları özel kanunları hükümlerine tabidir.” denilmiş ise de, emniyet mensuplarının giriş ve derece kademeleri 657 sayılı Kanunun 36. maddesinde yer aldığından intibaklarının 657 sayılı Kanuna göre yapılması gerekmektedir. Bu nedenle emniyet mensubu iken sınıf değiştirenlerin 657 sayılı Kanunun 71. maddesi hükmüne tabi olmaları ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesinde bulunan “8 – a) Emniyet hizmetleri sınıfına girenlerden:
İlkokul, ortaokul ve dengi okulları bitirenler; ilkokul ve ortaokulu bitirenlerin giriş derecelerine iki derece,
Lise ve dengi okulları bitirenler, liseyi bitirenler için tespit edilen giriş derece ve kademesine bir derece bir kademe,
Yüksek öğrenimi bitirenler aynı yüksek öğrenimi bitirenler için tespit edilen giriş derece ve kademesine bir derece.” hükmüne göre almış oldukları derece ve kademe süreleri kadar bekletilmeleri gerektiğini,

söylemek doğru bir yaklaşım olacaktır.