Aday memurun eş durumu nakli yapılmaz mı?

Soru

Merhaba Aday memur (Adalet bakanlığında kadrolu icra katibi) özel sektörde çalışan eşinin bulunduğu yere son 2 yılda 360 gün prim ve halen çalışıyor olmak şartını taşıdığını varsayarsak, adaylığı kalkmadan eş durumundan nakil, tayin isteye bilir mi? Öncellikle merhabalar ben evleneli daha 10 gün oldu eşim İstanbul'da 3 aylık icra katibi ben iste Kastamonu'da 3 yıllık memurum rotasyona felan tabi değilim. Eşim aday memur olduğu için eş durumundan tayini olmama gibi bir ihtimal var mı? Bunu gerekçe gösterebilirler mi? Eşim genel müdürlükle görüştüğünde sen tayini unut eşin gelir ancak senin yanına demişler ve tam bir bilgi alamadık bu konuda nasıl bir yok izlememiz gerekir eş durumunda eşimin bana tabi olması gerekmez mi ben ondan daha önce işe başladım daha kıdemliyim gerçi benin bıdığım kadarıyla kıdem olayı kaldırıldı diye biliyorum.

Cevap

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun yer değiştirme suretiyle atanma başlıklı 72 ikinci maddesinde "Kurumlarda yer değiştirme suretiyle atanmalar; hizmetlerin gereklerine, özelliklerine, Türkiyenin ekonomik, sosyal, kültürel ve ulaşım şartları yönünden benzerlik ve yakınlık gösteren iller gruplandırılarak tespit edilen bölgeler arasında adil ve dengeli bir sistem içinde yapılır.
Yeniden veya yer değiştirme suretiyle yapılacak atamalarda; aile birimini muhafaza etmek bakımından kurumlar arasında gerekli koordinasyon sağlanarak memur olan diğer eşin de isteği halinde ataması, atamaya tabi tutulan memurun atandığı yere 74 ve 76 ncı maddelerde belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır. Yer değiştirme suretiyle atanmaya tabi memurun atandığı yerde eşinin atanacağı teşkilatın bulunmaması ya da teşkilatı olmakla birlikte niteliğine uygun münhal bir görev bulunmaması ve ilgilinin de talebi halinde, bu personele eşinin görev süresi ile sınırlı olmak üzere aşağıdaki şartlarda izin verilebilir.
Bu suretle izin verilenlere, aylık ve diğer ödemelerine karşılık olarak, aylık (taban ve kıdem aylığı dahil), ek gösterge, zam ve tazminatlarının kanuni kesintiler düşüldükten sonraki net miktarının, eşleri;
a) Olağanüstü Hal Bölgesine dahil illerle bu illere mücavir olarak belirlenen illerde görevli olanlara % 60'ı,
b) Kalkınmada 1 inci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 50'si,
c) Kalkınmada 2 nci derecede öncelikli yörelerde görevli olanlara % 25'i,
kurumlarınca kadro tasarrufundan ödenir.
Eşleri diğer yörelerde görevli olanlar ise ücretsiz izinli sayılır.
Yukarıda sayılanların kadroları eşlerinin görevlendirme süresiyle sınırlı olarak saklı tutulur. Ancak, bu süre memuriyet boyunca 4 yılı hiç bir surette geçemez. Bunların kademe ilerlemesi; emeklilik ve diğer bütün hakları ve yükümlülükleri devam eder. Ancak ücretsiz izin verilenlerin bu sürelerinin emeklilikten sayılabilmesi için kesenek ve kurum karşılıklarının her ay kendileri tarafından T.C. Emekli Sandığına yatırılması gerekir.
Memurların atanamayacakları yerler ve bu yerlerdeki görevler ile kurumların özellik arz eden görevlerine atanabilmeleri için hangi kademelerde ne kadar hizmet etmeleri gerektiği ve yer değiştirme ile ilgili atama esasları Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak bir yönetmelikle belirlenir. Kurumlar atamaya tabi olacak personeli için bu yönetmelik esaslarına göre Devlet Personel Başkanlığının görüşünü almak suretiyle bir personel ve atama planı hazırlar." hükmü yer almaktadır.

657 sayılı Kanunun 72 maddesinin son fıkrası hükmü gereğince 19/4/1983 tarih ve 83/6525 sayılı Bakanlar Kuru Kararı ile karalaştırılan Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik 25/6/1983 tarih ve 18088 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Anılan Yönetmeliğin "Kapsam" başlıklı 2 inci maddesinde "Bu Yönetmelik, Özel Kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydiyle Genel ve Katma Bütçeli Kurumlar ile bunlara bağlı Döner Sermayeli Kuruluşlarda ve Beden Terbiyesi Bölge Müdürlüklerinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa tabi olarak çalışan Devlet Memurları Hakkında uygulanır.
Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesinde yer alan Yardımcı Hizmetler Sınıfına dahil memurlar,
a) Aynı Kanunun 59 ncu maddesinde sayılan istisnai memurluklar,
b) Aday Memurlar, Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli memurlar, bu Yönetmelik hükümlerine tabi değildir."denilmektedir.

Söz konusu Yönetmeliğin Geçici 1'inci maddesinde "Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce yer değiştirme sureti ile atanmaya tabi memurların bu Yönetmeliğe intikalleri, kurumların özel Yönetmeliklerinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde sağlanır. Buna ilişkin düzenleyici hükümler kurumların özel yönetmeliklerinde belirlenir."hükmü yer almaktadır.

Adalet bakanlığınca Tarihi: 10.07.2003 tarihli ve 25164 Resmi Gazete'de Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliği yayımlanarak yürürlüğe konulmuştur.

Adalet Bakanlığı Memur Sınav, Atama ve Nakil Yönetmeliği'nin Genel yönetmeliğe aykırı düzenleme içermemesi gerekmektedir. Anılan Yönetmeliğin Üçüncü Kısımında Naklen Atama hususları düzenlenmiş ve 26 maddesinde de Aile Birliği Mazereti Nedeniyle Atama hükümlerine yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen hükümler uyarınca; aday devlet memurlarının yer değiştirme suretiyle atama yönetmeliği kapsamında yer almaması sebebiyle Aday devlet memurunun eş durumundan naklinin Devlet Memurlarının Yer Değiştirme Suretiyle Atanmalarına İlişkin Yönetmelik hükmü uyarınca yapılamayacağı değerlendirilmektedir.