657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun yer değiştirme suretiyle atanma başlıklı 72 ikinci maddesinde
"Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine,
özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden
benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler
arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza
etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan
diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı
yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme
suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması
ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması
ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı
olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık
(taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler
düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;
a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen
illerde görevli olanlara % 60'ı,
b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50'si,
c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25'i,
kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.
Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.
Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak
saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez.
Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri
devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi
için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli
Sandığına yatırılması gerekir.
Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların
özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar
hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet
Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya
tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının
görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar." hükmü
yer almaktadır.
657 sayılı Kanunun 72 maddesinin son fıkrası hükmü gereğince 19/4/1983 tarih
ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kuru Kararı ile karalaştırılan Devlet
Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik 25/6/1983
tarih ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
Anılan
Yönetmeliğin Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarda "Gözönünde Bulundurulacak
Hususlar" başlıklı 9 uncu maddesinde "Yer değiştirme suretiyle
atanmalar, Devlet Memurlarının dengeli bir şekilde dağılımını sağlamak için
öğrenimi, uzmanlığı, iş tecrübesi, mesleki bilgisi gibi özellikleri ile boş
kadro durumu gözönünde bulundurularak kurumlarınca hazırlanan bir plan dahilinde
yapılır.
Yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından, eş ve sağlık
durumları ilgili kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak dikkate alınır.
Aynı kurumda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden ast
durumunda olanın görev yeri üst durumda olana bağlı olarak değiştirilir.
Farklı kurumlarda çalışıp da her ikisi de yer değiştirmeye tabi olan eşlerden
unvan, kadro ve görev bakımından daha aşağıda bulunanın görev yeri yukarıda
bulunana bağlı olarak değiştirilir.
Aynı veya farklı kurumlarda çalışıp da eşlerden birinin yer değiştirmeye veya
bu yönetmelik hükümlerine göre yer değiştirmeye tabi olmaması hallerinde, yer
değiştirmeye tabi olmayan veya özel yönetmeliklerine göre yer değiştirmeye tabi
olan eşin görev ve unvanı ile hizmetin özelliği dikkate alınır. Bu yönetmelik
hükümlerine göre zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan memurun, memur olan eşinin
yer değiştirme talebi öncelikle yerine getirilir.
İlgili mevzuatı uyarınca zorunlu yer değiştirmeye tabi tutulan eğitim ve öğretim
hizmetleri sınıfı, mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı ve emniyet hizmetleri
sınıfına giren memurlar, Türk Silahlı Kuvvetlerine mensup subay ve astsubaylar,
hakim ve savcılar ile bu Yönetmeliğin ek 1 inci maddesi kapsamına girenlerin
görev süresiyle sınırlı olmak üzere atandıkları yere, memur olan eşinin atanmasında
mevzuatı uyarınca yürürlüğe konulan norm kadro sayılarına ilişkin hükümler uygulanmaz."denilmektedir.
Sağlık
Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği 26/03/2013
tarihli ve 28599 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunmaktadır.
bu Yönetmeliğin bir mazerete dayanan atamalar başlıklı 18 inci maddesinde Sağlık
durumu, Eş durumu mazeretlerin belgelendirilmesi ve ilgililerin talebi hâlinde
personel farklı hizmet bölgelerine naklen atanabilecekleri belirtilmektedir.
Eş durumu mazeretine ilişkin düzenlemelere 20 inci maddesinde yer verilmiştir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 6111 sayılı Kanunla değişik 104 inci maddesinin
(A) bendinde "Kadın memura; doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz
hafta olmak üzere toplam onaltı hafta süreyle analık izni verilir. Çoğul gebelik
durumunda, doğum öncesi sekiz haftalık analık izni süresine iki hafta eklenir.
Ancak beklenen doğum tarihinden sekiz hafta öncesine kadar sağlık durumunun
çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği hâlinde
doğumdan önceki üç haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesinde
bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine
eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin
kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave edilir. Doğumda
veya doğum sonrasında analık izni kullanılırken annenin ölümü hâlinde, isteği
üzerine memur olan babaya anne için öngörülen süre kadar izin verilir."
ve "aylıksız izin" başlıklı 108 inci maddesinin (B) bendinde de "Doğum
yapan memura, 104 üncü madde uyarınca verilen doğum sonrası analık izni süresinin
bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum tarihinden itibaren istekleri
üzerine yirmidört aya kadar aylıksız izin verilir."hükümlerine yer
verilmiştir.
Diğer taraftan, 1982 Anayasasının "I. Ailenin korunması" başlıklı
41 inci maddesinde "Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında
eşitliğe dayanır.
Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması
ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri
alır, teşkilâtı kurar." denilmektedir.
657 sayılı Kanunun 108 inci maddesinde yukarıda belirtilen düzenlemem Anayasanın
41 inci maddesinin hükmünün tahakkuku için vaaz edildiği açıktır. Amaçsal yorum
yapılması halinde ise 657 sayılı Kanunun ilgili hükmünün memuriyet öncesinde
doğum yapan personele de uygulanacağı belirtilebilir.
6111 sayılı Kanunun ile 657 sayılı Kanunun 104ve 108 inci maddelerinde yapılan
değişiklikte uygulama birliğinin sağlanması amacıyla Devlet Personel Başkanlığınca
(Seri No: 2) Kamu Personeli Genel Tebliği 15/04/2011 tarihinde yayımlanmış bulunmaktadır.
Kamu Personeli Genel Tebliği
(Seri No: 2)
Yukarıda yer verilen 2 Seri No'lu Kamu Personeli Genel Tebliğin (A) bendinin
"I. Doğum Sebebiyle Verilecek Analık İzni" başlıklı fıkrasında "e)
Devlet memurluğuna atanmadan önce doğum yapan ve doğum yaptığı tarihten itibaren
sekiz haftalık süre içerisinde göreve başlayanlara, 657 sayılı Kanunun 104 üncü
maddesinin (A) fıkrası çerçevesinde doğum yaptığı tarih dikkate alınarak sadece
sekiz haftalık doğum sonrası analık izni süresinin kalan kısmı kullandırılacaktır."
ve "III. Doğum Sebebiyle Verilecek Aylıksız İzin" başlıklı fıkrasında
da "e) Doğum sonrası analık izninin bitiminde aylıksız izin verilen ve
izin bitiminde göreve başlayan memurun yeniden aylıksız izin talebinde bulunması
halinde, bu memura doğum sonrası analık izninin bitiş tarihini takip eden yirmidört
aylık sürenin aşılmaması kaydıyla tekrar aylıksız izin verilecektir."
ifadeleri yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen Kanun ve Tebliğ hükümleri uyarınca;
1-2014/3 Sağlık Bakanlığına yerleştirilmeniz üzerine evraklarınızı idareye verip
atanmanız yapıldıktan sonra göreve başlamanız 03/02/2014 tarihinden sonraki
8 haftalık süre içerisinde olması halinde 104 üncü maddesinin (A) bendi uyarınca
analık izni ve analık izni bittikten sonra 657 sayılı Kanunun 108 inci maddesinin
(B) bendi uyarınca aylıksız izin kullanmanıza engel bulunmamaktadır.
2- Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşları Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği
hükümleri çerçevesinde müracaat ederek eş durumu özründen faydalanabilirsiniz.
3-Eş durumu özrü ile yapılan atamada Ankara'da belediye hizmeti verilen her
yere atanmanız mümkün bulunmaktadır.